Krzyczew (Białoruś): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
'''Krzyczew''' ([[Język białoruski|biał.]] ''Крычаў'', ''Kryčaŭ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Кричев'') – miasto na wschodniej [[Białoruś|Białorusi]] położone nad rzeką [[Soż]], stolica [[rejon krzyczewski|rejonu krzyczewskiego]] w [[obwód mohylewski|obwodzie mohylewskim]]; 27,1 tys. mieszkańców (2010). |
'''Krzyczew''' ([[Język białoruski|biał.]] ''Крычаў'', ''Kryčaŭ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Кричев'') – miasto na wschodniej [[Białoruś|Białorusi]] położone nad rzeką [[Soż]], stolica [[rejon krzyczewski|rejonu krzyczewskiego]] w [[obwód mohylewski|obwodzie mohylewskim]]; 27,1 tys. mieszkańców (2010). |
||
[[Plik:Kryčaŭ,_Rynak._Крычаў,_Рынак_(XX).jpg|thumb|Dawny polski kościół katolicki (Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Maryi) w Krzyczewie zbudowany w latach 1855-1874 nakładem [[Stefan Hołyński|Stefana]] i Wincentego Hołyńskich na miejscu wcześniejszego powstałego na polecenie królowej [[Bona|Bony]] w 1620 r. - widok z początku XX w.]] |
[[Plik:Kryčaŭ,_Rynak._Крычаў,_Рынак_(XX).jpg|thumb|Dawny polski kościół katolicki (Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Maryi) w Krzyczewie zbudowany w latach 1855-1874 nakładem [[Stefan Hołyński|Stefana]] i Wincentego Hołyńskich na miejscu wcześniejszego powstałego na polecenie królowej [[Bona|Bony]] w 1620 r. - widok z początku XX w.]] |
||
Miejscowość była w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] siedzibą starostwa wydzierżawianego przez najzamożniejsze rody. Rezydencją starosty był drewniany zamek nad rzeka [[Soż]]. Podczas wojny z Moskwą, w dniu 24 marca 1664 roku w miejscowości przebywał król [[Jan Kazimierz]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] kraju w [[1772]] r. miasto znalazło się w [[zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]]. |
|||
== Historia == |
|||
[[Władcy Rosji|Cesarzowa]] [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przejęte dobra przekazała księciu [[Grigorij Potiomkin|Potiomkinowi]]. Po roku [[1790]] sprzedał dobra Hołyńskim, którzy byli właścicielami do [[1917]] r. Właścicielami byli m.in.. [[Stefan Hołyński]] – przyjaciel [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]], [[Aleksander Hołyński]] – pisarz. |
|||
W 1440 roku wielki książę Kazimierz oddał Krzyczew księciu [[Lingwen]]owi Olgierdowiczowi. W 1507 roku pod grodem hetman polny [[Stanisław Kiszka]] pokonał oddziały zbuntowanego Michała Glińskiego. W 1515 roku mieszkańcy złożyli przysięgę królowi Zygmuntowi I Staremu. W 1535 roku wojska moskiewskie Bazylego Szujskiego spaliły miasto. W wyniku tego Krzyczew otrzymał liczne przywileje od królów polskich. W 1550 roku wygasła linia potomków Lingwena, w związku z czym miasto wróciło do wielkich książąt litewskich. Miejscowość była w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] siedzibą starostwa wydzierżawianego przez najzamożniejsze rody (Pacowie, Radziwiłłowie, Mniszchowie). W 1620 roku powstał tu katolicki kościół parafialny. W 1633 roku otrzymał od króla prawa miejskie magdeburskie. Kolejne przywileje miasto otrzymało od króla Władysława IV, co potwierdził król [[Jan Kazimierz]] w 1650 roku. Rezydencją starosty był drewniany zamek nad rzeka [[Soż]]. Podczas wojny z Moskwą, w dniu 24 marca 1664 roku w miejscowości przebywał król [[Jan Kazimierz]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] kraju w [[1772]] r. miasto znalazło się w [[zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]], a dobra miejscowe [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przekazała księciu [[Grigorij Potiomkin|Potiomkinowi]]. Potiomkin po roku [[1790]] sprzedał dobra Hołyńskim, którzy byli właścicielami do [[1917]] r. Właścicielami byli m.in.. [[Stefan Hołyński]] – przyjaciel [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]], [[Aleksander Hołyński]] – pisarz. |
