Madame Butterfly: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Treść: drobne merytoryczne |
m poprawki stylistyczne i red. |
||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
'''Czas i miejsce akcji:''' Nagasaki, przełom XIX i XX wieku. |
'''Czas i miejsce akcji:''' Nagasaki, przełom XIX i XX wieku. |
||
W porcie w Nagasaki cumuje okręt marynarki Stanów Zjednoczonych „Abraham Lincoln”. Młody oficer – Benjamin Franklin Pinkerton – szuka rozrywki. Nawiązuje romans z piętnastoletnią [[gejsza|gejszą]] Cio-cio-san (niekiedy Cho-cho-san), zwaną też Butterfly. Postanawia z pomocą Goro zorganizować, w wynajętym domku na wzgórzu, pozorny ślub "na 999 lat" według japońskiego zwyczaju. Nie słucha ostrzeżeń amerykańskiego konsula Sharplessa, który twierdzi, że dziewczyna jest w nim naprawdę zakochana, podczas gdy Pinkerton związek z Japonką traktuje nie do końca poważnie. Rzeczywiście młoda narzeczona, przygotowując się do ślubu z Amerykaninem, przyjmuje w misji chrzest. Jej wuj Bonzo, który odkrył tę zdradę japońskiej tradycji, przybywa na miejsce ceremonii i wyklina wiarołomną. Burzy to przebieg ceremonii. Zaproszeni goście opuszczają nowożeńców. Młodzi mimo to spędzają upojną noc<ref group=uwaga> Według Józefa Kańskieo duet ''Bimba degli occhi'' jest jednym z najpiękniejszych duetów opery.</ref>. |
|||
[[Plik:Geraldine Farrar in the role of Madame Butterfly.png|mały|250px|[[Geraldine Farrar]] jako Butterfly]] |
[[Plik:Geraldine Farrar in the role of Madame Butterfly.png|mały|250px|[[Geraldine Farrar]] jako Butterfly]] |
||
Pinkerton |
Gdy Pinkerton wypływa z powrotem do Ameryki, obiecuje swej japońskiej żonie, że wróci, gdy rudziki uwiją nowe gniazda. Cio-cio-san, wraz z wierną służebnicą Suzuki, przez trzy lata wyczekuje jego przybycia. Cierpi coraz większy niedostatek. Suzuki i Sharpless próbują uświadomić dziewczynie jej położenie. Sharpless radzi jej przyjąć awanse bogatego księcia Yamadori. Cio-cio-san nie wierzy słowom konsula. Oznajmia mu, że istnieje dodatkowa więź łącząca ją z Pinkertonem – ich syn. |
||
Niedługo po |
Niedługo po spotkaniu Butterfly z Sharplessem „Abraham Lincoln” znowu zawija do Nagasaki. Madame Pinkerton, jak sama siebie nazywa, wraz z Suzuki przystraja cały dom kwiatami (''Scuoti quelle fronda''). Oczekiwanie przedłuża się i znużona dziewczyna zasypia. Pinkerton pojawia się w końcu z Sharplessemm i młodą Amerykanką, co budzi uzasadniony niepokój Suzuki. To nowa, "prawdziwa" żona oficera. Butterfly także uświadamia sobie prawdę i sięga po ojcowski sztylet z inskrypcją ''Niech z honorem umiera ten, komu los nie pozwolił żyć z honorem''. Przed jej śmiercią do izby wbiega dziecko, nieświadome, że może tylko pożegnać się z matką. Pinkerton, który po chwili wpada do pokoju z jej imieniem na ustach, jest już tylko świadkiem ostatniego tchnienia kobiety, która dla niego poświęciła życie. Odbiera jej milczącą zgodę na zabranie ich synka. |
||
== Historia utworu == |
== Historia utworu == |
||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
Obecnie we [[Włochy|Włoszech]] wystawia się najczęściej wersję dwuaktową, w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] bardziej popularna jest wersja trzyaktowa. |
Obecnie we [[Włochy|Włoszech]] wystawia się najczęściej wersję dwuaktową, w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] bardziej popularna jest wersja trzyaktowa. |
||
{{Uwagi}} |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 10:35, 3 lip 2011
 Plakat A. Hohensteina | |||
| Rodzaj |
opera werystyczna | ||
|---|---|---|---|
| Muzyka | |||
| Libretto | |||
| Liczba aktów |
3 (pierwotnie 2) | ||
| Język oryginału |
włoski | ||
| Źródło literackie |
powieść Johna Luthera Longa i dramat Davida Belasco | ||
| Czas trwania |
ok. 180 min | ||
| Prapremiera |
17 lutego 1904, teatr La Scala w Mediolanie | ||
| Premiera polska |
3 grudnia 1908, Teatr Wielki w Warszawie | ||
| |||
Madame Butterfly (Madama Butterfly) – opera w trzech aktach (pierwotnie w dwóch) Giacoma Pucciniego z 1904.
