Okręty desantowe typu Silba

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okręty desantowe typu Silba (Cetina)
Ilustracja
„Krka”
Kraj budowy

 Chorwacja

Użytkownicy

 Marynarka Wojenna SFR Jugosławii (1)
 Czarnogóra (1)
 Chorwacka marynarka wojenna (2)

Stocznia

Brodosplit (Split)

Zbudowane okręty

3

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

880 t pełna

Długość

49,7 m

Szerokość

12,2 m

Zanurzenie

3,2 m

Napęd

2 silniki wysokoprężne, moc 3100 KM, 2 śruby

Prędkość

12 węzłów

Zasięg

1200 mil przy 12 w

Załoga

33–35

Okręty desantowe typu Silba (Cetina) – typ okrętów desantowo-minowych z lat 90. XX wieku, budowanych dla marynarki Jugosławii, a następnie Chorwacji. Zbudowano trzy okręty, z tego pierwszy „Silba” wszedł do służby w marynarce Jugosławii, a następnie Czarnogóry, a dwa już po rozpadzie Jugosławii w marynarce Chorwacji, oznaczone tam jako typ Cetina.

Historia[edytuj | edytuj kod]

„Cetina”

Pod koniec lat 80. XX wieku w Jugosławii skonstruowano nowy typ okrętów desantowych dla zastąpienia jednostek typu DTM 211 z lat 50., wywodzących się jeszcze z niemieckiego projektu MFP z okresu II wojny światowej[1]. Nowe okręty miały większe zdolności przewozowe i stanowiły nowoczesny typ okrętu desantowego średniej wielkości, z przelotową ładownią typu ro-ro[1]. Mogły służyć jako desantowe, a także transportowe oraz do stawiania min[2]. Budowano je w stoczni Brodosplit w Splicie[1].

Tylko pierwszy z okrętów „Silba” został ukończony dla marynarki Jugosławii i wszedł do służby w 1990 roku[2]. Po rozpadzie Jugosławii drugi, znajdujący się w budowie, został przejęty przez Chorwację[3]. Wodowano go w 1992 roku, a ukończono w 1993 roku, po czym zbudowano dla Chorwacji jeszcze jeden zmodyfikowany okręt, wodowany w 1994 roku[4].

Okręty desantowe typu Silba:
Nr burtowy Nazwa Wodowanie Wejście do służby Uwagi, źródła
DBM-241 Silba 1990 Jugosławia[2]
DBM-81 Cetina 18 lipca 1992 19 lutego 1993 Chorwacja[4]
DBM-82 Krka 17 września 1994 9 marca 1995 Chorwacja[5]

Opis[edytuj | edytuj kod]

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

„Krka” w 2018
„Cetina” od rufy – widoczna rampa rufowa i działko 20 mm

Okręty desantowe typu ro-ro, z rampą dziobową i rufową[4]. Architektura jednostek jest zwarta; całe śródokręcie zajmuje duża pudełkowata nadbudówka z przeszklonym mostkiem w przedniej części[6]. Pokład silnie wznosi się na dziobie, który tworzy w części nadwodnej płaska opuszczana rampa, wychylona do przodu[6]. Na dachu nadbudówki znajduje się pojedynczy niewielki maszt kratownicowy[6].

Okręty mogą transportować do 6 czołgów podstawowych albo 300 żołnierzy z wyposażeniem lub 460 t innego ładunku[4]. Wśród wariantów zabieranego ładunku może być 7 transporterów opancerzonych lub 4 armaty holowane kalibru 130 mm z ciągnikami[4]. „Krka” ponadto wykorzystywany jest jako zbiornikowiec wody[5]. Załoga liczy 33 osoby, w tym 3 oficerów[4]. Nowsze źródła podają załogę 35 osób, w tym 5 oficerów[5].

Wyporność pełna wynosi 880 ton[4]. Długość całkowita wynosi 49,7 m, a na linii wodnej 43,9 m, szerokość wynosi 12,2 m, a zanurzenie 3,2 m[4].

Uzbrojenie[edytuj | edytuj kod]

Uzbrojenie artyleryjskie według pierwotnego projektu, zastosowane w „Silba” i „Cetina”, stanowiły cztery radzieckie działka przeciwlotnicze kalibru 30 mm w dwóch dwudziałowych wieżach systemu AK-230[7]. Umieszczone są na dachu nadbudówki w części dziobowej, na obu burtach[6]. Uzupełniało je poczwórnie sprzężone działko plot. 20 mm M75 na rufie[7]. Do samoobrony służyła poczwórna wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych bardzo bliskiego zasięgu samonaprowadzających się na podczerwień Strieła-2 (w kodzie NATO: SA-N-5 Grail)[7].

„Krka” została odmiennie uzbrojona w pojedynczą armatę przeciwlotniczą kalibru 40 mm Bofors L/70 i dwa pojedyncze działka 20 mm Hispano M71, bez wyrzutni Strieła-2[5]. Armata 40 mm ustawiona została w odkrytym stanowisku na pokładzie dziobowym[4].

Okręty mogą stawiać również miny morskie – starsze roczniki flot podawały dla wszystkich okrętów 94 miny typu SAG-1[7]. Według nowszych publikacji, „Cetina” i „Krka” mogą przenosić odpowiednio 152 lub 114 min typu SAG-2, 124 lub 92 miny MNS 90, 72 lub 52 miny AIM M70[5].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

W skład wyposażenia radioelektronicznego wchodzi stacja radiolokacyjna dozoru ogólnego Racal Decca 1290A, działająca w paśmie I[7][4]. W skład wyposażenia pierwszych okrętów wchodziły też dwie wyrzutnie rakiet oświetlających kalibru 128 mm[7].

Napęd[edytuj | edytuj kod]

Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne Burmeister & Wain Alpha 10V23L-VO o łącznej mocy 3100 KM, napędzające dwie śruby[7]. Prędkość maksymalna wynosi 12 węzłów[7]. Zasięg okrętów wynosi 1200 Mm przy prędkości 12 w[7].

Służba[edytuj | edytuj kod]

„Cetina” i „Krka” w 2009 roku w Rijece

Jedynie pierwszy okręt „Silba” wszedł do służby w marynarce ówczesnej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii w 1990 roku[2]. Na skutek rozpadu Jugosławii został przejęty przez marynarkę nowej Jugosławii. W 2000 roku roczniki flot wskazywały, że okręt pozbawiony jest już nazwy[8]. Po rozpadzie nowej Jugosławii w 2006 roku i przejęciu jej okrętów morskich przez Czarnogórę, został wycofany ze składu jej marynarki przed 2015 rokiem (brak okrętu w rocznikach flot z tego roku)[9].

Drugi z okrętów, znajdujący się w budowie na terenie Chorwacji, został przejęty przez nią po ogłoszeniu niepodległości[3]. Nadano mu nazwę „Cetina” i przyjęto do służby 19 lutego 1993 roku[5]. Następnie zbudowano dla Chorwacji jeszcze jeden zmodyfikowany okręt „Krka”, przyjęty do służby 9 marca 1995 roku[5].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
  • Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
  • Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
  • IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).