Roman Czartoryski

Roman Czartoryski
	Roman Adam August Wilhelm Klemens
	; Pogoń Litewska
Rodzina	Czartoryscy
Data i miejsce urodzenia	23 listopada 1839 ; Berlin
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1887 ; Jabłonów
Ojciec	Adam Konstanty Czartoryski
Matka	Wanda Radziwiłł
Żona	Florentyna Dzieduszycka

Roman Adam Czartoryski (ur. 23 listopada 1839 w Berlinie, zm. 19 lutego 1887 w Jabłonowie) – książę, polski arystokrata, więzień stanu, działacz społeczny i polityczny.

Życiorys

Urodził się 23 listopada 1839 roku w Berlinie. Był synem księcia Adama Konstantego Czartoryskiego i księżnej Wandy Radziwiłłówny, córki księcia Antoniego Hernryka Radziwiłła księcia-namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W wieku 6 lat stracił matkę. Był wychowywany przez przyjaciółkę matki, Teklę von Gumpert a później macochę Elżbietę Działyńską^[1]. Ukończył gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Był słuchaczem prawa na uniwersytetach w Bonn, Berlinie i Wrocławiu. W czasie studiów często podróżował. Bywał częstym gościem Hotelu Lambert^[2].

Po wybuchu powstania styczniowego wyjechał do Anglii. Nie brał udziału w walkach, ale wspomagał zakup broni. Aresztowany, spędził 18 miesięcy w więzieniu. W 1867 wybrano go posłem do parlamentu niemieckiego. Był posłem przez wiele lat. Brał czynny udział w pracach parlamentu. Doszedł do godności prezesa Koła Polskiego w parlamencie niemieckim. Na łamach parlamentu bronił interesów Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Przyczynił się do scalenia środowisk emigracyjnych. Działał w Kółkach Rolniczych. Wspomagał finansowo Kurier Poznański i Gazetę Toruńską^[2].

Działalność parlamentarną w sejmie niemieckim zakończył w 1880 roku. W 1883 został obywatelem austriackim. Wybrany został do sejmu galicyjskiego. Został prezesem klubu centrum. W swoich dobrach rozwinął działalność kulturalno-oświatową. Starał się o podniesienie dobrobytu włościan. Dbał o chłopów. Wspomagał ich finansowo^[2]. W 1873 roku poślubił Florentynę Dzieduszycką, dziedziczkę Jabłonowa i Horodnicy. Zmarł 19 lutego 1887 roku w Jabłonowie.

Przypisy

↑ Sokulski 1938 ↓, s. 295.
↑ ^a ^b ^c Sokulski 1938 ↓, s. 296.

Bibliografia

Justyn Sokulski: Czartoryski Roman Adam August Wilhelm Klemens. W: Polski Słownik Biograficzny. T. IV. Kraków: 1938, s. 295–296.
Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993.

[CITEREFSokulski1938295-1] Sokulski 1938 ↓, s. 295.

[CITEREFSokulski1938296-2] Sokulski 1938 ↓, s. 296.

[1]

[2]