Przejdź do zawartości

Rozcięgowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rozcięgowate
Ilustracja
Muntingia calabura
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rodzina

rozcięgowate

Nazwa systematyczna
Muntingiaceae C. Bayer
M. W. Chase & M. F. Fay in Taxon 47: 38. 13 Feb 1998[3]

Rozcięgowate (Muntingiaceae) – rodzina roślin z rzędu ślazowców. Obejmuje trzy monotypowe rodzaje, czyli tylko trzy gatunki. Wszystkie to rośliny drzewiaste występujące w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej, przy czym tylko rozcięg (Muntingia calabura) jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym, a pozostałe mają bardzo ograniczony zasięg (Neotessmannia uniflora znana jest z jednego stanowiska w Peru). Rozcięg odgrywa istotną rolę w amerykańskich lasach tropikalnych jako gatunek pionierski. W Ameryce uprawiany jest też dla jadalnych owoców i włókien wytwarzanych z kory. Poza tym rozprzestrzeniony jest w tropikach jako roślina ozdobna[4].

Muntingia calabura
Muntingia calabura

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Drzewa o niewielkich rozmiarach oraz krzewy, z organami okrytymi włoskami prostymi, gwiazdkowatymi i gruczołowatymi[4].
Liście
Skrętoległe, wyrastające w dwóch rzędach, pojedyncze, asymetryczne, sercowate u nasady, o brzegu piłkowanym. Użyłkowanie jest dłoniaste[4].
Kwiaty
Wyrastają pojedynczo lub w pęczkach z kątów liści. Kwiaty promieniste, obupłciowe. Kielich składa się z pięciu działek zrośniętych u nasady. Płatków korony jest pięć. Pręciki są liczne, wolne. Zalążnia jest dolna lub wpół dolna z pięciu owocolistków. Zawiera pięć komór z licznymi zalążkami. Słupek jest krótki i gruby ze znamieniem kulistawym lub nieco podzielonym[4].
Owoce
Jagody zawierające liczne nasiona[4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rośliny tu klasyfikowane zaliczane były dawniej do różnych rodzin – eleokarpowatych (Elaeocarpaceae), lipowatych (Tiliaceae) i Flacourtiaceae. Ich odrębność i powiązania filogenetyczne w obrębie rzędu ślazowców odkryto i opisano dopiero w 1998 roku[4][2].

Pozycja systematyczna i podział według APweb (aktualizowany system APG IV z 2018)

Jedna z rodzin z rzędu ślazowców Malvales, siostrzana dla morzyczystkowatych Cytinaceae[2].

ślazowce

Neuradaceae




Thymelaeaceaewawrzynkowate




Sphaerosepalaceae




Bixaceaearnotowate




Cistaceaeczystkowate




Sarcolaenaceae



Dipterocarpaceaedwuskrzydłowate







Cytinaceaemorzyczystkowate



Muntingiaceaerozcięgowate




Malvaceaeślazowate





Wykaz rodzajów[2]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. Robert W. Kiger, James L. Reveal: A comprehensive scheme for standardized abbreviation of usable plant-family names and type-based suprafamilial names. [dostęp 2015-12-26].
  4. a b c d e f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 220. ISBN 1-55407-206-9.