Spathantheum

*Spathantheum*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	obrazkowate
Podrodzina	Aroideae
Rodzaj	Spathantheum
	Nazwa systematyczna
	Spathantheum Schott; Bonplandia (Hannover) 7: 164 (1859)
	Typ nomenklatoryczny
	Spathantheum orbignyanum Schott
	Multimedia w Wikimedia Commons

Spathantheum N.E.Br. – rodzaj geofitów ryzomowych, należący do rodziny obrazkowatych, liczący 2 gatunki: Spathantheum fallax Hett., P.L. Ibisch & E.G. Gonc., endemiczny dla Boliwii, zasiedlający podszyt wilgotnych, wiecznie zielonych, górskich lasów mglistych, i Spathantheum orbignyanum Schott, endemiczny dla Boliwii, Peru i północnej Argentyny, zasiedlający suche kotliny w Andach. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów σπάθη (spathe – szabla, w bot. także pochwa kwiatostanu) i άνθος (anthos, flos – kwiat) i odnosi się do budowy kwiatostanu, w którym kolba całkowicie przyrasta do pochwy^[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Średniej wielkości rośliny naziemne.

Łodyga: Podziemna bulwa pędowa, o grubości 7–8 cm (S. orbignyanum).

Liście: Rośliny tworzą pojedynczy liść właściwy na ogonku, o długości 20–30 cm (S. orbignyanum), tworzącym bardzo krótką pochwę. Blaszka liściowa u młodych liści w kształcie jajowato-sercowatym; u dorosłych pierzastodzielna o wymiarach 25×20 cm (S. orbignyanum).

Kwiaty: Rośliny jednopienne, tworzące od 1 do 2 kwiatostanów typu kolbiastego pseudancjum. Szypułka o długości 30–40 cm (S. orbignyanum). Pochwa kwiatostanu podłużno-eliptyczna, nie zwężona, o długości 8–9 cm i szerokości 2,5–3 cm (S. orbignyanum). Kolba całkowicie przyrastająca do pochwy. Najniżej położony fragment kwiatów żeńskich oddzielony jest od położonych powyżej kwiatów męskich paskiem zmieszanych kwiatów obu płci, bądź też oba fragmenty przylegają do siebie. Kwiaty męskie tworzące 6-8-pręcikowe synandrium o długości 7–8 mm, z poziomymi pylnikami. Zalążnie 5-8-komorowe, zawierające anatropowe zalążki, położone centralnie. Znamiona słupka gwiaździste, 5-8-kątne.

Owoce: Pięcio- do ośmionasienne jagody. Łupina nasienna gładka do lekko pomarszczonej.

Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 34.

Gatunki podobne: Rośliny z rodzaju Spathicarpa, od których różnią się wielokomorowymi zalążniami, a także Croatiella, od których różnią się kolbą przyrośniętą do pochwy kwiatostanu.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj należy do plemienia Spathicarpeae, podrodziny Aroideae z rodziny obrazkowatych^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-02] (ang.).
↑ A. Engler: Das Pflanzenreich. IV.23A Araceae. T. 73-74. Leipzig: Wilhelm Engelmann Verlag, 1920, s. 50. (łac.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

A. Engler: Das Pflanzenreich. IV.23A Araceae. T. 73-74. Leipzig: Wilhelm Engelmann Verlag, 1920, s. 50-51. (łac.).
A. Engler i K. Prantl: Die natürlichen Pflanzenfamilien nebst ihren Gattungen und wichtigeren Arten insbesondere den Nutzpflanzen. T. 2. Leipzig: Wilhelm Engelmann Verlag, 1889. (niem.).
T. Stützel, Klaus Kubitzki: Flowering Plants. Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae) (The Families and Genera of Vascular Plants). Springer. ISBN 3-540-64061-4. (ang.).
Eduardo G. Gonçalves. Two new Andean genera for the tribe Spathicarpeae (Araceae). „Willdenowia”. 35, 2005.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-02] (ang.).

[3] A. Engler: Das Pflanzenreich. IV.23A Araceae. T. 73-74. Leipzig: Wilhelm Engelmann Verlag, 1920, s. 50. (łac.).

[1]

[2]

[3]