Siarhiej Wazniak

Siarhiej Wazniak

Data i miejsce urodzenia	14 kwietnia 1962 Korosteszów
I sekretarz Komitetu Centralnego Leninowskiego Komunistycznego Związku Młodzieży Białorusi
Okres	od 1992 do 1997
Przynależność polityczna	Leninowski Komunistyczny Związek Młodzieży Białorusi
Następca	Juryj Waskrasienski

Siarhiej Witaljewicz Wazniak (biał. Сяргей Вітальевіч Вазняк, ros. Сергей Витальевич Возняк, Siergiej Witaljewicz Wozniak; ur. 14 kwietnia 1962 w Korosteszowie) – radziecki oficer polityczny, działacz Komsomołu, od 1991 roku białoruski polityk i dziennikarz; w czasie wyborów prezydenckich w 2010 roku mąż zaufania opozycyjnego kandydata Uładzimira Niaklajeua; po wyborach oskarżony przez władze o organizację masowych niepokojów, uznany przez Amnesty International za więźnia sumienia.

Życiorys

Urodził się 14 kwietnia 1962 roku w mieście Korosteszów, w obwodzie żytomierskim Ukraińskiej SRR, ZSRR. W 1984 roku ukończył Swierdłowską Wyższą Wojskowo-Polityczną Szkołę Pancerno-Artyleryjską im. Leonida Breżniewa, uzyskując dwie specjalności wyuczone: wojskową – oficer polityczny wojsk pancernych i cywilną – nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie.

W latach 1979–1980 pracował jako nastawiacz przewodników łączności w zakładach „Elektrokontakt” w Biełgorodzie w Rosyjskiej FSRR. W latach 1980–1991 służył w Siłach Zbrojnych ZSRR w Uralskim Okręgu Wojskowym, Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech i Białoruskim Okręgu Wojskowym; początkowo jako słuchacz szkoły wojskowej, a następnie zastępca dowódcy kompanii samochodowej ds. politycznych, sekretarz komitetu Komsomołu w dywizji rakietowej, pomocnik kierownika wydziału politycznego pułku pancernego ds. komsomolskich, starszy instruktor w dziale komsomolskim zarządu politycznego okręgu. W latach 1992–1993 pracował jako korespondent, kierownik działu w gazecie „Wo Sławu Rodiny”. W 1993 roku był szefem obsługi prasowej Ludowego Ruchu Białorusi. W latach 1993–1995 pracował jako korespondent, zastępca redaktora naczelnego gazety „My i Wriemia”. W 1996 roku był instruktorem w Wydziale Organizacyjnym KC Partii Komunistów Białoruskiej (PKB). Od 1996 roku pełni funkcję redaktora naczelnego gazety białoruskich komunistów „Towariszcz”.

Działalność polityczna

Od 1982 roku był członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. W 1991 roku, jeszcze podczas czynnej służby wojskowej, utworzył i kierował krajowym komitetem organizacyjnym „Za Wozrożdienije Komsomoła”. Od 1992 roku należał do PKB. W roku 1993 zwolnił się z wojska w związku z odmową opuszczenia szeregów partii. W latach 1992–1997 pełnił funkcję I sekretarza Leninowskiego Komunistycznego Związku Młodzieży Białorusi (LKZMB). W latach 1996–1997 był współprzewodniczącym Białoruskiej Narodowej Rady Organizacji Młodzieżowych i Dziecięcych. Od 1997 roku był honorowym przewodniczącym LKZMB. Od 1993 roku wchodzi w skład Biura Komitetu Centralnego Partii Komunistów Białoruskiej, od października 2009 roku noszącej nazwę Białoruska Partia Lewicy „Sprawiedliwy świat”.

Wybory prezydenckie w 2010 roku

W czasie wyborów prezydenckich w 2010 roku Siarhiej Wazniak był członkiem grupy inicjatywnej i mężem zaufania opozycyjnego kandydata na urząd prezydenta, Uładzimira Niaklajeua. Był także jednym z kierowników wspierającego Niaklajeua ruchu społecznego „Mów prawdę!”. 14 grudnia, na pięć dni przed wyborami, został zatrzymany przez Komitet Bezpieczeństwa Państwowego, przewieziony do Partyzanckiego Rejonowego Oddziału Spraw Wewnętrznych i po pewnym czasie wypuszczony bez sporządzenia protokołu.

Nazajutrz po wyborach, wczesnym rankiem 20 grudnia 2010 roku, w czasie fali represji wobec działaczy opozycji, Siarhiej Wazniak został zatrzymany i przewieziony do izolatki śledczej białoruskiego KGB (tzw. amerykanki). Wraz z nim zatrzymano dwóch innych koordynatorów ruchu „Mów prawdę”: Andreja Dzmitryjeua i Alaksandra Fiadutę. 23 grudnia władze oficjalnie uznały go za podejrzanego o organizację masowych niepokojów w czasie demonstracji opozycji wieczorem 19 grudnia, a zatrzymanie zamieniły na areszt. Na początku stycznia 2011 roku był jednym z nielicznych więźniów aresztowanych w związku z wyborami, do których dopuszczano adwokata. W styczniu znalazł się na liście ponad 30 osób postawionych w stan oskarżenia na podstawie art. 293 pkt. 1 i 2 Kodeksu Karnego Republiki Białorusi (Masowe niepokoje). 11 stycznia 2011 roku został uznany przez Amnesty International za więźnia sumienia. Ogółem spędził w izolatce śledczej KGB 41 dni. 29 stycznia został zwolniony pod warunkiem, że nie będzie opuszczać Mińska, ani informować mediów o szczegółach toczonej przeciwko niemu sprawy karnej. Po uwolnieniu skarżył się na nieludzkie warunki przetrzymywania i wywierany na niego nacisk psychiczny.

Poglądy

Podczas rozpadu Związku Radzieckiego Siarhiej Wazniak opowiadał się za zachowaniem radzieckich organizacji o charakterze komunistycznym. W 1991 roku, podczas nadzwyczajnego XXII zjazdu Komsomołu, był jednym z 14 delegatów (a zarazem jedynym z białoruskiej delegacji) głosujących przeciwko samorozwiązaniu tej organizacji. W późniejszym czasie podejmował wysiłki zmierzające do odtworzenia Komsomołu. Jako polityk wyrażał niezmiennie poglądy komunistyczne. W 1993 roku zwolnił się z wojska, ponieważ nie wyraził chęci opuszczenia szeregów Partii Komunistów Białoruskiej.

Życie prywatne

Siarhiej Wazniak jest żonaty, ma dwoje dzieci.

Bibliografia

• Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.