Quinio
Quinio (kwinion) – określenie monety złotej z czasów cesarstwa rzymskiego, mającej wartość 5 aureusów (aurei).
Podobnie jak mniejsze jednostki (binio, ternio i kwaternio), należała do kategorii tzw. multiplów (wielokrotności), pojawiających się liczniej w III w. n.e. wraz z kryzysem finansów państwa i przyspieszoną dewaluacją obiegowego pieniądza. Emitowane w ograniczonej ilości i nie będące w normalnym obiegu, spełniały one rolę monet okolicznościowo-pamiątkowych (komemoratywnych) względnie nagradzających (jako tzw. donatywy). Zazwyczaj przechowywano je z osobistymi precjozami (tezauryzowano), przekazując z pokolenia na pokolenie, czemu należy zawdzięczać na ogół znakomity stan ich zachowania.
Liczne i zróżnicowane multipla pojawiają się zwłaszcza za rządów Filipa I Araba i Filipa II (Młodszego). Jeszcze liczniejsze za Galiena, gdy wypuszczano monety nawet o 10-krotnej i 20-krotnej wartości aureusa. Kwiniony i seniony (sześciokrotne aureusy) znane są z czasów panowania Klaudiusza II Gockiego, Karusa, Karynusa, Numeriana oraz tetrarchów[1].
Konstantyn Wielki ok. 330 r. zapoczątkował nowy cykl multiplów bitych w srebrze (wciąż trudnych do oszacowania ilościowo), których mniej lub bardziej ciągłe emisje trwały do czasów Honoriusza, a wyjątkowo – aż do Justyniana. Znaczącą większość jednak w tym okresie stanowiły multipla złote[2].
W dawnej numizmatyce potocznie zwane medalami, multipla nadal często zaliczane są do medalionów, które zasadniczo jednak różnią się od nich brakiem legendy w otoku i oznaczeń menniczych w odcinku (ekserdze).
- Złote multipla późnorzymskie
-
Licyniusz I z synem (21,06 g) -
Konstantyn Wielki (39,79 g) -
Walentynian II (39,80 g) -
Arkadiusz (20,10 g)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Secondina L. Cesano: «Medaglione» w L'Enciclopedia Italiana (Treccani). Roma 1934 (wł.).
- ↑ Laura Breglia: «Medaglione» w Enciclopedia dell'arte antica, classica e orientale. Roma 1961, t. IV, s. 944-948.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janina Wiercińska: A unknown gold medallion of Valentinian I. W „Wiadomości Numizmatyczne” (Warszawa) R. XLVII (2003), z. 1 (175), s. 61-70
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Xavier Calicó Estivill: The Roman aurei. Catalogue. Barcelona 2003 [aktualna wiedza o aureusach; ang. wersja edycji hiszp. (2002)]
- Jocelyn M.C. Toynbee: Roman medallions. New York 1986 [wznowienie z 1944 r.]
- Francesco Gnecchi: I medaglioni romani (t. 1: Oro ed argento). Milano 1912 [klasyczne dzieło 3-tomowe]