Rura w Skale Oczko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rura w Skale Oczko
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Park Jurajski, Smoleń

Właściciel

Lasy Państwowe

Długość

10 m

Głębokość

0 m

Wysokość otworów

440 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku E, S, W

Kod

J.Cz.IV-04.38

Położenie na mapie gminy Pilica
Mapa konturowa gminy Pilica, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rura w Skale Oczko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Rura w Skale Oczko”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Rura w Skale Oczko”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Rura w Skale Oczko”
Ziemia50°26′15″N 19°40′05″E/50,437500 19,668056
Strona internetowa

Rura w Skale Oczkoschronisko pomiędzy wsiami Smoleń i Złożeniec w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Ryczowskiej, będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Schronisko zlokalizowane jest w lesie w tzw. Parku Jurajskim po lewej stronie drogi ze Smolenia do Złożeńca, w odległości około 150 m od tej drogi. Znajduje się w skale Oczko z charakterystycznym oknem skalnym o średnicy 2 m. Rura w Skale Oczko przebija na wylot skałę z zachodu na wschód w odległości kilku metrów od tego okna i na wysokości kilku metrów. Ma trzy otwory. Najłatwiej dostępny jest południowy. Znajduje się na wysokości 2,5 m i jest bocznym odgałęzieniem głównego korytarza. Otwór zachodni i wschodni znajdują się na pionowych ścianach wysoko nad ziemią[1].

Schronisko powstało w wapieniach z jury późnej i jest pochodzenia krasowego. Powstało w strefie saturacji i jego główny korytarz w postaci rury skalnej ma nieco falisty przebieg. W jego środkowej części woda dokonała rozmycia tworząc niewielka salkę. Na ścianach korytarza występują różnej wielkości kotły wirowe. Brak nacieków i namuliska, jedynie na dnie salki znajdują się niewielkie okruchy skalne. Przelotowy charakter schroniska powoduje, że jest w nim dość silny przewiew. Jest suche i widne, jedynie w środkowej części jest mroczno. W lepiej oświetlonych miejscach rozwijają się na ścianach glony. Zwierząt nie zaobserwowano[1].

Oprócz tego schroniska w skale Oczko znajdują się jeszcze inne schroniska: Schronisko przy Ziemi, Skalna Ambona i Oczko (okno skalne)[3].

Historia badań i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie znane było od dawna. W wykonanej w 1991 roku dokumentacji dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego oraz w dokumentacji z roku 2000 wykonanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska ma nazwę Schronisko w Górze Smoleń IX. W ogólnodostępnej literaturze po raz pierwszy wzmianka o nim pojawiła się w 1993 r. W listopadzie 1991 r. A. Polonius i S. Kornaś pomierzyli schronisko, A. Polonius opracował jego plan[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Adam Polonius: Rura w Skale Oczko. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-12-09].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  3. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-28].