Astrocyt
Astrocyty – największe komórki glejowe, charakteryzujące się nieregularnym kształtem, posiadające wypustki rozgałęziające się we wszystkich kierunkach.
Wyróżnia się dwa typy astrocytów:
- protoplazmatyczne – charakterystyczne dla istoty szarej; posiadają gęstą sieć krótkich wypustek przylegających do perikarionów, ścian naczyń lub opony miękkiej,
- włókniste – występują głównie w istocie białej; wypustki posiadają gliofilamenty zbudowane z białka GFAP oraz wimentyny; są mniejsze od protoplazmatycznych.
Na poziomie komórkowym największa różnica między korą mózgu człowieka i myszy jest między astrocytami. Ludzkie astrocyty mają około 20 razy większą objętość i posiadają znacznie bardziej skomplikowane kształty. Wyjątkową formą dla naczelnych są astrocyty z długimi wypustkami przechodzącymi przez kilka warstw kory mózgowej[1].
Sieć wypustek stanowi zrąb dla układu nerwowego. Wypustki otaczają synapsy i wpływają na przekazywanie sygnału przez synapsę między neuronami. Ponieważ podstawą uczenia się i pamięci jest tworzenie sieci neuronów o długotrwale wzmocnionym przewodnictwie synaptycznym astrocyty wpływają na uczenie się i pamięć. Dla przykładu ludzkie astrocyty w mysim mózgu spowodowały szybsze powstanie i dłuższe utrzymywanie się długotrwale wzmocnionego przewodnictwa, co przełożyło się na szybsze uczenie się myszy. Astrocyty komunikują się między sobą i z neuronami wydzielając i wychwytując neuroprzekaźniki. Odebrane sygnały są przekazywane wewnątrz astrocytów za pomocą szybkich zmian stężenia jonów wapnia[1].
Do niedawna sądzono, że wypustki astrocytów biorą udział w tworzeniu bariery krew-mózg. W zniszczonych rejonach mózgu, jeżeli ubytek tkanki nie jest duży, tworzą tzw. blizny glejowe.
Bibliografia[edytuj]
- Maciej Zabel: Histologia. Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii. Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, 2000. ISBN 83-87944-61-0.
