Oranżeria w Przelewicach
.jpg) Wnętrze oranżerii. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Przelewice 17 (74-210 Przelewice) |
| Typ budynku |
oranżeria |
| Ważniejsze przebudowy |
2010-2011 |
Położenie na mapie gminy Przelewice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego  | |
 53°06′16,756″N 15°04′44,233″E/53,104654 15,078954
| |
Oranżeria w Przelewicach – oranżeria zbudowana w latach 2010–2011 w ramach Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ogród Dendrologiczny w Przelewicach po II wojnie światowej kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W 1994 roku od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przejęła go gmina Przelewice[1]. W 2006 roku powstał projekt budowy oranżerii. Do jej budowy wykorzystano starą stodołę w zabudowaniach folwarcznych[2]. W 1997 roku budynek w wyniku pożaru uległ zniszczeniu. Mury, które pozostały po pożarze, w ramach prac budowlanych, które rozpoczęto jesienią 2010 roku, przekształcono w oranżerię. Dokumentację niezbędną do pozyskania środków opracowano w 2006 roku. Autorką projektu wnętrza była Patrycja Tokarska[3]. Naprawiono ubytki w elewacjach zewnętrznych i wewnętrznych, odbudowano gzymsy oraz części ścian szczytowych, odtworzono ślusarkę okienną, a do komunikacji wykorzystano oryginalne otwory; 2/3 powierzchni dachu pokryto szkłem, a pozostałą część tradycyjną dachówką ceramiczną, zachowując kąt nachylenia połaci, dzięki czemu nie zmieniono wyglądu budynku[4].
Budowa była możliwa dzięki dofinansowaniu pozyskanemu w ramach środków Unii Europejskiej („Odnowa i rozwój wsi” w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013). Koszt wyniósł 624 tysiące złotych, w tym 270 tysięcy złotych wyłożyła gmina Przelewice[3]. Otwarcie oranżerii nastąpiło 12 kwietnia 2011 roku[5]. Po przejęciu ogrodu w 2021 przez samorząd województwa zachodniopomorskiego zaplanowano remont oraz modernizację pałacu i oranżerii. Zaplanowano doposażenie w niezbędną infrastrukturę pomieszczeń biurowych, wystawienniczych, technicznych oraz zamontowanie systemu kontroli klimatu, nasłonecznienia i wentylacji[6]. Zaplanowano również utworzenie motylarni[7].
W oranżerii umieszczono rośliny śródziemnomorskie, zaaranżowano je w formie gaju oliwnego i fragmentu krajobrazu toskańskiego. Wśród roślin znalazły się między innymi: pistacje, akanty, zimozielone dęby, oliwki, kamelie, pinie i granaty[3].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
W konkursie Zabytek Zadbany projekt przebudowy dawnej stodoły na oranżerię w 2012 roku otrzymał wyróżnienie w kategorii c – adaptacja obiektów zabytkowych[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ogród Dendrologiczny Przelewice [online], ogrodprzelewice.pl [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Była stodoła, będzie oranżeria [online], Głos Szczeciński, 23 marca 2006 [dostęp 2022-08-14] (pol.).
- ↑ a b c OTWARCIE ORANŻERII W PRZELEWICACH – Aktualności – Starostwo Powiatowe w Pyrzycach [online], www.pyrzyce.pl [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Adaptacje obiektów zabytkowych., [w:] Iwona Liżewska, Zabytek zadbany. Co to znaczy?, Warszawa 2015, s. 177–188.
- ↑ Maria Syczewska, Historia najnowsza, „Arboretum_Przelewickie” (5), 2013, s. 37–52.
- ↑ Historyczny folwark w Przelewicach nowoczesnym centrum kultury [online], histmag.org [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Pierwszy krok w inwestycję. – Puls Powiatu [online] [dostęp 2022-08-14] (pol.).
- ↑ Laureaci i wyróżnieni w edycjach 2011-2015, [w:] Iwona Liżewska, Zabytek zadbany. Co to znaczy?, Warszawa 2015, s. 225–244.