Popozaur
| Poposaurus | |||
| Mehl, 1915 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
popozaur | ||
| Gatunki | |||
|
| |||
Popozaur (Poposaurus) – rodzaj archozaura z grupy Rauisuchia i rodziny Poposauridae. Żył w późnym triasie na terenie obecnej Ameryki Północnej. Jego szczątki odnaleziono w Stanach Zjednoczonych (stany Arizona, Nowy Meksyk, Teksas, Utah i Wyoming).
Budowa i paleobiologia[edytuj | edytuj kod]
Popozaur mierzył ponad 4 m długości i ważył około 100 kg. Według badań przeprowadzonych przez Gauthiera i współpracowników po odkryciu niemal kompletnego szkieletu pozaczaszkowego Poposaurus gracilis, przedstawiciele tego gatunku byli obligatoryjnie dwunożni – nie tylko podczas biegu i chodu, lecz także stojąc w miejscu[1]. Miologia kończyn tylnych bardziej przypomina tę występującą u krokodyli niż u Avemetatarsalia, a niektóre mięśnie typowe dla archozaurów należących do ptasiej linii nie występowały u popozaura. Niektóre cechy osteologiczne popozaura, takie jak obecność skierowanej ku tyłowi stopki łonowej, pojawiły się również konwergentnie u teropodów. Ogólne podobieństwo miologii kończyn tylnych popozaura i teropodów jest wynikiem zarówno homologii, jak i homoplazji[2].
W przeciwieństwie do szkieletu pozaczaszkowego, znane są jedynie nieliczne elementy czaszki i żuchwy popozaura, takie jak kości szczękowa i zębowa. W odróżnieniu od niektórych popozauroidów, Poposaurus miał zęby – były one spłaszczone środkowobocznie[3].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek typowy, Poposaurus gracilis, został opisany przez Maurice'a Mehla w 1915 roku[4], zaś Poposaurus langstoni początkowo opisano jako gatunek typowy rodzaju Lythrosuchus[5], dopiero późniejsze odkrycia nowych, bardziej kompletnych osobników doprowadziły do rewizji jego statusu taksonomicznego i włączenia go do Poposaurus[6].
Fizyczne podobieństwo do niektórych dinozaurów sprawiało, że niektórzy paleontolodzy klasyfikowali je jako teropody z grupy karnozaurów[7], później jednak włączono je do rzędu Rauisuchia – należącego do grupy archozaurów bliżej spokrewnionych z krokodylami niż z dinozaurami.
Poposaurus jest typowym rodzajem rodziny Poposauridae. Do najbliżej z nim spokrewnionych rauizuchów należą lotozaur, szuwozaur, Sillosuchus oraz Effigia[8][9] – prawdopodobnie one również mogły poruszać się na dwóch nogach[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jacques A. Gauthier, Sterling J. Nesbitt, Emma R. Schachner, Gabe S. Bever, Walter G. Joyce. The bipedal stem crocodilian Poposaurus gracilis: inferring function in fossils and innovation in archosaur locomotion. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 52 (1), s. 107–126, 2011. DOI: 10.3374/014.052.0102. (ang.).
- ↑ Emma R. Schachner, Phillip L. Manning, Peter Dodson. Pelvic and hindlimb myology of the basal archosaur Poposaurus gracilis (Archosauria: Poposauroidea). „Journal of Morphology”. 272 (12), s. 1464–1491, 2011. DOI: 10.1002/jmor.10997. (ang.).
- ↑ William G. Parker, Sterling J. Nesbitt: Cranial remains of Poposaurus gracilis (Pseudosuchia: Poposauroidea) from the Upper Triassic, the distribution of the taxon, and its implications for poposauroid evolution. W: Sterling J. Nesbitt, Julia B. Desojo, Randall B. Irmis (red.): Anatomy, Phylogeny and Palaeobiology of Early Archosaurs and their Kin. Geological Society of London, Special Publications 379, 2013. (ang.).
- ↑ Maurice G. Mehl. Poposaurus gracilis, a new reptile from the Triassic of Wyoming. „Journal of Geology”. 23 (6), s. 516–522, 1915. (ang.).
- ↑ Robert A. Long, Phillip A. Murry. Late Triassic (Carnian and Norian) tetrapods from the Southwestern United States. „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”. 4, s. 1–254, 1995. (ang.).
- ↑ Jonathan C. Weinbaum, Axel Hungerbühler. A revision of Poposaurus gracilis (Archosauria: Suchia) based on two new specimens from the Late Triassic of the southwestern U.S.A.. „Paläontologische Zeitschrift”. 81 (2), s. 131–145, 2007. DOI: 10.1007/BF02988388. (ang.).
- ↑ Sereno, P. C. 2005. Poposauridae. Stem Archosauria—TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7] (ang.) [dostęp 30 marca 2012]
- ↑ Sterling J. Nesbitt, Mark A. Norell. Extreme convergence in the body plans of an early suchian (Archosauria) and ornithomimid dinosaurs (Theropoda). „Proceedings of the Royal Society B”. 273 (1590), s. 1045–1048, 2006. DOI: 10.1098/rspb.2005.3426. (ang.).
- ↑ Sterling J. Nesbitt. The anatomy of Effigia okeeffeae (Archosauria, Suchia), theropod-like convergence, and the distribution of related taxa. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 302, s. 1–84, 2007. DOI: 10.1206/0003-0090(2007)302[1:TAOEOA]2.0.CO;2. (ang.).