Sakiewnik (rodzaj ssaków)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sakiewnik
Saccolaimus
Temminck, 1838[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – sakiewnik żółtobrzuchy (S. flaviventris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Emballonuroidea

Rodzina

upiorowate

Podrodzina

grobowniki

Rodzaj

sakiewnik

Typ nomenklatoryczny

Taphozous saccolaimus Temminck, 1838

Synonimy
Gatunki

7 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Sakiewnik[3] (Saccolaimus) – rodzaj ssaków z podrodziny grobowników (Taphozoinae) w obrębie rodziny upiorowatych (Emballonuridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji i Australii[4][5][6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 72–135 mm, długość ogona 22–36 mm, długość ucha 16–27 mm, długość tylnej stopy 13–27 mm, długość przedramienia 61–95 mm; masa ciała 21–114 g[5][7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1838 roku holenderski zoolog Coenraad Jacob Temminck w artykule o rodzajach nietoperzy opublikowanego na łamach Tijdschrift voor natuurlijke geschiedenis en physiologie[1]. Na gatunek typowy Temminck wyznaczył (oryginalne oznaczenie) sakiewnika nagozadego (S. saccolaimus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Saccolaimus: gr. σακκος sākkos ‘worek, torba’; λαιμος laimos ‘gardło’[8].
  • Taphonycteris: gr. ταφος taphos ‘grób’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[9]. Gatunek typowy: Dobson wymienił trzy gtatunki – Taphozous peli Temminck, 1853, Taphozous saccolaimus Temminck, 1838 i Taphozous affinis[a] Dobson, 1875 – z których typem nomenklatorycznym jest Taphozous saccolaimus Temminck, 1838.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą cztery występujące współcześnie gatunki[10][7][4][3]:

Opisano również kilka wymarłych gatunków[11]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Podgatunek S. saccolaimus.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b C.J. Temminck. Over de geslachten Taphozous, Emballonura, Urocryptus en Diclidurus. „Tijdschrift voor natuurlijke geschiedenis en physiologie”. 5, s. 14, 1838. (niderl.). 
  2. G.E. Dobson. A monograph of the genus Taphozous Geoff. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1875, s. 548, 555, 1875. (ang.). 
  3. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 97. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 148. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  5. a b F. Bonaccorso: Family Emballonuridae (Sheath-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 356–357. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  6. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Saccolaimus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-23]. (ang.).
  7. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 485. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  8. Palmer 1904 ↓, s. 615.
  9. Palmer 1904 ↓, s. 661.
  10. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-05]. (ang.).
  11. J.S. Zijlstra, Saccolaimus Temminck, 1838, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-11-05] (ang.).
  12. H.B. Wesselman: The Omo micromammals: Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. Basel: Karger, 1984, s. 1–222, seria: Contributions to vertebrate evolution nr 7. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).
  13. P.M. Butler & A.T. Hopwood. Insectivora and Chiroptera from the Miocene rocks of Kenya Colony. „Fossil Mammals of Africa”. 13, s. 29, 1957. 
  14. G.F. Gunnell & F.K. Manthi. Pliocene bats (Chiroptera) from Kanapoi, Turkana Basin, Kenya. „Journal of Human Evolution”. 140, s. 4, 2020. DOI: 10.1016/j.jhevol.2018.01.001. (ang.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]