Przedmiar
Przedmiar (dawniej: kosztorys nakładczy, kosztorys ślepy)[1] – opracowanie określające rodzaj, sposób wykonania i ilość robót konkretnego zadania stworzone przed jego realizacją[2]. Przedmiarowanie[a] stosuje się jako pierwszy etap kosztorysowania w realizacji nowych zadań. Normowe zasady przedmiarowania określone są, dla wielu dziedzin takich jak np. budownictwo, górnictwo, hutnictwo czy melioracja, w zestawieniach nakładów rzeczowych stanowiących bazę normową dla kosztorysowania[3][4].
Komplementarnym dopełnieniem dla przedmiaru jest obmiar. Obmiar wykonywany jest dla istniejących obiektów na podstawie odpowiednich pomiarów, których wynik jest podstawą przyjęcia ilości obmiarowej danej pozycji obmiaru. Przedmiar wykonywany jest przed rozpoczęciem ich realizacji. Oznacza to, iż wykonywany może być tylko na podstawie określonej bazy technicznej, tj. dokumentacji technicznej, założeń i danych wejściowych do projektowania i kosztorysowania, ewentualnego projektu technologii robót i innych analiz, opracowań oraz dokumentów[3]. Nie ma w tym przypadku możliwości wykonania pomiarów; obiekt fizycznie jeszcze nie istnieje.
Bazę normową stanowią odpowiednie zestawienia nakładów rzeczowych[2][3][4]. Są to np.:
- KNR: Katalog Nakładów Rzeczowych
- KSNR: Katalog Scalonych Nakładów Rzeczowych
- KNNR: Kosztorysowe Normy Nakładów Rzeczowych.
Katalogi szczegółowo określają na podstawie bazy technicznej sposób wyznaczania ilości poszczególnych robót, wyodrębnianych z całości zadania i zapisywanych w kolejnej pozycji przedmiarowej. Oprócz ilości robót[b] w przedmiarze robót podaje się również podstawę dokonania obliczeń, tj. oznaczenia konkretnego katalogu nakładów i numeru tabeli oraz pozycji w tabeli lub innej zastosowanej podstawy przedmiarowania.
Przedmiar, oprócz rodzaju i ilości robót, precyzuje także sposób ich wykonania, albowiem ma on istotne znaczenie technologiczne i kosztowe. Jest niezbędny w procesie tworzenia kosztorysu oraz planowania realizacji zadania.
Przykład dla zadania inwestycyjnego z zakresu budownictwa – jeżeli w projekcie budynku zaprojektowano fundamenty w postaci ław żelbetowych to nie jest wystarczającym określenie w przedmiarze ilości ław[c], lecz zgodnie z daną normą przedmiarowania zawartą w katalogu, zarówno dla wyceny robót jak i późniejszej ich realizacji, niezbędne jest uszczegółowienie technologii ich wykonania; w rozpatrywanym przypadku dotyczyć to powinno co najmniej określenia, jakie zostanie zastosowane deskowanie (np. tradycyjne, typu ACRO, inne systemowe), sposób betonowania (np. za pomocą pompy do betonu, pojemnikiem za pomocą żurawia, ręczne z przewozem betonu taczkami), a także ewentualne, inne szczegóły technologiczne.
Wybór sposobu wykonania danego elementu zależny jest od wielu czynników, nie tylko od projektu, ale i od skali przedsięwzięcia, możliwości technicznych wykonawcy, warunków lokalnych, itd. Szeroki zakres katalogów w danej dziedzinie (np. budownictwie) umożliwia zwykle wybór spośród możliwych, stosowanych współcześnie metod[d]. Zdarza się jednak, iż specyfika robót wymusi, zamiast opracowań katalogowych, zastosowanie innych normowań, np. analizy indywidualnej, analogii, interpolacji, ekstrapolacji, różnych publikowanych poprawek, dodatków lub współczynników normowych, co w przedmiarze przy podaniu podstawy normowej winno być zaznaczone.
Przedmiar najczęściej tworzony jest w postaci tabeli, w której umieszcza się kolejne pozycje przedmiaru. Każda pozycja składa się z poszczególnych kolumn tabeli. Zazwyczaj uwzględnia się następujące kolumny: liczba porządkowa pozycji[e], podstawa przedmiaru, opis, jednostka miary, liczba jednostek (ilość przedmiarowa robót). Obecnie dostępne są liczne programy do kosztorysowania, w których kosztorysant tworzy również przedmiar robót. Program taki dostarcza na potrzeby przedmiarowania zwykle szereg udogodnień, np. wzory matematyczne, odpowiednie funkcje dla podstawowych wielkości fizycznych i zależności pomiędzy nimi, przeliczniki jednostek czy możliwość definiowania stałych, zmiennych, prostych funkcji obliczeniowych, odwołań do wcześniej zdefiniowanych przedmiarów lub ich wybranych i oznaczonych fragmentów. Tak stworzony przedmiar może być następnie automatycznie użyty do tworzenia kosztorysu.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ lub obmiarowanie dla istniejących obiektów
- ↑ wyrażanej w konkretnej jednostce miary zgodnej z jednostką miary zastosowaną w katalogu nakładów
- ↑ W tym konkretnym przypadku, tzn. w przypadku ław żelbetowych, przedmiarowania (jak i obmiarowania) dokonuje się w metrach sześciennych ław z podziałem na różny zakres ich szerokości
- ↑ Także stosowanych w przeszłości, które stopniowo wychodzą z użycia, lecz mogą w konkretnym przypadku być niezbędne do zastosowania
- ↑ Stosuje się różne sposoby numeracji, np. jako kolejne numery (tzn. 1, 2, 3, itd.) czy konspektowy z podziałem na rozdziały dla większych opracowań (np. 1., 1.1., 1.2. ..., 2. 2.1. 2.2. ..., itd.)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Plebankiewicz E.: Podstawy kosztorysowania robót budowlanych, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2007
- ↑ a b Olgierd Sielewicz, Kosztorysowanie robót budowlanych ..., WACETOB, Warszawa 2000 r., ISBN 83-7165-083-3
- ↑ a b c Andrzej Wrejacha, Janusz Gurarzowski, Kosztorysowanie robót budowlanych. PORADNIK, Wydawnictwo Norm i Poradników "NORMEX", Gdańsk 2000 r., wyd. III
- ↑ a b Krzysztof Nowicki, Organizacja i ekonomika budowy, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992, wydanie II zmienione i poprawione, ISBN 83-7085-013-8