Muzyka liturgiczna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
WP:SK, drobne redakcyjne |
tytuł motu proprio św. Piusa X |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Muzyka liturgiczna''', muzyka kościelna – [[muzyka]] służąca obrzędowi religijnemu, która według zaleceń władz danego [[Kościół (organizacja)|kościoła]] jest odpowiednia przy odprawianiu [[Liturgia|liturgii]]. |
'''Muzyka liturgiczna''', muzyka kościelna – [[muzyka]] służąca obrzędowi religijnemu, która według zaleceń władz danego [[Kościół (organizacja)|kościoła]] jest odpowiednia przy odprawianiu [[Liturgia|liturgii]]. |
||
W [[Kościół rzymskokatolicki|Kościele katolickim]] reguły wykonywania utworów muzycznych są [[Kodyfikacja|skodyfikowane]] i określają je [[Encyklika|encykliki]] i [[konstytucja apostolska|konstytucje]]: |
W [[Kościół rzymskokatolicki|Kościele katolickim]] reguły wykonywania utworów muzycznych są [[Kodyfikacja|skodyfikowane]] i określają je [[Encyklika|encykliki]] i [[konstytucja apostolska|konstytucje]]: motu proprio Tra le sollecitudini [[Pius X|św. Piusa X]] ([[1903]]), Divini cultus [[Papież Pius XI|Piusa XI]] ([[1928]]), Mediator Dei ([[1947]]) oraz Musicae sacrae disciplina [[Papież Pius XII|Piusa XII]] ([[1955]]), konstytucja [[sobór powszechny|soborowa]] Sacrosanctum Concilium ([[1963]]). Udział muzyki w liturgii mogą również regulować instrukcje Kongregacji do Spraw Seminariów i Uniwersytetów i do Spraw Kultu. Muzyka spełnia rolę służebną w stosunku do liturgii, i ma na celu uświęcać człowieka i głosić chwałę [[Bóg|Boga]]. Była też inna interpretacja muzyki liturgicznej, której reprezentantem był [[Pius XII]], zakładająca równorzędność muzyki wobec liturgii. |
||
Muzyka liturgiczna rozwinęła się z jednogłosowego [[Chorał gregoriański|chorału gregoriańskiego]]. Poprzez dodawanie doń głosów powstawały wielogłosowe formy [[organum]], konduktusu, [[motet]]u. Szczytową komplikację [[Polifonia|polifoniczną]] osiągnęła w twórczości kompozytorów [[Niderlandy (region historyczny)|niderlandzkich]]. Styl [[Chór (muzyka)|chóralny]] [[a cappella]] stał się wzorem muzyki kościelnej uznanym przez [[Sobór trydencki]] ([[1545]]-[[1563]]). [[Barok]] w kościele katolickim rozwinął gatunki wokalno-instrumentalne: [[oratorium]] i [[Kantata|kantaty]]. |
Muzyka liturgiczna rozwinęła się z jednogłosowego [[Chorał gregoriański|chorału gregoriańskiego]]. Poprzez dodawanie doń głosów powstawały wielogłosowe formy [[organum]], konduktusu, [[motet]]u. Szczytową komplikację [[Polifonia|polifoniczną]] osiągnęła w twórczości kompozytorów [[Niderlandy (region historyczny)|niderlandzkich]]. Styl [[Chór (muzyka)|chóralny]] [[a cappella]] stał się wzorem muzyki kościelnej uznanym przez [[Sobór trydencki]] ([[1545]]-[[1563]]). [[Barok]] w kościele katolickim rozwinął gatunki wokalno-instrumentalne: [[oratorium]] i [[Kantata|kantaty]]. |
Wersja z 20:56, 11 lip 2011
Muzyka liturgiczna, muzyka kościelna – muzyka służąca obrzędowi religijnemu, która według zaleceń władz danego kościoła jest odpowiednia przy odprawianiu liturgii.
W Kościele katolickim reguły wykonywania utworów muzycznych są skodyfikowane i określają je encykliki i konstytucje: motu proprio Tra le sollecitudini św. Piusa X (1903), Divini cultus Piusa XI (1928), Mediator Dei (1947) oraz Musicae sacrae disciplina Piusa XII (1955), konstytucja soborowa Sacrosanctum Concilium (1963). Udział muzyki w liturgii mogą również regulować instrukcje Kongregacji do Spraw Seminariów i Uniwersytetów i do Spraw Kultu. Muzyka spełnia rolę służebną w stosunku do liturgii, i ma na celu uświęcać człowieka i głosić chwałę Boga. Była też inna interpretacja muzyki liturgicznej, której reprezentantem był Pius XII, zakładająca równorzędność muzyki wobec liturgii.
Muzyka liturgiczna rozwinęła się z jednogłosowego chorału gregoriańskiego. Poprzez dodawanie doń głosów powstawały wielogłosowe formy organum, konduktusu, motetu. Szczytową komplikację polifoniczną osiągnęła w twórczości kompozytorów niderlandzkich. Styl chóralny a cappella stał się wzorem muzyki kościelnej uznanym przez Sobór trydencki (1545-1563). Barok w kościele katolickim rozwinął gatunki wokalno-instrumentalne: oratorium i kantaty. Głównym instrumentem są organy piszczałkowe, jednak używane są też inne instrumenty, za zgodą miejscowego biskupa.
W Kościele anglikańskim odpowiednikiem motetu-kantaty był anthem. Do najsłynniejszego anthems zalicza się hymn koronacyjny Georga Friedricha Händla "Zadok the Priest". Kościół luterański wykształcił chorał ewangelicki, śpiewany najpierw jednogłosowo, później zaś w technice nota contra notam (kontrapunkt).
Kościół prawosławny wykształcił odrębną formę muzyki liturgicznej, wywodzącej się z chorału południowosłowiańskiego i rozwijającą się od jednogłosowego stylu recytacyjno-psalmodycznego („śpiewy znamienne”), po wielogłosowy śpiew chóralny a cappella w stylu koncertującym.
Muzykę liturgiczną należy odróżnić od muzyki religijnej, to jest muzyki o tematyce religijnej, nie służącej jednak bezpośrednio liturgii chrześcijańskiej i muzyce obrzędowej to jest muzyce użytkowej towarzyszącej obrzędom religijnym od czasów przedhistorycznych.
Linki zewnętrzne
- RUaH.pl – pierwszy w Polsce e-magazyn o muzyce i kulturze tworzonej przez chrześcijan
- Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych – o muzyce kościelnej i liturgicznej w Polsce