Pantera mglista
| Neofelis nebulosa[1] | |
| (Griffith, 1821)[2] | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | żyworodne |
| Infragromada | łożyskowce |
| Rząd | drapieżne |
| Podrząd | kotokształtne |
| Rodzina | kotowate |
| Podrodzina | pantery |
| Rodzaj | pantera |
| Gatunek | pantera mglista |
| Synonimy | |
| Podgatunki[7] | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Pantera mglista[9][10], pantera szara[10] (Neofelis nebulosa) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w rodzinie kotowatych (Felidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Pantera mglista występuje w zależności od podgatunku[7]:
- N. nebulosa nebulosa – region Indochin i południowa Chińska Republika Ludowa.
- N. nebulosa macrosceloides – strefa subhimalajska od Nepalu do Mjanmy.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Początkowo uważano, że pantery mgliste występują także na Sumatrze i Borneo. Jednak przeprowadzone w 2007 roku badania materiału genetycznego obu panter wykazały znaczne różnice i pantery żyjące na wyspach zostały uznane za odrębny gatunek, nazwany panterą sundajską (Neofelis diardi).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Neofelis: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Felis Linnaeus, 1758 (kot)[11].
- nebulosa: łac. nebulosus „mglisty, pochmurny, ciemny”, od nebula „chmura, mgła”[12].
- macrosceloides: gr. μακροσκελης makroskelēs „długonogi”, od μακρος makros „długi”; σκελος skelos „noga”; -οιδης -oidēs „wygląd”[12].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 68,6–106,7 cm, długość ogona 61–84,2 cm; masa ciała 11–23 kg (dorosłe samice są mniejsze i lżejsze od dorosłych samców)[7]. Futro krótkie o barwie białoszarej, popielatej lub szarobrązowej. Czoło czarno cętkowane, prążki na policzkach, podłużne linie na karku i dwa czarne paski na grzbiecie. Na głowie, brzuchu i ogonie czarne plamy, koła, rozetki. Długa głowa i ogon, wielkie kły i krótkie kończyny.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokarm
Żywią się przeważnie małpami i ptakami.
- Tryb życia
Gatunek aktywny zarówno w dzień, jak i w nocy. Przez większą część życia przebywa na drzewach.
- Rozmnażanie
Pantery mgliste w okresie godowym łączą się w pary (na ogół są samotnikami). Ciąża samicy trwa 85-95 dni. W dziupli drzewa rodzi najczęściej jedno lub dwa młode, rzadziej do pięciu. Odstawienie po pięciu miesiącach.
- Ochrona i życie w niewoli.
Z powodu kłusownictwa i wycinki lasów tropikalnych gatunek ten jest silnie zagrożony i chroniony prawem międzynarodowym m.in. przepisami konwencji waszyngtońskiej (CITES)
Pantery mgliste żyją w niewoli do 17 lat. W ogrodach zoologicznych na całym świecie znajduje się około 270 osobników[13].
- Ciekawostki
Pantera mglista posiada proporcjonalnie najdłuższe kły spośród wszystkich żyjących kotowatych. Ich długość wynosi ok. 5,1 cm[14].
Pantera mglista i margaj są jedynymi przedstawicielami kotowatych, które potrafią schodzić z drzewa biegiem głową w dół[15].
W 2013 roku po blisko trzynastu latach poszukiwań, zespół tajwańskich zoologów potwierdził wymarcie gatunku w naturalnym środowisku na Tajwanie[16].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Neofelis nebulosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c E. Griffith: General and particular descriptions of the vertebrated animals: arranged conformably to the modern discoveries and improvements in zoology. Order Carnivora. London: Printed for Baldwin, Cradock, and Joy, 1821, s. 37. (ang.)
- ↑ S.R. Tickell. Notes on a curious species of Tiger or Jaguar, killed near the Snowy Range, north of Darjeeling. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 815, 1843 (ang.).
- ↑ a b J.E. Gray. Observations on some rare Indian Animals. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 21, s. 192, ryc. xxxviii, 1853 (ang.).
- ↑ R. Swinhoe. On the Mammals of the Island of Formosa (China). „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1862, s. 352, ryc. 43, 1862 (ang.).
- ↑ P. Mell. Beiträge zur Fauna Sinica. i. Die Vertebraten Südchinas; Feldlisten und Feldnoten der Säuger, Vögel, Reptilien, Batrachier. „Archiv für Naturgeschichte”. Abteilung A. 88 (10), s. 35, 1922 (niem.).
- ↑ a b c M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)
- ↑ L. Grassman i inni, Neofelis nebulosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [online], wersja 2020-2 [dostęp 2020-08-11] (ang.).
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 138. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ a b K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 253, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 453, 1904 (ang.).
- ↑ a b Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ Clouded Leopard Project
- ↑ Garman, A. (1997) Clouded Leopard. Big Cats On Line online
- ↑ Geneviève Warnau, Encyklopedia zwierząt, Grzegorz Wójcik, Elżbieta Kiernicka (tłum.), Zielona Góra: Elżbieta Jarmołkiewicz, 2003, ISBN 83-7117-638-4, OCLC 749604677.
- ↑ n, Zagrożony wyginięciem gatunek a 4 sierpnia – co ich łączy? [dostęp 2021-08-04] (pol.).