Pielgrzan

Pielgrzan
	; Pielgrzan madagaskarski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	imbirowce
Rodzina	strelicjowate
Rodzaj	pielgrzan
	Nazwa systematyczna
	Ravenala Adans.; Fam. Pl. 2: 67 (1763)
	Typ nomenklatoryczny
	Ravenala madagascariensis Sonn.
Synonimy
	Urania Schreb.;
	Urania Schreb.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pielgrzan (Ravenala Adans.) – rodzaj roślin z rodziny strelicjowatych. Obejmuje 6 gatunków występujących na Madagaskarze. Jeden z nich, pielgrzan madagaskarski, został introdukowany do Bangladeszu, Meksyku, na Komory i Mauritius^[3].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od zwyczajowej nazwy tych roślin w języku malgaskim^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina drzewiasta o pokroju palmy, występująca samotnie lub w kępach powstałych z odrośli, osiągająca do 30 m wysokości^[4].

Liście: Zebrane po 12–25 w wachlarz na końcu pnia, długości do 230 cm, jasno- do ciemnozielonych. Ogonki liściowe długie, do 440 cm, żółtawozielone do zielonych, trójkolorowe (biało-zielono-czerwonawe u R. agatheae) lub ciemnoczerwone (u R. menahirana), zazwyczaj nieco owoszczone (u R. blancii nieowoszczone, u R. grandis bardzo owoszczone)^[4].

Kwiaty: Wyrastają po ok. 5–20 w skrętkach, wspartych podsadkami, zebranych w kwiatostany złożone, wsparte 8–16 dużymi podsadkami. Rośliny wypuszczają jednocześnie do 6 kwiatostanów. Okwiat długości 22–32 cm, biały, białawy, białawożółtawy lub żółtawy. Listki okwiatu wąsko trójkątne, z wyjątkiem jednego, który jest szpilkowaty. Zalążnia dolna. Sześć pręcików długości listków okwiatu. Szyjka słupka nieco dłuższa^[4].

Owoce: Trójkomorowe torebki długości do 12 cm, o stożkowatych wierzchołkach, zebrane w luźny lub zwarty (otoczony pozostałościami podsadek) owocostan. Nasiona ciemnobrązowe, zasadniczo kulistawe, z niebieską osnówką^[4].

Pozycja systematyczna: Należy do rodziny strelicjowatych (Strelitziaceae)^[6].

Olej z nasion pielgrzanu madagaskarskiego wykorzystywany jest antyseptycznie. Owoce stosowane są w zaburzeniach odżywiania^[7].

Nasiona tej rośliny są jadalne. Z soku pozyskiwanego z jej pnia można pozyskiwać cukier^[7].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-17] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Ravenala Adans.. [w:] Plants of the World Online [on-line]. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-09-18]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Thomas (i inni) Haevermans. Description of five new species of the Madagascan flagship plant genus Ravenala (Strelitziaceae). „Scientific Reports”. 11 (1), 2021-11-09. DOI: 10.1038/s41598-021-01161-1. PMID: 34753985.
↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 326. ISBN 978-0-511-47376-0.
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2023-09-18]. (ang.).
↑ ^a ^b Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Medicinal and Poisonous Plants: common names, scientific names, eponyms, synonyms, and etymology. CRC, Taylor & Francis Group, 2012, s. 3183. ISBN 978-1-4200-8044-5. OCLC 774639599. (ang.).