Myszak kaktusowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Peromyscus eremicus)
Myszak kaktusowy
Peromyscus eremicus[1]
(S.F. Baird, 1858)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

nowiki

Plemię

Reithrodontomyini

Rodzaj

myszak

Gatunek

myszak kaktusowy

Synonimy
  • Hesperomys eremicus S.F. Baird, 1857[2]
  • Hesperomys (Vesperimus) anthonyi Merriam, 1887[3]
  • Peromyscus eremicus arenarius Mearns, 1896[4]
  • Peromyscus tiburonensis Mearns, 1897[5]
  • Peromyscus cedrosensis J.A. Allen, 1898[6]
  • Peromyscus collatus Burt, 1932[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[17]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Myszak kaktusowy[18] (Peromyscus eremicus) – gatunek ssaka z podrodziny nowików (Neotominae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Myszak kaktusowy występuje w północno-zachodniej Ameryce Północnej zamieszkując w zależności od podgatunku[19]:

  • P. eremicus eremicus – od południowej Nevady i południowo-zachodniego Utah, Stany Zjednoczone, od południowego i południowo-wschodniego do północno-zachodniego i północno-środkowego Meksyku.
  • P. eremicus alcorni – znany tylko z miejsca typowego i okolic w północno-środkowej Chihuahua, Meksyk.
  • P. eremicus anthonyi – południowo-wschodnia Arizona i południowo-zachodni Nowy Meksyk, Stany Zjednoczone oraz północno-wschodnia Sonora i północno-wschodnia Chihuahua, Meksyk.
  • P. eremicus avius – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Cerralvo, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
  • P. eremicus cedrosensis – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Cedros, Kalifornia Dolna, Meksyk.
  • P. eremicus cinereus – znany tylko z miejsca typowego na południowo-zachodniej części wyspy San José, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
  • P. eremicus collatus – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Turner, Sonora, Meksyk.
  • P. eremicus insulicola – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Espiritu Santo, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
  • P. eremicus papagensis – znany tylko z miejsca typowego i okolic w południowo-zachodniej Arizonie, Stany Zjednoczone i północno-zachodniej Sonorze, Meksyk.
  • P. eremicus phaeurus – wschodnia Coahuila, północno-wschodnie Zacatecas, zachodnie Nuevo León i północne San Luis Potosí, Meksyk.
  • P. eremicus polypolius – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Margarita, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
  • P. eremicus pullus – znany tylko z miejsca typowego w środkowo-południowej Arizonie, Stany Zjednoczone.
  • P. eremicus sinaloensis – wschodnia i południowa Sonora, południowo-zachodnia Chihuahua i Sinaloa, Meksyk.
  • P. eremicus tiburonensis – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Tiburón, Sonora, Meksyk.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1857 roku amerykański ornitolog Spencer Fullerton Baird nadając mu nazwę Peromyscus eremicus[2]. Holotyp pochodził ze starego Fortu Yuma, nad rzeką Kolorado naprzeciwko Yumy w Arizonie, w Hrabstwie Imperial, w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych[20].

P. eremicus należy do grupy gatunkowej eremicus[19]. Ostatnio P. eremicus podzielono na dwa gatunki, przypisując P. fraterculus do populacji na zachód od rzeki Kolorado a P. eremicus do populacji na wschód od tej rzeki[19]. Podział na podgatunki jest nieco niejasny[19]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają czternaście podgatunków[19].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Peromyscus: gr. πηρα pēra „torba”; μυσκος muskos „myszka”, od zdrobnienia μυς mus, μυος muos „mysz”[21].
  • eremicus: gr. ερημικος erēmikos „żyjący na pustyni”, od ερημια erēmia „pustynia”[22].
  • alcorni: Joseph Ray Alcorn (1911–1998), amerykański biolog[23].
  • anthonyi: Alfred Webster Anthony (1865–1939), amerykański inżynier górnictwa, ornitolog, kolekcjoner[24].
  • avius: łac. avius „opustoszały, na uboczu, samotny”[25].
  • cedrosensis: wyspa Cedros, Meksyk[26].
  • cinereus: łac. cinereus „popielatoszary, koloru popiołu”, od cinis, cineris „proch”[22].
  • collatus: łac. conlatus lub collatus „zebrane”, od conferre „zebrać”[22].
  • insulicola: łac. insula, insulae „wyspa”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”[22].
  • papagensis: Papago, rdzenna ludność zamieszkująca Arizonę w Stanach Zjednoczonych i północny Meksyk[12][26].
  • phaeurus: gr. φαιος phaios „ciemny, brązowy”[27]; ουρα oura „ogon”[28].
  • polypolius:gr. πολυς polus „więcej”[29]; πολιος polios „szary”[29].
  • pullus: łac. pullus „ciemnego koloru, czarniawy”[22].
  • sinaloensis: Sinaloa, zachodni Meksyk[22].
  • tiburonensis: Isla Tiburón, Zatoka Kalifornijska, Sonora, Meksyk[22].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 77–100 mm, długość ogona 92–118 mm, długość ucha 13–18 mm, długość tylnej stopy 18–22 mm; masa ciała 13–18 g[30]. Kolor sierści jest zróżnicowany - od żółtawego do czarnego. Brzuch biały. Na ogonie sierść rzadsza niż na reszcie ciała, jest to nietypowa cecha w rodzaju Peromyscus.

