Przygody Hucka
| |||
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu |
powieść satyryczna | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | |||
| Język | |||
| Data wydania |
1884 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Data wydania polskiego |
1898 | ||
| Przekład |
Teresa Prażmowska (1898) | ||
| |||
Przygody Hucka, Przygody Hucka Finna (tytuł oryginalny Adventures of Huckleberry Finn) – powieść dla młodzieży amerykańskiego pisarza Marka Twaina opublikowana w Wielkiej Brytanii w 1884 r. a w Stanach Zjednoczonych w 1885[1]; pierwsze wydanie polskie – 1898 r.[2]
Jest kontynuacją Przygód Tomka Sawyera. Głównym bohaterem jest Huckleberry Finn, występujący wcześniej w Przygodach Tomka.
Powieść wielokrotnie filmowana, m.in. jako anime Huckleberry Finn[3].
Narratorem książki jest Huckleberry Finn, młodzieniec, którego prostoduszny miejscowy język komponuje się ze szczegółowymi i poetyckimi opisami scen, żywymi postaciami i narracją, które są zarówno komiczne, jak i subtelnie ironiczne[1].
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Uciekłszy od brutalnego ojca alkoholika, Huck Finn trafia na Wyspę Jacksona, gdzie spotyka Jima – zbiegłego niewolnika[1]. Postanawiają razem płynąć na znalezionej tratwie w dół Missisipi, aby przedostać się do tzw. wolnych stanów, gdzie Jimowi nie grozi niewola[1]. Po drodze spotykają rozmaite osoby, co daje autorowi możliwość pokazania różnych klas i obyczajów[1]. W efekcie doznanych doświadczeń Huck przezwycięża konwencjonalne uprzedzenia rasowe i uczy się szanować Jima[1].
Idylliczne opisy okolicznych lasów i rzeki na równi z nieświadomym humorem Hucka i dobrocią natury przenikają całość powieści[1]. Poruszanym w powieści wątkiem jest ludzkie okrucieństwo, które objawia się zarówno w aktach jednostek, jak i w bezmyślnej przez nich akceptacji instytucji takich jak niewolnictwo[1]. Naturalna dobroduszność Hucka jest nieustannie kontrastowana z cechami zdeprawowanego społeczeństwa[1].
Proweniencja
[edytuj | edytuj kod]Wraz z inną powieścią Twaina Przygody Toma Sawyera, „Przygody Hucka”, poprzez ukazanie pogłębionych portretów chłopięcych, odmieniły literaturę dziecięcą w Stanach Zjednoczonych, a także literaturę amerykańską jako taką[1].
Powieść stała się klasykiem amerykańskiego realizmu, zarówno w przypadku portretu chłopców, jak i przedwojennego Południa, zwłaszcza poprzez użycie przez autora tamtejszego dialektu[1].
Kontrowersje
[edytuj | edytuj kod]Realizm zawarty w książce był źródłem kontrowersji, które nasiliły się pod koniec XX wieku[1]. Ich źródłem był użyty język, pomimo ukazanej przyjaźni Hucka z Jimem[1]. Publikacja w 2011 roku ocenzurowanej wersji powieści również wywołała debatę i przez wielu została uznana za równie niedopuszczalną jak oryginał[1].
Polskie przekłady
[edytuj | edytuj kod]Dotychczas ukazało się kilka przekładów książki na polski, autorstwa: Teresy Prażmowskiej (1898), Marcelego Tarnowskiego (1934), Krystyny Tarnowskiej (1955), Jolanty Konsztowicz (1997), Zbigniewa Batki (2003) i Magdaleny Machay (2008)[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Adventures of Huckleberry Finn | Summary & Characters | Britannica [online], britannica.com, 24 marca 2024 [dostęp 2024-04-04] (ang.).
- ↑ WolneLektury.pl [online], wolnelektury.pl [dostęp 2024-04-04].
- ↑ Przygody Hucka Finna | Film | 1993. [dostęp 2024-04-04].
- ↑ Tomasz Szydło, Dialect in translation. A comparative analysis of selected Polish translations of The Adventures of Huckleberry Finn by Mark Twain [online], 20 października 2015 [dostęp 2024-04-04].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Polskie wydania powieści w bibliotece Polona