Osoby
Główne
- Madame Butterfly (Cio-cio-san) – sopran
- B.F. Pinkerton – tenor
- Sharpless, konsul amerykański w Nagasaki – baryton
Drugoplanowe
- Suzuki, służąca Cio-cio-san – mezzosopran
- Kate Pinkerton – mezzosopran
- Goro, japoński swat – tenor
- Książę Yamadori – tenor
- Bonzo, wuj Cio-cio-san – bas
- Komisarz – bas
- Urzędnik cesarski – baryton
- Matka Cio-cio-san – mezzosopran
- Ciotka Cio-cio-san – mezzosopran
- Kuzynka Cio-cio-san – sopran
- Yakuside – bas
- Dziecko Cio-cio-san – rola nieśpiewana
- Krewni Cio-cio-san i marynarze
Treść
Czas i miejsce akcji: Nagasaki, przełom XIX i XX wieku.
W porcie w Nagasaki cumuje okręt marynarki Stanów Zjednoczonych „Abraham Lincoln”. Młody oficer – Benjamin Franklin Pinkerton – szuka rozrywki. Nawiązuje romans z piętnastoletnią gejszą Cio-cio-san (niekiedy Cho-cho-san), zwaną też Butterfly. Postanawia z pomocą Goro zorganizować, w wynajętym domku na wzgórzu, pozorny ślub "na 999 lat" według japońskiego zwyczaju. Nie słucha ostrzeżeń amerykańskiego konsula Sharplessa, który twierdzi, że dziewczyna jest w nim naprawdę zakochana, podczas gdy Pinkerton związek z Japonką traktuje nie do końca poważnie. Rzeczywiście młoda narzeczona, przygotowując się do ślubu z Amerykaninem, przyjmuje w misji chrzest. Jej wuj Bonzo, który odkrył tę zdradę japońskiej tradycji, przybywa na miejsce ceremonii i wyklina wiarołomną. Burzy to przebieg ceremonii. Zaproszeni goście opuszczają nowożeńców. Młodzi mimo to spędzają upojną noc[a].
Gdy Pinkerton wypływa z powrotem do Ameryki, obiecuje swej japońskiej żonie, że wróci, gdy rudziki uwiją nowe gniazda. Cio-cio-san, wraz z wierną służebnicą Suzuki, przez trzy lata wyczekuje jego przybycia. Cierpi coraz większy niedostatek. Suzuki i Sharpless próbują uświadomić dziewczynie jej położenie. Sharpless radzi jej przyjąć awanse bogatego księcia Yamadori. Cio-cio-san nie wierzy słowom konsula. Oznajmia mu, że istnieje dodatkowa więź łącząca ją z Pinkertonem – ich syn.
Niedługo po spotkaniu Butterfly z Sharplessem „Abraham Lincoln” znowu zawija do Nagasaki. Madame Pinkerton, jak sama siebie nazywa, wraz z Suzuki przystraja cały dom kwiatami (Scuoti quelle fronda). Oczekiwanie przedłuża się i znużona dziewczyna zasypia. Pinkerton pojawia się w końcu z Sharplessemm i młodą Amerykanką, co budzi uzasadniony niepokój Suzuki. To nowa, "prawdziwa" żona oficera. Butterfly także uświadamia sobie prawdę i sięga po ojcowski sztylet z inskrypcją Niech z honorem umiera ten, komu los nie pozwolił żyć z honorem. Przed jej śmiercią do izby wbiega dziecko, nieświadome, że może tylko pożegnać się z matką. Pinkerton, który po chwili wpada do pokoju z jej imieniem na ustach, jest już tylko świadkiem ostatniego tchnienia kobiety, która dla niego poświęciła życie. Odbiera jej milczącą zgodę na zabranie ich synka.
Historia utworu
Premiera pierwszej wersji opery miała miejsce 17 lutego 1904 w mediolańskiej La Scali. Madame Butterfly składała się wtedy z dwóch aktów i została bardzo chłodno przyjęta. Cztery miesiące później wystawiono ją ponownie w Brescii, dzieląc nieproporcjonalnie długi drugi akt na dwie części i wprowadzając inne drobniejsze zmiany. Tym razem dzieło Pucciniego odniosło olbrzymi sukces, przenosząc się na deski Metropolitan Opera w 1907.
Obecnie we Włoszech wystawia się najczęściej wersję dwuaktową, w Stanach Zjednoczonych bardziej popularna jest wersja trzyaktowa.
- ↑ Według Józefa Kańskieo duet Bimba degli occhi jest jednym z najpiękniejszych duetów opery.
Zobacz też
- Miss Saigon – musical wykorzystujący wątki Madame Butterfly
Bibliografia
- Józef Kański: Przewodnik operowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne S. A., 2008. ISBN 978-83-224-0721-9.
- Kolekcja La Scala – Najsławniejsze opery świata. Polskie Media Amer.Com, Oxford Educational Sp. z o.o., 2006–2008. ISBN 978-83-252-0161-6.
| Opery |
|
|---|---|
| Arie | |
| Inne dzieła |
|
| Adaptacje | |
| Powiązane |
