Pierzchnianka (dopływ Pilicy)
 Pierzchnianka w Rogolinie | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Rzeka | |
| Długość | 28,93 km |
| Powierzchnia zlewni |
163,8 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | w okolicy wsi Grotki |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Pilica |
| Miejsce |
na północ od Białobrzegów |
| Wysokość |
ok. 114 m n.p.m.[1] |
| Współrzędne | |
| Mapa | |
 Zlewnia rzeki Pierzchnianki | |
Położenie na mapie powiatu białobrzeskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Pierzchnianka (Pierzchnia[2]) – rzeka, prawy dopływ Pilicy[3] o długości 28,93 km[4] i powierzchni zlewni 163,8 km².
Przebieg[edytuj | edytuj kod]
Bierze swój początek w okolicach wsi Grotki. Początkowo płynie w kierunku wschodnim, przez miejscowości: Bukówno, gdzie wpada do niej Dopływ spod Czarnocina oraz Rogolin, gdzie wpada Dopływ spod Ratoszyna i Dopływ spod Ludwikowa, zwany też Ślepianką [5]. Następnie przepływa przez Pierzchnię, po czym skręca na północ i mija wsie: Stawiszyn (gdzie wpada do niej Dopływ spod Kolonii Kożuchów, zwany też Branicą)[5] oraz Suski Młynek. W okolicach Białobrzegów przepływa pod drogą krajową nr 48, przyjmuje Dopływ spod Wyśmierzyc, zwany też Korzeniówką i Dopływ spod Kamienia, by ok. 2 km dalej wpaść do Pilicy.
Stan wód[edytuj | edytuj kod]
Zlewnia Pierzchnianki znajduje się w jednolitej części wód powierzchniowych "Pierzchnianka" (kod RW200010254949)[6]. Stan JCWP jest monitorowany w miejscowości Białobrzegi w ramach PMŚ. Według danych GIOŚ z lat 2016-21 stan rzeki Pierzchnianki jest zły[7]. Na zły stan wód składają się następujące przekroczenia:
- Stężeń benzo(a)pirenu, benzo(b)fluorantenu, benzo(g,h,i)perylenu i fluorantenu w wodzie oraz difenyloeterów bromowanych i heptachloru w biocie - substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej;
- Stężeń niektórych związków biogennych: azotu azotanowego, azotu azotynowego i azotu ogólnego (przekroczenia II klasy);
- Wskaźników biologicznych (stan fitobentosu w III klasie).
Głównymi czynnikami składającymi się na zły stan wód są: depozycja sucha i mokra (zanieczyszczenia WWA), a także zanieczyszczenia obszarowe azotanami, wskutek intensywnej działalności rolniczej (uprawy papryki pod tunelami foliowymi) w zlewni, także w strefie buforowej w obrębie cieku, co zostało potwierdzone badaniami w górnym biegu Pierzchnianki[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pierzchnianka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Geodeta Kraju. [dostęp 2017-02-16].
- ↑ Pierzchnianka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Mapa topograficzna w skali 1:10 000; Protokół z posiedzenia KNMiOF w dniach 9 - 10 maja 2005 [dostęp 2017-02-16].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 207, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Pierzchnianka na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-02-16].
- ↑ a b Geo-System, Polska - Geoportal otwartych danych przestrzennych - e-mapa.net [online], polska.e-mapa.net [dostęp 2019-08-16] (pol.).
- ↑ Karta charakterystyki JCWP Pierzchnianka, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
- ↑ Ocena stanu jednolitych części wód rzek i zbiorników zaporowych w latach 2016-2021 na podstawie monitoringu – tabela, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
- ↑ Krzysztof Stępniewski, Michał Karger, Maksym Łaszewski, The Impact of Various Types of Cultivation on Stream Water Quality in Central Poland. Water 2024, 16, 50 [online].