Kyanit: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
mNie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Kyanit''' ('''Cyjanit, dawniej Dysten''') – [[polimorfizm (krystalografia)|polimorficzna]] odmiana [[krzemiany wyspowe|krzemianu]] [[glin]]u, [[minerał]] zaliczany do [[glinokrzemiany|glinokrzemianów]]. |
'''Kyanit''' ('''Cyjanit, dawniej Dysten''') – [[polimorfizm (krystalografia)|polimorficzna]] odmiana [[krzemiany wyspowe|krzemianu]] [[glin]]u, [[minerał]] zaliczany do [[glinokrzemiany|glinokrzemianów]]. |
||
Nazwa cyjanit pochodzi od gr. ''kyanos'' = niebieski; nazwa dysten od gr. ''dis'' = dwukrotnie, podwójnie oraz ''sthenos'' = siła, moc i nawiązuje do zmiennej twardości tego minerału. |
Nazwa cyjanit pochodzi od gr. ''kyanos'' = niebieski; nazwa dysten od gr. ''dis'' = dwukrotnie, podwójnie oraz ''sthenos'' = siła, moc i nawiązuje do zmiennej twardości tego minerału. |
||
<gallery> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
</gallery> |
|||
== Właściwości == |
== Właściwości == |
||
*[[Symbolika chemiczna|Wzór chemiczny]]:''' Al<sup>VI</sup>Al<sup>VI</sup>[SiO<sub>5</sub>]''' - krzemian glinu. |
*[[Symbolika chemiczna|Wzór chemiczny]]:''' Al<sup>VI</sup>Al<sup>VI</sup>[SiO<sub>5</sub>]''' - krzemian glinu. |
Wersja z 13:01, 30 sie 2008
Kyanit (Cyjanit, dawniej Dysten) – polimorficzna odmiana krzemianu glinu, minerał zaliczany do glinokrzemianów. Nazwa cyjanit pochodzi od gr. kyanos = niebieski; nazwa dysten od gr. dis = dwukrotnie, podwójnie oraz sthenos = siła, moc i nawiązuje do zmiennej twardości tego minerału.
-
Kyanit
-
Kryształy kyanitu
Właściwości
- Wzór chemiczny: AlVIAlVI[SiO5] - krzemian glinu.
- Układ krystalograficzny: trójskośny.
- Pokrój: tabliczkowy.
- Barwa: niebieska, rzadziej żółtawa zielonkawa i czarna.
- Twardość w skali Mohsa: 4,5-7 w zależności od kierunku (4,5- wzdłuż tabliczek, 7- prostopadle do dług. tabliczek
- Rysa: bezbarwna .
- Połysk: szklisty, perłowy.
- Łupliwość: doskonała ,dwukierunkowa.
- Przełam: pręcikowy, na ogół niewidoczny.
- Gęstość: 3,6-3,7 g/cm³.
- współczynnik załamania światła: 1,71-1,73.
Tworzy spłaszczone, wydłużone kryształy tabliczkowe, listewkowe, czasami słupkowe lub pręcikowe. Występuje w formie skupień ziarnistych, płytkowych, igiełkowych włóknistych, promienistych. Jest kruchy, przezroczysty, cechą charakterystyczną jest duża anizotropia twardości (zmienia się w zależności od kierunku badania i ściany kryształu). Jest polimorficzny z andaluzytem i sillimanitem. Łatwo podatny na wietrzenie.
Występowanie:
Powstaje w warunkach wysokiej temperatury i ciśnienia (metamorfizm wysokociśnieniowy), składnik wielu skał metamorficznych bogatych w glin.
- W Polsce spotykany w skałach metamorficznych Sudetów,w Górach Sowich, okolicach Śnieżnika i Złotoryi oraz w piaskach złotonośnych Bobru.
Zastosowanie
- w przemyśle - stosowany do:
- wyrobu materiałów kwasoodpornych i
- ogniotrwałych oraz
- ceramiki szlachetnej
- materiałów izolacyjnych
- ma znaczenie naukowe (wskaźnik określający charakter i warunki metamorfizmu)
- ma znaczenie kolekcjonerskie
- stosowany jako kamień ozdobny czasami jako jubilerski
Zobacz też: minerał