Piotr Kon
| Data i miejsce urodzenia |
22 kwietnia 1865 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 lutego 1937 |
| Przyczyna śmierci |
samobójstwo |
| Miejsce spoczynku |
Łódź |
| Odznaczenia | |
 
| |
Piotr Kon (ur. 22 kwietnia 1865 w Warszawie[1], zm. 22 lutego 1937 w Łodzi) – adwokat pochodzenia żydowskiego[2], obrońca w procesach działaczy ruchu robotniczego na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego; działacz Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność” w Łodzi[3]. W dziejach łódzkiej palestry uznawany za jednego z jej najwartościowszych przedstawicieli[4].
Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Warszawie w rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia prawnicze w Warszawie i Petersburgu, które ukończył zdobywając tytuł adwokata przysięgłego. Pracował jako sędzia śledczy w Moskwie, do kraju wrócił w 1892 roku osiadając w Łodzi.
Działalność adwokacka pod zaborami[edytuj | edytuj kod]
W procesach sądowych był obrońcą robotników oskarżonych o działalność polityczną, m.in. uczestników buntu tkaczy łódzkich w 1892 roku. Szczyt działalności Kona przypadł na lata 1905–1909[5], czas tzw. Rewolucji 1905 r., kiedy to bronił m.in. zabójców łódzkiego przemysłowca Mieczysława Silbersteina[6] (bez powodzenia, orzeczono karę śmierci) oraz oskarżonych o agitację i przechowywanie nielegalnej literatury, Jakuba Frontczaka, Marii Kakszty i Bencjana Gorochowa[7]. Doprowadził do zakończenia lokautu w łódzkim przemyśle włókienniczym.
Był zasłużonym obrońcą. Pisano o nim:
Niemal jedyny wśród palestry łódzkiej swą wytężoną a bezinteresowną pracą ogarniał w latach zmagań z caratem wszystkich więźniów politycznych, bez różnicy przynależności partyjnej i organizacyjnej, który odważnie narażał się na szykany i represje władz rosyjskich, który wreszcie nie uląkł się nawet słynnego Kaznakowa i jego groźby zesłania do Narymskiego Kraju.
Po wkroczeniu do Łodzi wojsk niemieckich 6 grudnia 1914 r. doprowadził do uwolnienia więźniów przetrzymywanych w więzieniu przy ulicy Milsza (ob. Kopernika) 29.
Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. został członkiem honorowym Stowarzyszenia byłych Więźniów Politycznych, odznaczono go również Orderem Odrodzenia Polski[8] i Krzyżem Niepodległości. Był działaczem Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność”. Na prośbę Stowarzyszenia magistrat miasta Łodzi przyznał Piotrowi Konowi emeryturę „za wybitną działalność obrończą w latach 1905–1909”[5]. Adwokat emerytury nie przyjął, tłumacząc się w liście do Prezydenta Łodzi dobrym stanem zdrowia[5].
W okresie II Rzeczypospolitej utrzymywał kontakt z Polską Partią Socjalistyczną. W 1920 r. wraz z Aleksym Rżewskim, ówczesnym prezydentem miasta Łodzi, przemawiał podczas uroczystości pochówku rewolucjonistów 1905 r. w grobowcu na ul. Konstantynowskiej[9].
Był obrońcą kupców łódzkich: Lewensona, Solomona i Abrama Wojdysławskich oraz ich współpracowników: Szmula Ptasznika, Estery Ptasznik, Blata Spinmana w procesie o podpalenie składu przędzy (wydarzenie z dnia 15 stycznia 1926 roku)[10].
Jego namiętnością była gra w karty[11]. Załamany trudną sytuacją materialną, na co złożył się m.in. również fakt niepobierania opłat od ubogich za udzielanie porad prawnych, oraz sytuacją polityczną kraju, popełnił samobójstwo 22 lutego 1937 roku w Łodzi.
Pochowany został w części ewangelicko-augsburskiej Starego Cmentarza w Łodzi. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in. przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych, Wojska Polskiego oraz Naczelnej Rady Adwokackiej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Piotr Kon [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-03-06].
- ↑ Julian Tuwim: Wspomnienia o Łodzi. Wiadomości Literackie, nr 33, 1934 r.
- ↑ Maria Nartonowicz-Kot: Polski ruch socjalistyczny w latach 1927–1939. Łódź, 2001. s. 217. ISBN 83-7171-426-2
- ↑ Urbankiewicz 1969 ↓, s. 255.
- ↑ a b c d „Ilustrowana Republika”, dziennik z 11 czerwca 1929 r.
- ↑ Anna Gronczewska: Wyspy kruchej pamięci. www.dzienniklodzki.pl, 25 października 2008. [dostęp 2012-10-23].
- ↑ „Rozwój”, dziennik polityczny z 1 lipca 1907 r.
- ↑ Święto niepodległości w Łodzi. „Ilustrowana Republika”. 312 (12 listopada 1935). s. 5.
- ↑ Stanisław Rachalewski: Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi, 15 sierpnia 1938 r.
- ↑ „Ilustrowana Republika”, dziennik z 14 października 1926 r.
- ↑ Urbankiewicz 1969 ↓, s. 256–257.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Urbankiewicz: Za płotem „Paradyzu”. Łódź: 1969.
- Marek Budziarek: Łodzianie. Łódź: 2000, s. 119-121. ISBN 83-88484-13-3.