Pierre Pruvost
Pierre Pruvost (1890–1967) – geolog i paleontolog francuski.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pierre Eugène Marie Joseph Pruvost urodził się w Raismes 1 sierpnia 1890[1]. Studiował w Lille; był uczniem Jules'a Gosseleta i Charlesa Barrois[2]. W 1918 uzyskał tytuł doktora na podstawie rozprawy na temat karbońskich faun słodkowodnych (skorupiaki, małże, ryby) i lądowych (pajęczaki, wije, owady) północy Francji. Od 1926 zajmował katedrę geologii na Uniwersytecie w Lille[3]; w latach 1943–1950 pełnił funkcję dziekana[4]. W czasie okupacji niemieckiej udało mu się uratować od demontażu i przetopienia pomnik Pasteura w Lille, wskazując na zasługi uczonego dla ludzkości[5]. Od 1950 był profesorem Sorbony[1]. Był cenionym wykładowcą[1][6]. Zmarł 5[4][5] lub 15[6] czerwca 1967 w Paryżu.
Od 1960 Francuskie Towarzystwo Geologiczne (fr. Société géologique de France) nadaje nagrodę jego imienia, przeznaczoną dla prac z zakresu geologii strukturalnej i tektoniki[7].
Pełnione funkcje i otrzymane godności[edytuj | edytuj kod]
- 1947 – członek korespondent paryskiej Akademii Nauk[4]
- 1948, 1963 – przewodniczący Francuskiego Towarzystwa Geologicznego[4]
- 1948 – oficer Orderu Korony (Belgia)[5]
- 1949 – oficer Legii Honorowej[5]
- 1954 – członek paryskiej Akademii Nauk[4]
- 1959 – Medal Wollastona nadany przez Londyńskie Towarzystwo Geologiczne[8]
- 1963 – zagraniczny członek honorowy Royal Society of Edinburgh[9]
Osiągnięcia naukowe[edytuj | edytuj kod]
Znaczenie w historii nauki[edytuj | edytuj kod]
Pierre Pruvost zajmował się przede wszystkim stratygrafią i paleontologią karbonu. Wśród jego głównych zasług należy wymienić rozwinięcie pojęcia subsydencji, wyjaśniającego istnienie miąższych (bardzo grubych) serii osadowych, których cechy facjalne wskazują na płytkie lub bardzo płytkie środowisko depozycji[10]. Opisał rodzaj karbońskich małży słodkowodnych Anthraconauta Pruvost, 1930[11] (pospolity[12], występuje również w Polsce[13]) oraz rodzaj karbońskich owadów Boltonia Pruvost, 1919 (z wymarłego rzędu Palaeodictyoptera)[14][15], ale nazwa tego drugiego okazała się młodszym homonimem i została zastąpiona przez Boltoprouvostia Strand, 1929[16]. Był autorem ponad 200 prac naukowych[5].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Introduction à l’étude du bassin houiller du Nord et du Pas-de-Calais. La faune continentale du terrain houiller du Nord de la France (1919)[14]
- Sédimentation et subsidence (1930)[17]
- Description géologique détaillée du bassin houiller de la Sarre et de la Lorraine (1934)[18]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Na jego cześć nazwano trzy rodzaje karbońskich owadów: Pruvostia Bolton, 1921 (z wymarłego rzędu Protorthoptera), Pruvostites Zalessky, 1928 (z wymarłej rodziny Oedischiidae w podrzędzie Ensifera) i Pruvostiella Handlirsch, 1922 (z wymarłego rzędu Caloneurodea)[19].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Jean Piveteau, Notice nécrologique sur Pierre Pruvost, „Comptes rendus de l'Académie des sciences”, 266, Paryż 1968, s. 110–114 (fr.).
- ↑ Paul Fourmarier, In memoriam Pierre Pruvost, „Bulletins de l'Académie Royale de Belgique”, 53 (1), 1967, s. 1375–1378 [dostęp 2023-10-25].
- ↑ Pierre-Eugène-Marie-Joseph PRUVOST [online], www.geosoc.fr [dostęp 2023-10-24].
- ↑ a b c d e CTHS - PRUVOST Pierre Eugène Marie Joseph [online], cths.fr [dostęp 2023-10-24].
- ↑ a b c d e Ch. Delattre, G. Watterlot, Vie et oeuvre de Pierre Pruvost, „Annales de la Société Géologique du Nord”, 89, 1969, s. 285–298 (fr.).
- ↑ a b Jean Wyart, Pierre Pruvost (1890-1967), „Bulletin de Minéralogie”, 91 (1), 1968, s. 3–4 [dostęp 2023-10-24].
- ↑ Prix Pierre PRUVOST [online], www.geosoc.fr [dostęp 2023-10-24].
- ↑ The Geological Society of London - Wollaston Medal [online], www.geolsoc.org.uk [dostęp 2023-10-25].
- ↑ Former Fellows of The Royal Society of Edinburgh 1783 – 2002. Biographical Index, part two., [w:] Wayback Machine, web.archive.org, 2006, ISBN 0-902198-84-X [dostęp 2023-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
- ↑ La Société Géologique du Nord et l’historique de l’étude de la géologie de notre région - ASAP Université de Lille [online], asap.univ-lille.fr [dostęp 2023-10-24].
- ↑ Marine Species Traits - Anthraconauta Pruvost, 1930 † [online], www.marinespecies.org [dostęp 2023-10-25].
- ↑ Vladimir V. Silantiev, Redikorella n. g., a new non-marine bivalve from the Ufimian Upper Permian of West Russia, „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte”, 1994 (11), 1994, s. 692-702.
- ↑ Krystyna Korejwo, Fauna małżów słodkowodnych namuru okręgu rybnickiego, „Acta Geologica Polonica”, 4 (1), 1954, s. 93–180 [dostęp 2023-10-25] (ang.).
- ↑ a b Pierre Pruvost, Introduction à l’étude du bassin houiller du Nord et du Pas-de-Calais. La faune continentale du terrain houiller du Nord de la France, „Mémoires pour servir à l’explication de la carte géologique détaillée de la France”, Paris 1919, XXXII+584, Worldcat 468281055 (fr.).
- ↑ Gabriela P. Camacho, Rodrigo M. Feitosa, Bazboltonia nom. nov., a replacement name for the preoccupied Neotropical ant genus Boltonia Camacho & Feitosa 2022 (Hymenoptera: Formicidae), „Zootaxa”, 5116 (3), 2022, s. 449–450 (ang.).
- ↑ J. Prokop, A. Nel, A new genus and species of Homoiopteridae from the Upper Carboniferous of the Intra-Sudetic Basin, Czech Republic (Insecta: Palaeodictyoptera), „European Journal of Entomology”, 101, 2004, s. 583–589, ISSN 1210-5759 (ang.).
- ↑ Pierre Pruvost, Sédimentation et subsidence, [w:] Centenaire de la Société géologique de France, Livre jubilaire, t. II, Paris: Société géologique de France, 1930, 545—564 (fr.).
- ↑ Pierre Pruvost, Bassin houiller de la Sarre et de la Lorraine. III. Description géologique, Imprimerie L. Danel, 1934 (fr.).
- ↑ F.M. Carpenter, Treatise on Invertebrate Paleontology. Part R (Arthropoda 4), Volume 3 (Superclass Hexapoda), Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America & University of Kansas Press, 1992, s. 134, 158, 204, ISBN 0-8137-3019-8, LCCN 53-12913 (ang.).