Podostre stwardniające zapalenie mózgu
| Panencephalitis scleroticans subacuta | |
 Obraz MRI mózgu pacjenta z SSPE | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 |
A81.1 |
|---|---|
| DiseasesDB | |
| OMIM | |
| MeSH | |
Podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE, z ang. subacute sclerosing panencephalitis) – rzadka postać zapalenia mózgu, zazwyczaj o przewlekłym i postępującym przebiegu, będąca powikłaniem odry. Pojawia się wiele lat po jej przechorowaniu, charakteryzuje się nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną w kontakcie z wirusem odry.
Epidemiologia[edytuj | edytuj kod]
Szacuje się, że obecnie 0,01% zachorowań odry jest powikłanych zapaleniem mózgu[1]. Ryzyko jest negatywnie skorelowane z wiekiem w momencie zakażenia[2].
Objawy i przebieg[edytuj | edytuj kod]
Objawy SSPE są następujące:
- postępujące otępienie (początkowo trudności w nauce, zaburzenia pamięci, zaburzenia snu)
- mioklonie kończyn i tułowia, często drgawki
- spastyczność.
Do śmierci dochodzi zazwyczaj w ciągu 1–2 lat. Niekiedy spotyka się przebieg powolny (ponad 10 lat). U około 5% chorych występuje spontaniczna remisja, 95% umiera[3].
Obraz histologiczny[edytuj | edytuj kod]
W obrazie neuropatologicznym stwierdza się rozlane zapalenie mózgu, nacieki okołonaczyniowe z komórek zapalnych, proliferację astrogleju i mikrogleju, kwasochłonne wewnątrzjądrowe wtręty typu Cowdry A w neuronach i komórkach mikrogleju.
Elektroencefalografia[edytuj | edytuj kod]
Obraz EEG w SSPE jest bardzo charakterystyczny: składają się na niego rytmiczne, uogólnione wyładowania grup wysokonapięciowych fal (II i III faza), tzw. wyładowania okresowe typu Radermeckera[4]. W późniejszych okresach czynność bioelektryczna mózgu ulega rozlanemu zwolnieniu i pojawiają się zmiany w czynności podstawowej[5].
Rozpoznanie[edytuj | edytuj kod]
Rozpoznanie SSPE opiera się na charakterystycznym obrazie klinicznym przy jednoczesnym wykazaniu obecności wirusa odry.
Leczenie[edytuj | edytuj kod]
We wczesnych stadiach choroby uzyskiwano remisję po domięśniowym i dokanałowym podawaniu interferonu alfa w dawce 3 Mj/dzień.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W.J. Bellini, J.S. Rota, L.E. Lowe, R.S. Katz i inni. Subacute sclerosing panencephalitis: more cases of this fatal disease are prevented by measles immunization than was previously recognized. „Journal of Infectious Diseases”. 192 (10), s. 1686-1693, 2005. DOI: 10.1086/497169. PMID: 16235165.
- ↑ Mohammed Mekki i inni, Subacute sclerosing panencephalitis: clinical phenotype, epidemiology, and preventive interventions, „Developmental Medicine & Child Neurology”, 61 (10), 2019, s. 1139–1144, DOI: 10.1111/dmcn.14166 [dostęp 2021-09-07] (ang.).
- ↑ Jose Gutierrez, Richard S. Issacson, Barbara S. Koppel, Subacute sclerosing panencephalitis: an update, „Developmental Medicine and Child Neurology”, 52 (10), 2010, s. 901–907, DOI: 10.1111/j.1469-8749.2010.03717.x, PMID: 20561004.
- ↑ G.G. Celesia. Pathophysiology of periodic EEG complexes in subacute sclerosing panencehalitis (SSPE). „Electroencephalography and Clinical Neurophysiology”. 35 (3), s. 293-300, 1973. DOI: 10.1016/0013-4694(73)90241-1. PMID: 4126180.
- ↑ Adam Bilikiewicz, Stanisław Pużyński, Jacek Wciórka, Janusz Rybakowski: Psychiatria.. T. 2. Wrocław: Urban & Parner, 2003. ISBN 83-87944-72-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 388-389. ISBN 83-200-3244-X.
