Przygiełka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przygiełka
Ilustracja
Przygiełka biała z lewej i przygiełka brunatna z prawej
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

przygiełka

Nazwa systematyczna
Rhynchospora Vahl
Enum. 2: 229. Oct-Dec 1805
Typ nomenklatoryczny

Rhynchospora alba L.[3]

Przygiełka biała – pokrój
Przygiełka biała – kwiatostan
Przygiełka brunatna

Przygiełka (Rhynchospora Vahl) – rodzaj roślin z rodziny ciborowatych (Cyperaceae). Liczy blisko 400 gatunków[4]. Rodzaj jest kosmopolityczny, przy czym najbardziej zróżnicowany jest w strefie tropikalnej i subtropikalnej Nowego Świata[5]. W Europie występują tylko trzy gatunki[6], z których w Polsce obecne są dwa – przygiełka biała (R. alba) i przygiełka brunatna (R. fusca)[7].

Rośliny te rosną zwykle w miejscach nasłonecznionych, wilgotnych i bagiennych, na glebach kwaśnych. Często dominują w zbiorowiskach na bagnach i sawannach. Odgrywają ważną rolę tworząc siedliska i jako rośliny pokarmowe dla ptaków wodno-błotnych[8]. W obrębie rodzaju co najmniej 7 gatunków zapylanych jest przez owady, co jest wyjątkowe w rodzinie ciborowatych. W rozprzestrzenianiu nasion niektórych gatunków uczestniczą też mrówki[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rhynchospora brownii
Rhynchospora colorata
Rhynchospora macrostachya
Rhynchospora nervosa
Rhynchospora wightiana
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny ciborowatych (Cyperaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do plemienia Rhynchosporeae w obrębie podrodziny Cyperoideae[9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-17] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].
  4. a b c Rhynchospora Vahl. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-07].
  5. Song-Yun Liang, David A. Simpson: Rhynchospora Vahl. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2023-01-07].
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 796, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 148, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. Robert Kral: Rhynchospora Vahl. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2023-01-07].
  9. M. Muasya, D. Simpson, G. Verboom, P. Goetghebeur, R. Naczi, M. Chase, E. Smets: Phylogeny of Cyperaceae Based on DNA Sequence Data: Current Progress and Future Prospects. [w:] Bot. Rev. 75 [on-line]. 2009. s. 2–21. [dostęp 2010-11-13]. (ang.).