SS Panna Wodna
| Poprzednie nazwy |
Horn (?), M 295 |
|---|---|
| Bandera | |
| Znak wywoławczy |
SPEI |
| Port macierzysty |
Gdańsk |
| Operator | |
| Dane podstawowe | |
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Data wodowania |
1944 |
| Data oddania do eksploatacji |
1949 |
| Data wycofania ze służby |
1965 |
| Dane techniczne | |
| Liczebność załogi |
28 |
| Liczba pasażerów |
600 w żegludze zatokowej, 235 w przybrzeżnej |
| Długość całkowita (L) |
62,2 m |
| Szerokość (B) |
8,5 m |
| Zanurzenie (D) |
2,6 m |
| Pojemność |
brutto: 515 RT |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
2 maszyny tłokowe potrójnego rozprężania, 3-cylindrowe z turbinami na parę odlotową |
| Moc silnika |
1600 KM |
| Liczba śrub napędowych |
2 |
| Prędkość maks. |
12 w. |
SS Panna Wodna – polski statek pasażerski żeglugi przybrzeżnej z lat po II wojnie światowej, przebudowany z niemieckiego trałowca.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Budowę jednostki rozpoczęto w stoczni Lindenau w Kłajpedzie, jako niemieckiego trałowca M 295 typu Minensuchboot 1940 (budowano tam trałowce M 291 - 297 o numerach stoczniowych 82 - 88)[1]. W 1944 roku doszło do wodowania kadłuba i zamontowania na nim maszyn i kotłów parowych[1]. W związku z postępami Armii Czerwonej, został przeholowany do Gdyni, gdzie nieukończony kadłub zatonął lub został zatopiony przy dawnym nabrzeżu firmy Paged (ob. Nabrzeże Islandzkie)[1]. Prawdopodobnie został zatopiony przed wyzwoleniem miasta w marcu 1945, lub według innej wersji zatonął na skutek ataku lotniczego w grudniu 1944[1]. Po wojnie wrak został przejęty przez Polskę.
Przed sierpniem 1946 roku wrak został podniesiony, przy czym szczegóły tego nie są znane[1]. Zdecydowano następnie wyremontować i ukończyć kadłub jako statek pasażerski „białej floty”. Projekt przebudowy został opracowany w 1947 roku na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, po czym podjęto jego przebudowę w Stoczni Nr 1 (późniejszej Stoczni Gdańskiej)[2]. 1 czerwca 1948 przebudowę ukończono i statek oddano armatorowi – Żegludze Gdańskiej MZKGG, przejętej w marcu 1949 przez Żeglugę Przybrzeżną w Gdańsku[2]. Przez wiele lat „Panna Wodna” była największą jednostką polskiej żeglugi przybrzeżnej; znana była z silnie dymiących kotłów parowych, brudzących sadzą pasażerów na górnym pokładzie.
Zimą 1953/1954 roku statek zakotwiczony był na Motławie w Gdańsku, pełniąc rolę restauracji[3].
W maju (październiku[4]) 1965 statek został wycofany ze służby, po czym od 1967 roku służył jako hulk-baza płetwonurków LOK w Jastarni, a następnie (od 1970) w Gdańsku. W czasie robotniczych protestów w grudniu 1970 „Panna Wodna” została wykorzystana jako koszary dla oddziałów ZOMO. W 1980 roku statek został pocięty na złom w Gdańskiej Stoczni Remontowej.
Dane techniczne
[edytuj | edytuj kod]- pojemność: 515 t BRT / 270 t NRT
- wymiary:
- długość: 62,2 m
- szerokość: 8,5 m
- zanurzenie: 2,6 m
- napęd: dwie maszyny parowe, moc 1600 KM, dwie śruby
- prędkość: 12 w
- załoga: 28 osób
- miejsc pasażerskich: 235 (w rejsach pełnomorskich) – 600 (w rejsach wycieczkowych)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Panna Wodna – XVII-wieczny okręt wojenny
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Danielewicz 2002 ↓, s. 78.
- ↑ a b Danielewicz 2002 ↓, s. 79-80.
- ↑ Bohdan Huras, Marek Twardowski: Księga statków polskich: 1918-1945. T. 4. Gdańsk: Polnord, Oskar, 2002, s. 207. ISBN 83-86181-78-8.
- ↑ [Waldemar Danielewicz, Panna Wodna; Morza, Statki i Okręty 2/2002]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Piwowoński, Flota spod biało-czerwonej, Adam Werka (ilustr.), Brunon Nowicki (oprac.), Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989, ISBN 83-10-08902-3, OCLC 834682944.
- Jerzy Miciński, Stefan Kolicki: Pod polską banderą. Gdynia: Wydawnictwo Morskie, 1962, s. 77, seria: Biblioteka miesięcznika „Morze”.
- Waldemar Danielewicz. Panna Wodna. „Morza, Statki i Okręty”. 2/2002 (33). VII, marzec-kwiecień 2002. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1426-529X.