Płatonogowate
| Pygopodidae | |||
| Boulenger, 1884[1] | |||
_(9388428685).jpg) Przedstawiciel rodziny – Delma molleri | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
płatonogowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Rodzaje | |||
| |||
Płatonogowate[2], płatonogi (Pygopodidae) – rodzina jaszczurek zaliczanych do Gekkota z rzędu łuskonośnych (Squamata), blisko spokrewnionych z gekonami.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzina obejmuje gatunki występujące w Australii, a gatunki z rodzaju Lialis również we wschodniej Indonezji i Papui Nowej Gwinei[3][4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Długość od 15 do 80 cm. Głowa mała, z przodu ostro zakończona, przystosowana do rycia w ziemi, słabo oddzielona od walcowatego tułowia, pokryta dużymi i regularnymi tarczkami. Budowa ciała smukła i wężowata. Ciało pokryte jest małymi łuskami ułożonymi w skośne rzędy. Oczy z przezroczystymi „okularami”, utworzonymi ze zrośniętych powiek, i pionowymi źrenicami. Otwory uszne niewielkie lub brak ich wcale. Ubarwienie w różnych odcieniach brązu z ciemnymi plamkami lub paskami. Charakteryzują się brakiem przednich kończyn, namiastką kończyn tylnych są po obu stronach szpary kloakalnej szczątkowe tylne wyrostki przypominające płaty pokryte łuskami. U największych gatunków wynoszą one kilka milimetrów, a u małych są to niekiedy tylko dwie łuski z twardym kolcem.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Płatonogowate zamieszkują środowiska o umiarkowanej suchości, np. lasy. Żywią się owadami, pająkami, skorpionami i innymi małymi zwierzętami. Prowadzą nocny tryb życia. Ryją w ziemi korytarze. Są jajożyworodne. Samice większości gatunków składają 2 jaja.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do rodziny zaliczane są następujące rodzaje[3]:
- Aprasia Gray, 1839
- Delma Gray, 1831
- Lialis Gray, 1835
- Ophidiocephalus Lucas & Frost, 1897 – jedynym przedstawicielem jest Ophidiocephalus taeniatus Lucas & Frost, 1897
- Paradelma Kinghorn, 1926 – jedynym przedstawicielem jest Paradelma orientalis (Günther, 1876)
- Pletholax Cope, 1865
- Pygopus Merrem, 1820
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ G.A. Boulenger. Synopsis of the Families of existing Lacertilia. „The Annals and magazine of natural history”. Fifth series. 14 (80), s. 119, 1884. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 381. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Higher taxa: Pygopodidae. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-22]. (ang.).
- ↑ R. Midtgaard, Family Pygopodidae, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-26] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 381. ISBN 83-01-14344-4.