Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej
49°37′24″N 21°16′01″E/49,623333 21,266944.jpg) Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
Męcina Wielka 39 |
| Data powołania |
1951 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
kościół filialny św. Sebastiana (Męcina Mała) |
| Proboszcz |
ks. Stanisław Kardaś |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
Świętych Kosmy i Damiana - niedziela ok. 27.09. |
Położenie na mapie gminy Sękowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
| 49°37′24″N 21°16′01″E/49,623333 21,266944
| |
Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej − parafia rzymskokatolicka z siedzibą w Męcinie Wielkiej, znajdująca się w diecezji rzeszowskiej w dekanacie gorlickim. Parafię erygowano w 1951 roku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Męcina Wielka została założona w 1377 r. za zezwoleniem Kazimierza Wielkiego. Parafia rzymskokatolicka w miejscowości powstała ok. 1377 r. Koniec XV w. przyniósł Męcinie Wielkiej różne klęski. W 1474 r. był najazd Macieja Korwina (króla węgierskiego), wówczas miał spłonąć kościół. W latach 1488–1496 wystąpiła zaraza, która zdziesiątkowała ludność. Rok 1498 przyniósł jedną z najkrwawszych najazdów tatarskich. Wieś została spalona, a ludność wymordowana. Nieliczne ostałe się rodziny przeniosły się do Lipinek, zabierając ze sobą figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem, czczoną w Męcinie od 150 lat. Figura obecnie otoczona jest kultem, zwana Matką Bożą Lipińską (sanktuarium Matki Bożej Wniebowziętej w Lipinkach), koronowana w 1980 r. przez bpa tarnowskiego Jerzego Ablewicza[1][2].
W XVI w. wieś zasiedlono przez nowych osadników − Łemków. W 1546 r. król Zygmunt Stary uposażył parafię grekokatolicką, która istniała we wsi do 1947 r[2].
W 1951 r. bp tarnowski Jan Stepa ponownie erygował parafię rzymskokatolicką (w Męcinie Wielkiej) pw. świętych Kosmy i Damiana[2][3].
Obecna świątynia parafialna (dawna cerkiew) została wzniesiona w 1807 r., remontowana w 1900 i 1930 r., Cerkiew trójdzielna z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Od północy budynku znajduje się zakrystia. Świątynia jest drewniana, cała szalowana gontem. Wnętrze świątyni pokrywa polichromia wykonana w 1930 przez Ilię Decik z Sambora[2].
Parafia administracyjnie należała do diecezji tarnowskiej, od 25.03.1992 r. parafia włączona została do (powstałej) diecezji rzeszowskiej[3].
Zasięg parafii
[edytuj | edytuj kod]Do parafii należą wierni z miejscowości: Męcinę Wielką, Męcinę Małą oraz Wapienne. W Męcinie Małej jest kościół filialny pw. św. Sebastiana (murowany, zbudowany w 1906, powiększony 1999)[2].
Proboszczowie parafii
[edytuj | edytuj kod]- ks. Eugeniusz Muzyka (1964−1978)[3]
- ks. Józef Bukowiec (1978−1983)[4][5]
- ks. Kazimierz Gołas (do 1991)[6]
- ks. Jan Adamczyk (15.05.1991−16.06.2024)[7]
- ks. Stanisław Kardaś (10.08.2024 − )[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polski Instytut Badawczy i Muzeum, Matki Boskie Węgierskie cz.7 – Matka Boska Lipińska [online], Polski Instytut Badawczy i Muzeum - Lengyel Kutatóintézet és Múzeum, 23 kwietnia 2020 [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ a b c d e Męcina Wielka [online], Portal Diecezji Rzeszowskiej [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ a b c ReKUL [online], repozytorium.kul.pl, s. 67 [dostęp 2024-06-26].
- ↑ Litera B – Encyklopedia miasta Mielca [online] [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Mielec. Zmarł ks. Józef Bukowiec [online], Instytut Gość Media, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-06-26].
- ↑ Pustynia - wiz. - diecezja tarnow
- ↑ Zmarł śp. ks. Jan Adamczyk, proboszcz parafii w Męcinie Wielkiej [online], Portal Diecezji Rzeszowskiej [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej [online], Portal Diecezji Rzeszowskiej, 19 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26] (pol.).