Nilo Catalano
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Arcybiskup Durazzo | |
| Okres sprawowania |
1693–1694 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Nominacja biskupia |
24 grudnia 1692 |
| Sakra biskupia |
4 stycznia 1693 |
| Data konsekracji |
4 stycznia 1693 |
|---|---|
| Konsekrator | |
| Współkonsekratorzy |
Nilo Catalano OSBI (ur. w 1637[1] lub 1642[2] w Castanei, zm. 3 czerwca 1694 w Dhërmi) – włoski duchowny katolicki obrządku bizantyjskiego, wikariusz apostolski Himarrë i arcybiskup Durrës, działacz religijny i społeczny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Nilo Catalano urodził się we wsi Castanea pod Mesyną w rodzinie rzymskokatolickiej. W wieku 22 lat wstąpił do zakonu bazylianów w Grottaferracie[3]. Śluby zakonne złożył 16 marca 1669 r. Następnie był wykładowcą greki, mistrzem nowicjatu i wreszcie opatem w klasztorze w Mezzojuso[4].
Przez trzy lata był wizytatorem apostolskim dla greckich katolików obrządku bizantyjskiego w Paomia (obecnie gmina Cargèse) na Korsyce, a następnie przez dwa lata wykładał teologię w klasztorze grottaferrackim, po czym powrócił do funkcji opata w Mezzojuso (1678)[4].
Po uroczystej konsekracji w kolegium Propaganda Fide na arcybiskupa Durrës (4 stycznia 1693)[4] udał się w rejon Himarrë (południowa Albania) z misją, której celem było przyciągnięcie miejscowych prawosławnych i muzułmanów do Kościoła katolickiego[5].
W wiosce Dhërmi (pod Himarrë), która stała się rezydencją Catalana, arcybiskup założył szkołę. Uczęszczało do niej ponad 80 uczniów – prawosławnych i muzułmanów z okolicznych wsi[5].
Zmarł w Dhërmi i został pochowany w miejscowym kościele św. Atanazego[6].
Przez katolików Nilo Catalano jest uważany za działacza religijnego zasłużonego dla kultury albańskiej, autora m.in. słownika włosko-albańskiego, oraz za tego, który przyczynił się do wprowadzenia alfabetu łacińskiego do języka albańskiego. Albańscy prawosławni i muzułmanie niekiedy podważają te zasługi, uznając go jednocześnie za agenta Watykanu, który rzekomo rozbijał jedność Albańczyków[7].
Kontrowersje wokół oceny działalności Nila Catalana ożyły w sierpniu 2015 r., kiedy policja zniszczyła prawosławną cerkiew św. Atanazego w Dhërmi. Był to budynek wzniesiony przez wiernych w 1992 r. na miejscu dawnego kościoła, w którym znajdował się grób arcybiskupa. Sprawa rozbiórki odbiła się szerokim echem, zaostrzając stosunki między rządem Albanii a Albańskim Kościołem Prawosławnym oraz między Albanią a Grecją, występującą w roli obrońcy wolności wyznania i praw prawosławia. Władze Albanii wyjaśniały, że policja interweniowała przeciwko samowoli budowlanej i chroniła miejsce pochówku twórcy jednej z pierwszych szkół albańskich[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Cheney 2015 ↓.
- ↑ Murzaku 2009 ↓, s. 75.
- ↑ Murzaku 2009 ↓, s. 76.
- ↑ a b c Murzaku 2009 ↓, s. 77.
- ↑ a b Murzaku 2009 ↓, s. 78.
- ↑ Murzaku 2009 ↓, s. 80.
- ↑ Qehajai ↓.
- ↑ Erebara ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ines Angjeli Murzaku: Returning Home to Rome: The Basilian Monks of Grottaferrata in Albania. Grottaferrata: Monastero Esarchico, 2009. ISBN 978-88-89345-04-7.
- David M. Cheney: Archbishop Nilo Catalani, O.S.B.M.. Catholic-hierarchy.org, 2015-11-11. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
- Blendi Qehajai: Kush ishte Nilo Catalano: Historia e priftit italian që erdhi të përcajë shqiptarët! (Replikë me Artan Shkrelin dhe Moikom Zeqon.). „Shekulli”, 2015-08-24. [dostęp 2017-01-15]. (alb.).
- Gjergj Erebara: Albania, Greece Row Over Village Church. BalkanInsight, 2015-08-24. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).