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Żyją na suchych terenach, zwykle na stepach i półpustyniach. Występują także na skalistych terenach u podnóży gór. Prowadzą nocny tryb życia, dzień spędzają w wykopanych przez siebie norach. Są wszystkożerne, zjadają ziarna, kwiaty krzewów, owoce, liście, owady. Prawdopodobnie podczas najgorętszych dni lata zapadają w torpor.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Myszaki kaktusowe rozmnażają się kilka razy w roku. Po trwającej 20-25 dni ciąży samica rodzi 1-4 młode, ważące nieco ponad 2 gramy. Małe mają zamknięte oczy i uszy. Uszy otwierają się w pierwszym dniu życia, oczy po 11-15 dniach. Długość okresu karmienia mlekiem nie jest znana, ale dwumiesięczne myszaki są już samodzielne i gotowe do rozrodu. Zwierzęta żyją średnio 1 rok.

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Myszak kaktusowy jest częstym składnikiem diety drapieżników. Polują na niego m.in. sowy, grzechotniki i lisy. Myszaki najczęściej jako obronę stosują ucieczkę - potrafią biegać z prędkością ok. 13 km/h.

Korelacje z ludźmi[edytuj | edytuj kod]

Myszak kaktusowy jest często hodowany jako zwierzę laboratoryjne.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Peromyscus eremicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b S.F. Baird: Mammalia. W: United States War Dept.: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. T. 8. Cz. 1. Washington: A.O.P. Nicholson, Printer, 1857, s. 479. (ang.).
  3. ↑ C.H. Merriam. Description of a new mouse from New Mexico. Hesperomys (Vesperimus) Anthonyi sp. nov.. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 4, s. 6, 1887. (ang.). 
  4. ↑ E.A. Mearns. Preliminary diagnoses of new mammals from the Mexican border of the United States. „Proceedings of the United States National Museum”. 19 (1103), s. 138, 1896. (ang.). 
  5. ↑ E.A. Mearns. Descriptions of six new mammals from North America. „Proceedings of the United States National Museum”. 19 (1121), s. 720, 1897. (ang.). 
  6. ↑ J.A. Allen. Descriptions of new mammals from Western Mexico and Lower California. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 10 (8), s. 154, 1898. (ang.). 
  7. ↑ W.H. Burt. Descriptions of heretofore unknown mammals from islands in the Gulf of California, Mexico. „Transactions of the San Diego Society of Natural History”. 7, s. 172, 1931–1934. (ang.). 
  8. ↑ Anderson 1972 ↓, s. 341.
  9. ↑ Osgood 1909 ↓, s. 247.
  10. ↑ E.R. Hall. A new subspecies of Peromyscus, from San José Island, Lower California, Mexico. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 44, s. 87, 1931. (ang.). 
  11. ↑ Osgood 1909 ↓, s. 246.
  12. ↑ a b E.A. Goldman. New mammals from North and Middle America. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 30, s. 110, 1917. (ang.). 
  13. ↑ W.H. Osgood. Thirty new mice of the genus Peromyscus from Mexico and Guatemala. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 17, s. 75, 1904. (ang.). 
  14. ↑ Osgood 1909 ↓, s. 248.
  15. ↑ P.M. Blossom. Description of a new rock pocket-mouse and a new desert-mouse from southern Arizona. „Occasional Papers of the Museum of Zoology, University of Michigan”. 265, s. 3, 1933. (ang.). 
  16. ↑ Anderson 1972 ↓, s. 342.
  17. ↑ T. Lacher, R. Timm & S.T. Álvarez-Castañeda, Peromyscus eremicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-09] (ang.).
  18. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 241. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  19. ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 376. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  20. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Peromyscus eremicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-09].
  21. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 525, 1904. (ang.). 
  22. ↑ a b c d e f g The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  23. ↑ Beolens, Watkins i Grayson 2009 ↓, s. 6.
  24. ↑ Beolens, Watkins i Grayson 2009 ↓, s. 15.
  25. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 27.
  26. ↑ a b J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2021-12-09]. (niderl.).
  27. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 168.
  28. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 247.
  29. ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 181.
  30. ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 378. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Myszak_kaktusowy&oldid=70998538”