Przejdź do zawartości

Włośniczka szorstkozarodnikowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Scutellinia trechispora)
Włośniczka szorstkozarodnikowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

Pyronemataceae

Rodzaj

włośniczka

Gatunek

włośniczka szorstkozarodnikowa

Nazwa systematyczna
Scutellinia trechispora (Berk. & Broome) Lambotte
Mém. Soc. roy. Sci. Liège, Série 2 14: 299 [prepr.] (1887) [1888]

'Włośniczka szorstkozarodnikowa (Scutellinia trechispora (Berk. & Broome) Lambotte) – gatunek grzybów z rodziny Pyronemataceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Scutellinia, Pyronemataceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1846 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome, nadając mu nazwę Peziza trechispora. Obecną nazwę nadał mu Jean Baptiste Émil Lambotte w 1887 r.[1] Ma kilkanaście synonimów. Niektóre z nich[2][1]:.

  • Lachnea trechispora (Berk. & Broome) Gillet 1880
  • Rubelia trechispora (Berk. & Broome) Nieuwl. 1916

Polska nazwa według M.A. Chmiel[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Owocnik

Typu apotecjum bez trzonu, o średnicy 2–10 mm, krążkowate z wyraźnym, lekko wzniesionym brzegiem. Wewnętrzna powierzchnia hymenialna brązowawopomarańczowa do jaskrawoczerwonej, otoczona długimi, jednolicie ciemnobrązowymi włoskami. Na powierzchni zewnętrznej również są włoski, ale krótsze[4].

Cechy mikroskopowe

Włoski brzeżne o długości 500–2000 µm, średnicy 25–50 µm, przy podstawie zwykle rozwidlone, wieloprzegrodowe. Towarzyszą im skupiska tępych, jasnobrązowych, strzępek o długości około 100 µm, które tworzą podwyższony brzeg otaczający hymenium. Wstawki o średnicy 2,5–4 µm, nierozgałęzione, na wierzchołku rozszerzone do średnicy 6–10 µm, w stanie świeżym wypełnione pomarańczowymi pigmentami karotenoidowymi. Worki 8-zarodnikowe o wymiarach 250–300 × 19–25 µm, cylindryczne, stopniowo zwężające się do krótkiego trzonu, dość grubościenne, o zaokrąglonym, nie pogrubionym, amyloidalnym wierzchołku z operculum. Askospory o średnicy 14–17 µm, w jednym rzędzie, kuliste, szkliste, bezprzegrodowe, bardzo grubościenne, bez oddzielającej się warstwy peryspory, pokryte wyraźnymi, kolcami cylindrycznymi o kształcie od cylindrycznego do tępo stożkowatego, o wysokości 2–4 µm i szerokości około 2 µm, sporadycznie z kilkoma spiczastymi kolcami, bez galaretowatej otoczki i przydatków[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Najwięcej stanowisk Scutellinia trechispora podano w Europie. Występuje tu na całym obszarze, z wyjątkiem Europy Południowo-wschodniej. Poza Europą podano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej i Azji[5]. Występuje również w Polsce[3][6], a najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Naziemny i nadrzewny grzyb saprotroficzny[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-21] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-21] (ang.).
  3. a b c Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 117, ISBN 978-83-89648-46-4.
  4. a b Scutellinia trechispora [online], Fungi of Great Britain and Ireland [dostęp 2024-04-21] (hiszp.).
  5. Występowanie Scutellinia trechispora na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-04-18].
  6. Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-21] (pol.).
  7. Aktualne stanowiska Scutellinia trechispora w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]