Przejdź do zawartości

Pławo (Stalowa Wola)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pławo
Dzielnica Stalowej Woli
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

stalowowolski

Miasto

Stalowa Wola

W granicach Stalowej Woli

1 lipca 1953[1]

SIMC

0981200

Powierzchnia

1,7 km²

Wysokość

179 m n.p.m.

Populacja (1943)
• liczba ludności


2748

Strefa numeracyjna

(+48) 15

Kod pocztowy

37-464

Tablice rejestracyjne

RST

Położenie na mapie Stalowej Woli
Mapa konturowa Stalowej Woli, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pławo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pławo”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pławo”
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego
Mapa konturowa powiatu stalowowolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pławo”
Ziemia50°34′10″N 22°04′08″E/50,569444 22,068889

Pławo – część miasta i osiedle w Stalowej Woli. Położone na na lewym brzegu rzeki San, na wzniesieniu 179 m. n.p.m., stromo spadającym w stronę Sanu. Leży na południowy wschód od obecnego centrum miasta, pomiędzy Alejami Jana Pawła II, ul. Komisji Edukacji Narodowej, ul. Wałową, ul. Ks. J. Popiełuszki oraz ul. Józefa Poniatowskiego. Jest to jedna z najstarszych części miasta. Pławo było jedną z najstarszych wsi nad dolnym Sanem, do której należały przysiółki Chyły, Ciemny Kąt, Krzyżowe Drogi, Swoły oraz Zasanie z Sudołami (należącymi dziś do Pysznicy) położonymi na prawym brzegu Sanu[2]. Z Pława oraz jego przysiółków wykształciła się obecna Stalowa Wola[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze historyczne wzmianki o osadzie pochodzą z pierwszej połowy piętnastego wieku. Pod koniec piętnastego wieku Pławo zaliczane było do wsi królewskich. Według kronikarza Jana Długosza wioska liczyła 17 osadników, 2 komorników, 2 rzemieślników, 2 biednych komorników, 5 osadników sołtyskich i 2 myśliwych[2]

Po rozbiorze polski w 1772 roku, Pławo weszło w skład tzw. "klucza niżańskiego". "Klucz niżański" wielokrotnie przechodził z rąk do rąk. W latach 1837-1867 dobra te stanowiły prywatną własność baronów Richenbachów. Następnie przeszły w posiadanie magnackiej rodziny Resinger. Podczas pierwszej wojny światowej kupił go Maksymilian Franck[2].

W II RP, wieś i gmina jednostkowa w powiecie niżańskim, w woј. lwowskim. W 1934 w nowo utworzonej zbiorowej gminie Nisko[2], gdzie tworzyło gromadę[4]. 11 lutego 1939 powstającemu na terenie gromady Pławo osiedlu dla pracowników Zakładów Południowych (łącznie z terenem fabrycznym) nadano nazwę Stalowa Wola[5].

Podczas II wojny światowej w gminie Nisko w powiecie jarosławskim w dystrykcie krakowskim (Generalne Gubernatorstwo). Liczyło wtedy 2748 mieszkańców[6]. Podczas II wojny światowej Niemcy wyodrębnili z Pława Stalową Wolą, liczącą już wtedy 6471 mieszkańców[6]. Zmianę tę władze polskie zatwierdziły w 1946 roku, z mocą obowiązującą od 1 kwietnia 1945[7]

Po II wojnie ponownie w powiecie niżańskim w gminie Nisko, w województwie rzeszowskim[8][9].1 lipca 1953, Pławo wraz z przysiółkami zostało włączone do Stalowej Woli w związku z podniesieniem jej do statusu miasta na prawach powiatu i jako administracyjnie osobna miejscowość przestało istnieć[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Dz.U. z 1953 r. nr 35, poz. 147
  2. a b c d Osiedle Pławo - Stalowka.NET [online], www.stalowka.net [dostęp 2024-09-03].
  3. Jerzy Zbigniew Pająk: Historia podziałów administracyjnych w: Mała Ojczyzna Świętokrzyskie. Dziedzictwo kulturowe, red. Grażyna Okła. Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2002, s. 105. ISBN 83-88710-43-5.
  4. Lwowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 106
  5. M.P. z 1938 r. nr 33, poz. 30
  6. a b Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
  7. Dz.U. z 1946 r. nr 24, poz. 161
  8. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 168
  9. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.