Herb Śląska

Herb województwa dolnośląskiego

Herb Śląska wywodzi się z rodowych herbów Piastów śląskich. Po raz pierwszy wizerunku orła użył na swej pieczęci książę opolski Kazimierz I w 1222 r. Jest to też najstarszy wizerunek orła jako godła książęcego na ziemiach polskich.

Na ziemiach Dolnego Śląska używano w herbie czarnego orła w złotym polu z białą przepaską na skrzydłach często dodatkowo z białym krzyżem pośrodku (jest to rodowy znak Henryka Brodatego tzw. zgorzelec), natomiast ziemie Górnego Śląska przyjmowały na ogół orła złotego w błękitnym polu. W części niemieckiej Górnego Śląska w latach 1919-1945 tarcza na herbie pruskiej prowincji Górnego Śląska przegrodzona została w połowie ostrzem kosy, poniżej którego znajdowały się górnicze kilof i młot. W polskiej tradycji zazwyczaj orzeł śląski nie jest ukoronowany (z wyjątkiem Śląska Cieszyńskiego), w czeskiej (vide: wielki herb Republiki Czeskiej oraz herb Śląska Austriackiego) i niemieckiej na ogół przeciwnie, aczkolwiek orzeł na herbie pruskiej prowincji Górny Śląsk także nie posiadał korony.

Barwy ziem powiązane są z kolorystyką ich tarcz herbowych. Dolny Śląsk używa koloru srebrnego i złotego (od barw najstarszego godła księcia Henryka Brodatego i pola tarczy herbu Śląska), Śląsk Górny złotego i niebieskiego. W czasach pruskich jednolita prowincja śląska (a później dolnośląska) używała flagi z dwoma pasami (poziomymi) równej szerokości: srebrnym u góry i złotym u dołu, natomiast górnośląska flagi z pasem żółtym u góry i niebieskim u dołu. W tradycji przyjęło się, że herb i barwy dolnośląskie używane są jednocześnie jako symbole Śląska jako całości.

Obecnie tradycyjny herb Piastów dolnośląskich (czarny orzeł na złotym tle) możemy zaobserwować na:

• herbie województwa dolnośląskiego,
• herbie kraju śląsko-morawskiego,
• herbie kraju ołomunieckiego,
• herbie Republiki Czeskiej
• herbie Liechtensteinu.

Orzeł Piastów górnośląskich - żółty (złoty) orzeł na błękitnym tle - jest w herbie województwa śląskiego i herbie województwa opolskiego (herb nawiązuje do herbu księcia Jana II Dobrego). Obie wersje herbów często występują w herbach i/lub flagach miejscowości, gmin i powiatów położonych na Śląsku (a w niektórych przypadkach również poza Śląskiem - np. herb Żywca), a także na flagach urzędowych województwa opolskiego i śląskiego.

W herbie Republiki Czeskiej znajduje się czarna orlica ze zgorzelcem i koroną na głowie, symbolizująca Śląsk (w heraldyce czeskiej orzeł posiada dwie głowy, a orlica jedną).

Galeria herbów śląskich

• 
  Herb Śląska na nagrobku Henryka Prawego z XIII w.
• 
  Herb księcia brzeskiego Ludwika I(ok. 1370–1395)
• 
  Herb księcia żagańskiego (ok. 1450–1580)
• 
  Herb Śląska na tarczy herbowej króla Węgier Macieja Korwina
• 
  Herb księcia legnickiego w Herbarzu Wernigerodzkim (ok. 1475–1500)
• 
  Herb księcia Baltazara w Herbarzu Wernigerodzkim (ok. 1475–1500)
• 
  herb Piastów, z linii głogowskiej
• 
  herb Piastów, z linii legnicko-brzeskiej
• 
  Herb Piastów, z linii świdnicko-jaworskiej
• 
  Herb Piastów, z linii świdnicko-jaworskiej (po 1368 r.)
• 
  Herb Dolnego Śląska i Śląska Austriackiego wg H. Ströhla XIX w.
• 
  Herb Górnego Śląska wg H. Ströhla XIX w.
• 
  Inna wersja herbu Księstwa Dolnego i Górnego Śląska wg H. Ströhla, koniec XIX w.
• 
  Herb wielki pruskiej prowincji Śląsk
• 
  Herb mały pruskiej prowincji Śląsk wg Otto Huppa
• 
  Herb pruskiej prowincji górnośląskiej po 1919 r.
• 
  Wycięty z herbu Republiki Czeskiej herb Śląska Czeskiego
• 
  Herb województwa dolnośląskiego w latach 2000–2009
• 
  Herb województwa dolnośląskiego
• 
  Zatwierdzony projekt herbu województwa śląskiego w II Rzeczypospolitej (1929)
• 
  Herb województwa śląskiego
• 
  Herb województwa opolskiego

Zobacz też

• herb Piastów górnośląskich

Linki zewnętrzne

• Herby Ziem Rzeczypospolitej