Seksta

Seksta – interwał prosty zawarty między sześcioma kolejnymi stopniami skali muzycznej. W szeregu zasadniczym naturalnie występują seksta wielka i seksta mała. Zastosowanie znaków chromatycznych pozwala zmienić jej rozmiar.

Rodzaje

Nazwa	Opis	Przykład
Seksta mała Posłuchaj: melodycznieⓘmelodycznie harmonicznieⓘharmonicznie	Seksta o rozmiarze ośmiu półtonów. Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (e-c¹, a-f¹, h-g¹). Jest konsonansem niedoskonałym. W przewrocie otrzymuje się tercję wielką. Oznaczenie: 6>.
Seksta wielka Posłuchaj: melodycznieⓘmelodycznie harmonicznieⓘharmonicznie	Seksta o rozmiarze dziewięciu półtonów. Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (F-d, G-e, c-a, d-h). Jest konsonansem niedoskonałym. W przewrocie otrzymuje się tercję małą. Oznaczenie: 6.

Interwały pochodne

Seksta cztery razy zmniejszona	Seksta trzy razy zmniejszona	Seksta dwa razy zmniejszona	Seksta zmniejszona	Seksta zwiększona	Seksta dwa razy zwiększona	Seksta trzy razy zwiększona	Seksta cztery razy zwiększona
[1] 6>>>>> [2] 4 [3] 3<<<< [4] 3 [5] Hisis-geses	[1] 6>>>> [2] 5 [3] 3<<< [4] 4 [5] His-geses	[1] 6>>> [2] 6 [3] 3<< [4] [B] tryton [5] H-geses	[1] 6>> [2] 7 [3] 3< [4] 5 [5] H-ges	[1] 6< [2] 10 [3] 3>> [4] [C] 7 [5] c-ais	[1] 6<< [2] 11 [3] 3>>> [4] [C] 7< [5] c-aisis	[1] 6<<< [2] 12 [3] 3>>>> [4] 8 [5] ces-aisis	[1] 6<<<< [2] 13 [3] 3>>>>> [4] 9> [5] ceses-aisis

---

Objaśnienia do tabeli:
[1] – oznaczenie interwału
[2] – rozmiar interwału w półtonach
[3] – przewrót interwału
[4] – najprostszy interwał o takim samym brzmieniu
[5] – przykład
[B] – tryton to (sprowadzając do najprostszego interwału) kwarta zwiększona lub kwinta zmniejszona
[C] – należy pamiętać, że septymę małą oznacza się jako 7, a wielką jako 7<

Inne

W harmonii średniowiecznej seksta (i jej przewrót - tercja) zaliczana była do dysonansów. Teoretycy XIII-wieczni zaczęli zaliczać sekstę i tercję do konsonansów, ale w odróżnieniu od pozostałych nadając im nazwę konsonanse niedoskonałe.

Zobacz też

• konsonans
• dysonans
• Zestawienie pochodnych interwałów
• Zestawienie podstawowych interwałów