Radamés Gnattali

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Radamés Gnattali
Ilustracja
Radamés Gnattali, 1924
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1906
Porto Alegre

Pochodzenie

brazylijskie

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1988
Rio de Janeiro

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pianista

Radamés Gnattali (ur. 27 stycznia 1906 w Porto Alegre[1][2][3][4], zm. 3 lutego 1988 w Rio de Janeiro[2][3][4]) – brazylijski kompozytor, dyrygent i pianista.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem muzyka i podstawy wykształcenia muzycznego odebrał w domu[1]. W wieku 14 lat rozpoczął studia u Guilherme Fontainhy w Instituto de Belas-Artes w Porto Alegre, które ukończył w 1924 roku z nagrodą Araújo Viana[1]. Następnie studiował w Escola Nacional de Música w Rio de Janeiro[1][2]. Początkowo występował jako pianista oraz jako altowiolista z kwartetem Henrique Oswalda, później grał z orkiestrami tanecznymi i rozrywkowymi[1]. Popularność jako kompozytor zdobył w latach 30. XX wieku[1]. Przez wiele lat pracował w Rádio Nacional w Rio de Janeiro jako aranżer, twórca muzyki radiowej i szef działu muzycznego[1][2][4]. W latach 1967–1970 pracował w TV Globo w São Paulo[2]. W 1945 roku został wybrany na członka Academia Brasiliera de Música[1][2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W swojej twórczości łączył elementy muzyki poważnej i rozrywkowej, tworzył muzykę łatwą w odbiorze, przystępną dla słuchacza, posługując się nieskomplikowanymi formami utrzymanymi w ramach tonalności[1]. Wprowadzał stylizowane formy taneczne, m.in. samby, eksponował elementy popisowo-wirtuozowskie[1]. Główną część jego dorobku stanowią koncerty na różne zestawy instrumentów[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2][3])

Utwory orkiestrowe

  • Rapsódia Brasileira (1931)
  • 4 koncerty fortepianowe (I 1934, II 1936, III 1960, IV 1967)
  • Três miniaturas (1940)
  • Suita na małą orkiestrę (1940)
  • Koncert wiolonczelowy (1941)
  • Sinfonia miniatura (1942)
  • Canadiana (1943)
  • 14 Brasilianas na różne instrumenty i orkiestrę (1944–1968)
  • Três movimentos na fortepian, smyczki i kotły (1947)
  • 3 koncerty skrzypcowe (I 1947, II 1962, III 1969)
  • Variações na fortepian, skrzypce i orkiestrę (1949)
  • Concêrto romântico na fortepian i orkiestrę (I 1949, II 1964)
  • 3 Concêrtos cariocas na solistów i orkiestrę (1950–1970)
  • 3 Sinfonias populares (I 1955, II 1962, III 1969)
  • Koncert na harfę i orkiestrę (1958)
  • 2 koncerty na harmonijkę ustną i orkiestrę (I 1958, II 1968)

Utwory kameralne

  • Trio fortepianowe (1933)
  • Poema na skrzypce (1934)
  • Sonata wiolonczelowa (1935)
  • 2 kwartety smyczkowe (I 1939, II 1943)
  • 4 kwartety na 3 skrzypiec i wiolonczelę (1939–1970)
  • Serestas na gitarę, flet i kwartet smyczkowy (1944)
  • Quatro quadros de Jan Zach na kwartet smyczkowy (1946)
  • Sonatina na flet i gitarę (1959)
  • Sonatina coreográfica na flet i fortepian (1960)

Utwory fortepianowe

  • Rapsódia brasileira (1931)
  • Ten valsas (1939)
  • Toccata (1944)
  • II Sonata (1963)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • kantata Maria Jesus don Anjos na głos recytujący, chór i orkiestrę (1964)

Balet

  • Negrinho do pastoreio (1959)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 347. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1300. ISBN 0-02-865527-3.
  3. a b c Martha Furman Schleifer, Gary Galván: Latin American Classical Composers: A Biographical Dictionary. Lanham: Rowman & Littlefield, 2016, s. 249. ISBN 978-0-8108-8870-8.
  4. a b c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 307. ISBN 0-674-37299-9.