Cukier
Cukier – potoczna nazwa sacharozy, występującej pod nazwami handlowymi m.in. cukier spożywczy, cukier konsumpcyjny[1]. Sacharoza to słodki dwucukier otrzymywany w procesie rafinacji w cukrowni, przede wszystkim z trzciny cukrowej, a w klimacie umiarkowanym z buraka cukrowego.
Nazwa cukier opisuje wszystkie węglowodany z grupy monosacharydów (węglowodany proste) i oligosacharydów (węglowodany złożone) z wyjątkiem polisacharydów mające słodki smak i wykorzystywane do słodzenia[1][2].
Szerszą definicję ma wyraz cukry będący dawnym, obecnie potocznym, określeniem dla węglowodanów.
Etymologia nazwy[edytuj | edytuj kod]
Słowo cukier wywodzi się od staroindyjskiego Sanskrit शर्करा, śarkarā‘, dosłownie „ziarno piasku, żwir, otoczak”. Dzięki podbojom Aleksandra Macedońskiego w IV w. określenie to przenika do greki (gr. σάκχαρον, sákcharon‘) od greckiej nazwy wywodzi się nazwa sacharoza. W średniowieczu dzięki Arabom cukier dociera do Europy zachodniej. Arabski سكر sukkar, przenika do łaciny (łac. succarum) od niej na języki romańskie i inne języki europejskie w tym polski.
Rodzaje cukru[edytuj | edytuj kod]
Cukier zawierający sacharozę i jego przetwory: cukier buraczany, cukier trzcinowy, cukier puder, cukier wanilinowy, cukier palony – lukier, karmel, cukier inwertowany
Inne cukry spożywcze: cukier gronowy – glukoza, cukier skrobiowy – glukoza, cukier mlekowy – laktoza, cukier owocowy – fruktoza, cukier słodowy – maltoza, cukier drzewny – ksyloza
określenia związane z cukrem
- Cukier dodany – cukier dodatkowy produktu np. w formie syropu dodanego do produktu spożywczego w celu modyfikacji jego właściwości fizycznych i odczuć smakowych[2].
Inne znaczenia słowa cukier[edytuj | edytuj kod]
- cukier/lukier składniowy (ang. syntactic sugar) – termin związany z programowaniem
- cukier ołowiany – dawna nazwa octanu ołowiu
Osoby[edytuj | edytuj kod]
- Aniela Cukier – (1900–1944), polska malarka
- Józef Cukier – (1889–1960), jeden z przywódców Goralenvolk podczas II wojny światowej
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b cukier, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-10-16] .
- ↑ a b Aleksandra Żyłowska , Cukier w żywności – słodka pułapka, Dietetycy.org.pl, 20 grudnia 2014 [dostęp 2019-10-16] (pol.).