|||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
* Pałac klasycystyczny w latach [[1778]]-[[1787]] wybudował Potiomkin, przebudowany przez Hołyńskich w stylu neogotyckim. Obecnie w nim jest szkoła z internatem. Zachował się budynek dawnej stajni. |
* Pałac klasycystyczny w latach [[1778]]-[[1787]] wybudował Potiomkin, przebudowany po pożarze w 1840 roku przez Hołyńskich w stylu neogotyckim. Obecnie w nim jest szkoła z internatem. Zachował się budynek dawnej stajni. |
||
* Park otaczający pałac to resztka paku krajobrazowego |
* Park otaczający pałac to resztka paku krajobrazowego |
||
* Zamczysko po siedzibie starostów królewskich |
|||
* Plebania z XIX w. |
|||
* Cerkiew św. Mikołaja |
|||
* Cmentarz żydowski |
|||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
Wersja z 16:10, 5 wrz 2013
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+375 2241 | ||||
Kod pocztowy |
213491, 213492, 213493, 213494, 213495, 213496, 213498, 213500 | ||||
Położenie na mapie Białorusi Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city} |
Krzyczew (biał. Крычаў, Kryčaŭ, ros. Кричев) – miasto na wschodniej Białorusi położone nad rzeką Soż, stolica rejonu krzyczewskiego w obwodzie mohylewskim; 27,1 tys. mieszkańców (2010).
Historia
W 1440 roku wielki książę Kazimierz oddał Krzyczew księciu Lingwenowi Olgierdowiczowi. W 1507 roku pod grodem hetman polny Stanisław Kiszka pokonał oddziały zbuntowanego Michała Glińskiego. W 1515 roku mieszkańcy złożyli przysięgę królowi Zygmuntowi I Staremu. W 1535 roku wojska moskiewskie Bazylego Szujskiego spaliły miasto. W wyniku tego Krzyczew otrzymał liczne przywileje od królów polskich. W 1550 roku wygasła linia potomków Lingwena, w związku z czym miasto wróciło do wielkich książąt litewskich. Miejscowość była w Rzeczypospolitej siedzibą starostwa wydzierżawianego przez najzamożniejsze rody (Pacowie, Radziwiłłowie, Mniszchowie). W 1620 roku powstał tu katolicki kościół parafialny. W 1633 roku otrzymał od króla prawa miejskie magdeburskie. Kolejne przywileje miasto otrzymało od króla Władysława IV, co potwierdził król Jan Kazimierz w 1650 roku. Rezydencją starosty był drewniany zamek nad rzeka Soż. Podczas wojny z Moskwą, w dniu 24 marca 1664 roku w miejscowości przebywał król Jan Kazimierz. Po I rozbiorze kraju w 1772 r. miasto znalazło się w zaborze rosyjskim, a dobra miejscowe Katarzyna II przekazała księciu Potiomkinowi. Potiomkin po roku 1790 sprzedał dobra Hołyńskim, którzy byli właścicielami do 1917 r. Właścicielami byli m.in.. Stefan Hołyński – przyjaciel Słowackiego, Aleksander Hołyński – pisarz.
Zabytki
- Pałac klasycystyczny w latach 1778-1787 wybudował Potiomkin, przebudowany po pożarze w 1840 roku przez Hołyńskich w stylu neogotyckim. Obecnie w nim jest szkoła z internatem. Zachował się budynek dawnej stajni.
- Park otaczający pałac to resztka paku krajobrazowego
- Zamczysko po siedzibie starostów królewskich
- Plebania z XIX w.
- Cerkiew św. Mikołaja
- Cmentarz żydowski
Linki zewnętrzne
- Krzyczew, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 793 .