Roland Freisler
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
30 października 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 lutego 1945 |
Zawód, zajęcie |
prawnik |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Roland Freisler (ur. 30 października 1893 w Celle, zm. 3 lutego 1945 w Berlinie) – prawnik niemiecki, członek NSDAP, przewodniczący Trybunału Ludowego, zbrodniarz odpowiedzialny za mordy sądowe w III Rzeszy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od sierpnia 1914 brał udział w I wojnie światowej jako podporucznik. W październiku 1915 roku trafił do niewoli rosyjskiej. Po zwolnieniu z syberyjskiego obozu jenieckiego podjął współpracę z bolszewikami, dochodząc do funkcji komisarza[a]. Do Niemiec powrócił w 1920.
Freisler otrzymał tytuł doktora nauk prawniczych w 1922. Od 1924 był adwokatem w Kassel i radnym miejskim Bloku Narodowo-Socjalnego. Do NSDAP wstąpił w 1925. Stale brał udział w politycznych sprawach karnych. W marcu 1933 brał udział w szturmie na ratusz oraz budynek sądu w Kassel.
Jego pierwszą funkcją było stanowisko dyrektora ministerialnego w Pruskim Ministerstwie Sprawiedliwości. Od czerwca 1933 był sekretarzem stanu w tym ministerstwie. Rok później został sekretarzem stanu w połączonym Pruskim Ministerstwie Sprawiedliwości i Ministerstwie Sprawiedliwości Rzeszy. Był odpowiedzialny za kwestie personalne, ustawodawstwo karne i wykonywanie kar.
W 1939 roku Freisler naciskał na obostrzenie ustaw oraz zwiększenie roli sądów specjalnych jako „sądów doraźnych frontu wewnętrznego”. Wziął udział w konferencji w Wannsee, w zastępstwie sekretarza stanu Franza Schlegelbergera, któremu powierzono kierowanie Ministerstwem Sprawiedliwości Rzeszy.
W sierpniu 1942 został mianowany przewodniczącym Trybunału Ludowego (Volksgerichtshof; zastąpił Ottona Thieracka). Przewodniczył w ponad 1200 procesach przeciwników politycznych, które kończyły się niemal wyłącznie wyrokami śmierci, stąd nazywano go „wieszającym sędzią”. Wśród skazanych przez niego osób byli Hans i Sophie Schollowie.
Rozprawy prowadzone pod przewodnictwem Freislera, zwłaszcza gdy podsądnymi stali się uczestnicy spisku związanego z zamachem na Hitlera, charakteryzowały się grubiaństwem i brutalnością. Wyzwiska i groźby pod adresem oskarżonych były w Trybunale Ludowym na porządku dziennym. Elementarne zasady sprawiedliwego procesu sądowego – domniemanie niewinności, prawo do obrony – były fikcją.
Zginął trafiony odłamkiem podczas nalotu lotniczego na dziedzińcu Trybunału Ludowego w Berlinie 3 lutego 1945, nie stanął więc przed sądem w tak zwanym procesie prawników (jednym z 12 procesów norymberskich przeprowadzonych przed amerykańskimi trybunałami wojskowymi).
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Adolf Hitler nazywał go z tego powodu żartobliwie starym bolszewikiem.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Roland Freisler. Präsident des Volksgerichtshofs
- Roland Freisler. Czerwony kat Hitlera
- Freisler, Roland. TracesOfWar. (ang.).
- Niemieccy sędziowie
- Politycy NSDAP
- Niemieccy zbrodniarze wojenni w okresie II wojny światowej
- Uczestnicy I wojny światowej (Cesarstwo Niemieckie)
- Jeńcy wojenni w czasie I wojny światowej
- Ludzie związani z Kassel
- Ludzie związani z Berlinem
- Odznaczeni Krzyżem Żelaznym
- Ludzie urodzeni w Celle
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1945