Rynek Staromiejski w Koszalinie
| osiedle Śródmieście | |
 Środkowa część rynku, w tle ratusz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Koszalina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
 54°11′25,0″N 16°10′54,0″E/54,190278 16,181667
| |
Rynek Staromiejski w Koszalinie – rynek w Koszalinie, w obrębie osiedla Śródmieście, spełniający funkcję przestrzeni publicznej.
Wokół rynku zlokalizowane jest budownictwo usługowo-mieszkalne. Prowadzone głównie w parterach budynków usługi ukierunkowane są na handel i obsługę bankową mieszkańców[1].
W północnej części Rynku Staromiejskiego zlokalizowany był pomnik Byliśmy-Jesteśmy-Będziemy. Na północnej ścianie zabudowy rynku znajduje się modernistyczny ratusz, będący siedzibą Urzędu Miejskiego w Koszalinie.
Przy południowej części rynku przebiega jedna z głównych ulic miasta, dwupasmowa ul. Zwycięstwa. Za nią w południowo-zachodnim narożniku znajduje się katedra Niepokalanego Poczęcia NMP.
Kompleksowe badania hałasu drogowego przeprowadzone przez Inspekcję Ochrony Środowiska w latach: 1997, 1998, 1999, 2000 – wskazują, że na Rynku Staromiejskim notowane są przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu, tak dla pory dnia, jak i nocy[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1718 r. wybuchł pożar, który strawił w Koszalinie większość zabudowy mieszkalnej, zamkowej z kościołem oraz ratusz. W trakcie odbudowy powiększono rynek, a ratusz wzniesiono nie jak dotychczas na środku placu rynkowego, a w jego południowej pierzei[3].
W 1724 r. na środku rynku koszalinianie wystawili pomnik pruskiego króla Fryderyka Wilhelma I z wdzięczności za sfinansowanie z królewskiej kasy odbudowy miasta po wielkim pożarze z 1718 r. Wykuty w piaskowcu pomnik przedstawiał kilkumetrową postać króla. Stał on na rynku do lutego 1945 r., kiedy go zdemontowano przed zajęciem miasta przez Armię Czerwoną[4].
W 1962 r. oddano do użytku gmach nowego ratusza, który zajmuje 2/3 dotychczasowej północnej pierzei rynku[5].
W 1965 r. dla upamiętnienia zdobycia miasta (4 marca 1945) przez Armię Czerwoną oraz w 20. rocznicę polskiego Koszalina – odsłonięto pomnik Byliśmy-Jesteśmy-Będziemy[6], będący autorstwa artysty rzeźbiarza Michała Józefowicza, oraz koszalińskich architektów Andrzeja Lorka i Andrzeja Katzera. Przy okazji odbywających się w Koszalinie w 1975 r. Centralnych Dożynek, na rynku wybudowano fontannę[5].
Do 1945 r. używano nazwy (niem.) Markt, czyli dosłownie Rynek. W czasach PRL nosił nazwę plac Bojowników PPR, a po 1989 r. przemianowano na Rynek Staromiejski[5].
27 lutego 2008 r. archeolodzy z miejscowego muzeum odkryli pod płytami pokrywającymi rynek fragmenty XVIII-wiecznego ceglanego fundamentu pomnika króla Prus[4].
W 2014 r. rynek przebudowano. Wymieniono nawierzchnię, usunięto stare drzewa, a pomnik Byliśmy-Jesteśmy-Będziemy przeniesiono pod koszaliński amfiteatr. Na wschodniej pierzei postawiono podświetlaną fontannę, a na zachodniej pergolę. Po stronie północno-zachodniej zbudowano przeszklony budynek z przeznaczeniem na gastronomię.[potrzebny przypis]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lider Projekt: Lokalny Program Rewitalizacji Obszarów Miejskich dla Miasta Koszalina na lata 2010-2015. Koszalin: Urząd Miejski w Koszalinie, 2010, s. 100 (Załącznik do Uchwały Nr LVIII/682/2010 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 23 września 2010 roku)
- ↑ Studio A4 Sp. z o.o. w Szczecinie: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Koszalina. Tom I. Uwarunkowania rozwoju. Koszalin: Urząd Miejski w Koszalinie, s. 71 (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr LVII/666/2010 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 7 września 2010 r.)
- ↑ Studio A4 Sp. z o.o. w Szczecinie: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Koszalina. Tom I. Uwarunkowania rozwoju. Koszalin: Urząd Miejski w Koszalinie, s. 80 (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr LVII/666/2010 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 7 września 2010 r.)
- ↑ a b PAP: Koszalin. Historia pewnego pomnika. Wirtualna Polska, 2008-02-28. [dostęp 2013-02-02].
- ↑ a b c Adam Wolski: Plac Bojowników PPR, czyli Rynek Staromiejski po wojnie. MMKoszalin.eu/Media Regionalne, 2010-12-15. [dostęp 2011-04-12].
- ↑ Henryk Sobolewski: Jesteśmy i będziemy, pomnika nie chcemy. MMKoszalin.eu/Media Regionalne, 2009-10-20. [dostęp 2011-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-18)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Opis budynków na rynku w 1939 r.
- Panorama sferyczna na rynku przy pomniku. panoramicznie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-26)].
- Widok na żywo z kamery z ratusza. koszalin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-14)].