Pismaczek skalny
 Plecha z owocnikami na wapiennej skale | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pismaczek skalny |
| Nazwa systematyczna | |
| Opegrapha dolomitica (Arnold) Clauzade & Cl. Roux ex Torrente & Egea Biblthca Lichenol. 32: 146 (1989) | |
Pismaczek skalny (Opegrapha dolomitica (Arnold) Clauzade & Cl. Roux ex Torrente & Egea) – gatunek grzybów z rodziny Lecanographaceae[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Opegrapha, Roccellaceae, Arthoniales, Arthoniomycetidae, Arthoniomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1860 r. przez F.Ch.G. Arnolda jako odmiana Opegrapha rupestris var dolomitica. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Clauzade, Cl. Roux ex Torrente i Egea w 1989 r.[1]
- Opegrapha dolomitica (Arnold) Clauzade & Cl. Roux 1985
- Opegrapha dolomitica (Arnold) Clauzade & Cl. Roux ex Torrente & Egea 1989 subsp. dolomitica
- Opegrapha rupestris var. dolomitica Arnold 1860
- Opegrapha saxicola subsp. dolomitica (Arnold) Cl. Roux 1977
- Opegrapha saxicola var. dolomitica (Arnold) V. Wirth 1980[3].
Nazwa polska według W. Fałtynowicza[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Plecha skorupiasta, cienka, barwy białej, szarej, brązowoczerwonej lub brudnożółtej, zazwyczaj częściowo zagłębiona w podłożu. Owocniki typu apotecjum czarne, bardzo małe (pojedynczy ma długość do 0,8 mm). Mają eliptyczny lub nieregularny kształt, są podłużnie lub koncentrycznie zmarszczone i czarne. Najbardziej charakterystyczną cechą są zarodniki. Mają wąsko maczugowaty kształt, 3 przegrody i rozmiary (20) 22-26 (31) × 5–8 μm[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Podano występowanie w niemal całej Europie oraz w zachodniej części Ameryki Północnej[5]. Lokalnie jest dość częsty[4]. W Polsce podano stanowiska w Centralnych i Zachodnich Karpatach, Sudetach, na Wyżynie Małopolskiej i na nizinach środkowej części Polski[2].
Rośnie głównie na skałach krzemianowych, zazwyczaj na pochyłych lub pionowych ścianach lub nawisach skalnych[2].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Podobny jest tzw. pismaczek nawapienny (Arthonia calcarea), który również rośnie na skałach wapiennych.Ma jednak większe owocniki (do 1,2 mm) i różni się mikroskopowo.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2016-11-18] (ang.).
- ↑ a b c d Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2016-11-18] (ang.).
- ↑ a b Images of British Lichens [online] [dostęp 2016-11-18] (ang.).
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-11-18].