Kalifornia Dolna Południowa

Estado Libre y Soberano de Baja California Sur
*Wolny i Niezależny Stan Kalifornia Dolna Południowa*
	stan
Herb	Flaga
Państwo	Meksyk
Siedziba	La Paz
Kod ISO 3166-2	MX-BCS
Gubernator	Carlos Mendoza Davis (PAN)
Powierzchnia	73 475 km²
Populacja (2020); • liczba ludności	; 804 708
• gęstość	11 os./km²
	Położenie na mapie Meksyku;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Kalifornia Dolna Południowa (hiszp. Baja California Sur) – stan w północno-zachodnim Meksyku, położony na Półwyspie Kalifornijskim. Graniczy ze stanem Kalifornia Dolna na północy, oblewają go wody Pacyfiku od zachodu i Zatoki Kalifornijskiej od wschodu. Stolicą stanu jest miasto La Paz.

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Stan dzieli się na 5 gmin (hiszp. municipios)^[2]:

Comondú - 83 051 mieszkańców
La Paz - 301 961 mieszkańców
Loreto - 21 657 mieszkańców
Los Cabos - 330 312 mieszkańców
Mulegé - 67 272 mieszkańców

Historia[edytuj | edytuj kod]

W chwili przybycia pierwszych europejskich odkrywców i misjonarzy obszar ten zamieszkany był przez plemiona zbieracko-łowieckie. Pierwszym Hiszpanem na tym terenie był Fortún Ximénez w 1533^[3]. Następnie w 1535 dotarła ekspedycja pod wodzą Hernana Cortesa, która jednak nie została na tym terenie długo^[3]. Ze względu na geograficzną izolację od reszty Meksyku pierwsze stałe osiedle powstało dopiero w 1697 roku - była to misja jezuicka Misión de Nuestra Señora de Loreto Conchó^[3]^[4]. Początkowo funkcje stolicy pełniło miasto Loreto, jednak w 1830 roku, w związku ze zniszczeniami w mieście Loreto po silnym sztormie, stolicę przeniesiono do La Paz^[4]. Obszar ten uzyskał status dystryktu federalnego w 1887 r., w 1931 r. został terytorium federalnym, a w 1974 r. stał się pełnoprawnym stanem.

Warunki geograficzne i klimatyczne[edytuj | edytuj kod]

Kalifornia Dolna Południowa położona jest w południowej części Półwyspu Kalifornijskiego. W skład stanu wchodzą także liczne wyspy, takie jak: Natividad, Magdalena i Santa Margarita położone na Pacyfiku oraz San Marcos, Coronados, Carmen, Monserrat, Santa Catalina, Santa Cruz, San Diego, San José, San Francisco, Partida, Espíritu Santo i Cerralvo leżące na wodach Zatoki Kalifornijskiej. Kalifornia Dolna Południowa ma bardzo długą linię brzegową, która liczy ok. 2000 km.

Klimat jest łagodny, średnie temperatury w styczniu sięgają od 13 °C (w nocy) do 24 °C (w dzień). W lipcu temperatura wynosi od 32 °C (podczas dnia) do 27 °C (w nocy). Opady są skąpe, średnia opadów wynosi od 30 do 60 cm rocznie.

Krajobraz jest w większości górzysty, występują suche lasy tropikalne.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Głównymi ośrodkami rolniczymi stanu są La Paz oraz Comondú. Uprawia się tu głównie: pszenicę, kukurydzę i fasolę. W przemyśle zatrudniona jest około jedna piąta ludności. Główne branże przemysłu obejmują: włókiennictwo, przemysł spożywczy (przeróbka ryb i konfekcjonowanie soli). Na terenach leżących w dużej odległości od miast hoduje się bydło.

Stan Kalifornia Dolna Południowa posiada bogate łowiska ryb. Poławia się tu głównie: tuńczyki, krewetki i homary.

Ważnym źródłem utrzymania mieszkańców jest turystyka. Miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów jest Zatoka Sebastián Vizcaíno; można tu spotkać szarego wieloryba, liczne stanowiska fok, a także lwów morskich i słoni morskich. Atrakcjami turystycznymi pozostają również długie plaże i rejsy dla wędkarzy (głównie w Los Cabos). Liczba gości hotelowych w 2014 wynosiła 3214 tys. Natomiast w 2019 trzy międzynarodowe porty lotnicze działające w stanie przyjęły 3363 tys. pasażerów^[5]. W stanie znajduje się 457 hoteli które dysponują 27315 pokojami^[5]. 62,6% turystów stanowią cudzoziemcy^[5].

Stan z resztą kraju ma dogodne połączenia, m.in. za pomocą promów. Istnieją tu liczne przystanie morskie i porty (ponad 20 portów). Międzynarodowe lotniska znajdują się w La Paz, w Santa Rosa i w gminie Los Cabos^[6].
Kalifornia Dolna Południowa jest jednym z najlepiej rozwiniętych stanów w Meksyku. Zajmuje ona 4 miejsce pod względem wskaźnika rozwoju społecznego^[7].

Główne miasta[edytuj | edytuj kod]

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Copalquin (Cataviña)
Oaza Mulege
Misja San Ignacio
Pelikan na wybrzeżu Mulegé

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Mapy, zdjęcia Kalifornii Dolnej Południowej (ang.)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 6. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).
↑ Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 9. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).
↑ ^a ^b ^c Baja California Sur. history.com, 2009-11-24. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).
↑ ^a ^b What is the history of the Mexican state of Baja California Sur?. mexicanist.com, 2021-11-11. [dostęp 2022-02-07]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 16. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).
↑ Airline and Location Code Search. iata.org. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).
↑ Sub-national HDI. globaldatalab.org. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).

[1] Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 6. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).

[2] Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 9. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).

[history-3] Baja California Sur. history.com, 2009-11-24. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).

[mexicanist-4] What is the history of the Mexican state of Baja California Sur?. mexicanist.com, 2021-11-11. [dostęp 2022-02-07]. (ang.).

[información-5] Carlos Mendoza Davis i in.: BAJA CALIFORNIA SUR Información Estratégica. setuesbcs.gob.mx, 2020. s. 16. [dostęp 2022-02-04]. (hiszp.).

[6] Airline and Location Code Search. iata.org. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).

[7] Sub-national HDI. globaldatalab.org. [dostęp 2022-02-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]