Pomnik Friedricha Ludwiga Jahna w Białej
 Pomnik w 1921 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Data odsłonięcia |
27 czerwca 1914 |
Położenie na mapie Białej  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |
Położenie na mapie gminy Biała  | |
 50°22′48,4″N 17°39′14,9″E/50,380111 17,654139
| |
Pomnik Friedricha Ludwiga Jahna w Białej (niem. Jahn-Denkmal) – pomnik niemieckiego teoretyka gimnastyki i propagatora ćwiczeń gimnastycznych Friedricha Ludwiga Jahna, uznawanego za „Ojca” (niem. Turnvater Jahn) gimnastyki sportowej, usytuowany w mieście Biała (ówcześnie niem. Zülz), leżącym w powiecie prudnickim (województwo opolskie).
Opis[edytuj | edytuj kod]
W kwietniu 1913 roku Męskie Towarzystwo Gimnastyczne w Białej wystąpiło z inicjatywą postawienia pomnika Friedricha Ludwiga Jahna, powołując komitet organizacyjny. Odsłonięcie pomnika nastąpiło 27 czerwca 1914 roku. Monument wykonał kamieniarz o nazwisku Görlich. Pomnik ustawiono na niewielkim pagórku obłożonym kamieniami, na których niegdyś widoczne były wyryte napisy. Pomnik wykonano w kształcie bloku kamiennego, pośrodku którego umieszczono brązowy relief z popiersiem Jahna. Poniżej widnieje napis Frdr. Lud. Jahn., a powyżej godło ruchu gimnastycznego – cztery stylizowane litery F, ułożone w kształcie krzyża. Znaczą one: frisch (świeży), fromm (pobożny), froh (wesoły) i frei (wolny). Na tylnej stronie znajduje się napis: Zur Erinnerung / an eine grosse Zeit / 1813/14 1914 (Na pamiątkę ważnych wydarzeń 1813/14 1914). Upamiętnia on okres wojen wyzwoleńczych z Napoleonem i rok postawienia pomnika. Pomnik w Białej zachował się do dzisiaj jako jedyny spośród monumentów ku pamięci Jahna na pruskim Śląsku. Usytuowany jest w pobliżu cmentarza żydowskiego. Poddany został renowacji, co upamiętnia metalowa tabliczka poniżej popiersia. Umieszczono na niej tekst: RESTAURACJA POMNIKA ZOSTAŁA WYKONANA Z POMOCĄ FINANSOWĄ REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC / DIE RESTAURIERUNG DES DENKMAL ERFOLGTE MIT FINANZIELLER HILFE DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marcin Dziedzic, Pomniki Friedricha Ludwiga Jahna na Śląsku, AWF Wrocław, 2013 (Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu) [dostęp 2019-12-28].