Puccinia hieracii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Puccinia hieracii
Ilustracja
Telia na liściu jastrzębca
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

rdza

Gatunek

Puccinia hieracii

Nazwa systematyczna
Puccinia hieracii (Röhl.) H. Mart.
Prodr. Fl. Mosq., Edn 2: 227 (1817)

Puccinia hieracii (Röhl.) H. Mart. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na roślinach z rodziny astrowatych[2]. Wywołuje u niej chorobę zwaną rdzą[3].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten opisał w 1813 r. Johann Christoph Röhling nadając mu nazwę Puccinia flosculosorum var. hieracii. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Heinrich von Martius w 1817 r.[1]

Ma 24 synonimy. Niektóre z nich[4]:

  • Puccinia cichorii f. longipes Sousa da Câmara 1940
  • Puccinia hieracii var. hypochaeridis (Oudem.) Jørst. 1936
  • Puccinia hieracii var. piloselloidearum (Probst) Jørst. 1936
  • Puccinia jaceae var. elbursensis Aliabadi & M. Abbasi 2013

Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]

Puccinia hieracii jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jej cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową, nie wytwarza ecjów. Spermogonia żółte, powstające na obu stronach blaszki liściowej, często także na nerwach i ogonku. Uredinia i telia na górnej stronie blaszki, w postaci pylących grudek, brązowe i czarno-brązowe. Urediniospory kolczaste, z 2 nadrównikowymi porami rostkowymi, każdy z otoczką. Teliospory dwukomórkowe, krótkie owalne, prawie gładkie, z krótkim, szklistym trzonkiem[2].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą, a także na wielu wyspach[5]. Jest polifagiem pasożytującym na licznych gatunkach z rodziny astrowatych, głównie na Hieracium i Pilosella. Stwierdzono występowanie na następujących ich gatunkach: Hieracium alpinum, amplexicaule, aragonense, bifidum, bupleuroides, carpetanum, dimilense subsp. balkanum, erosulum, glabratum, glaucinum & subsp. cinerascens, glaucum, humile, lachenalii subsp. cruentifolium, laevigatum, lycopifolium, maculatum, murorum, nigrescens, onosmoides subsp. oreades, piliferum, pilosum & villosiceps, prenanthoides, racemosum, rohacsense, sabaudum & subsp. vagum, saxatile, schmidtii, spathulatum, tomentosum, umbellatum, villosum, viscosum, vulgatum, Pilosella lacctucella, piloselloides subsp. praealta[2]. W Polsce stwierdzono występowanie także na gatunkach zaliczanych do rodzajów: chaber, cykoria, omieg, brodawnik, goryczel, wężymord, sierpik, mniszek[6].

Teliospory

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online], indexfungorum.org [dostęp 2021-04-09] (ang.).
  2. a b c Puccinia hieracii [online], Plant Parasites of Europe [dostęp 2021-04-09].
  3. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2021-04-09] (ang.).
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2021-04-09].
  6. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.