Nicola Chiaromonte: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika Hrehorowicz (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Amused. |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Nicola Chiaromonte''' (ur. [[12 lipca]] [[1905]] w [[Rapolla]], zm. [[18 stycznia]] [[1972]] w [[Rzym]]ie) – [[Włosi|włoski]] [[esej|eseista]] i działacz [[Antyfaszyzm|antyfaszystowski]]. |
'''Nicola Chiaromonte''' (ur. [[12 lipca]] [[1905]] w [[Rapolla]], zm. [[18 stycznia]] [[1972]] w [[Rzym]]ie) – [[Włosi|włoski]] [[esej|eseista]] i działacz [[Antyfaszyzm|antyfaszystowski]]. |
||
W 1934 roku Chiaromonte opuścił Włochy, sprzeciwiając się w faszystowskiemu rządowi [[Benito Mussolini|Benita Mussoliniego]]. Walczył podczas [[Hiszpańska wojna domowa|hiszpańskiej wojny domowej]] w eskadrze [[André Malraux]]. W 1941 roku przeniósł się do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]], gdzie był ważną postacią wśród lewicowych ruchów sprzeciwiających się [[stalinizm]]owi. |
W 1934 roku Chiaromonte opuścił Włochy, sprzeciwiając się w faszystowskiemu rządowi [[Benito Mussolini|Benita Mussoliniego]]. Walczył podczas [[Hiszpańska wojna domowa|hiszpańskiej wojny domowej]] po stronie republikańskiej w eskadrze [[André Malraux]]. W 1941 roku przeniósł się do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]], gdzie był ważną postacią wśród lewicowych ruchów sprzeciwiających się [[stalinizm]]owi. W latach 1956-1968 z [[Ignazio Silone|Ignazio Silonem]] współredagował włoski miesięcznik ''Tempo presente''<ref>''Nota biograficzna'' [w:] Nicola Chiaromonte, ''Granice duszy'', Warszawa 1996, ss. 404-406.</ref>. |
||
Zmarł na atak serca<ref>Wojciech Karpiński, ''Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”''' [w:] tegoż, ''Herb wygnania'', Warszawa 2012, s. 61.</ref> w Rzymie, podczas nagrywania wywiadu radiowego<ref>Gustaw Herling-Grudziński, ''Z dziennika pisanego nocą'', wpis z 18 stycznia 1972 [w:] Nicola Chiaromonte, ''Granice duszy'', Warszawa 1996, s. 5.</ref>. |
Zmarł na atak serca<ref>Wojciech Karpiński, ''Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”''' [w:] tegoż, ''Herb wygnania'', Warszawa 2012, s. 61.</ref> w Rzymie, podczas nagrywania wywiadu radiowego<ref>Gustaw Herling-Grudziński, ''Z dziennika pisanego nocą'', wpis z 18 stycznia 1972 [w:] Nicola Chiaromonte, ''Granice duszy'', Warszawa 1996, s. 5.</ref>. |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
* [[1960 w literaturze|1960]] ''La situazione drammatica'' |
* [[1960 w literaturze|1960]] ''La situazione drammatica'' |
||
* 1970 ''The Paradox of History: Stendhal, Tolstoy, Pasternak and others'' |
|||
* [[1971 w literaturze|1971]] ''Credere e non credere'' |
* [[1971 w literaturze|1971]] ''Credere e non credere'' |
||
* [[1976 w literaturze|1976]] ''Scritti politici e civili'' (pisma polityczne) |
* [[1976 w literaturze|1976]] ''Scritti politici e civili'' (pisma polityczne) |
||
* 1976 ''The Worm of Consciousness and Other Essays'' (red. Miriam Chiaromonte, wstęp [[Mary McCarthy]]) |
|||
* 1976 ''Scritti sul teatro'' (pisma teatralne) |
* 1976 ''Scritti sul teatro'' (pisma teatralne) |
||
* [[1978 w literaturze|1978]] ''Silenzio e parole'' (pisma literacko-filozoficzne) |
* [[1978 w literaturze|1978]] ''Silenzio e parole'' (pisma literacko-filozoficzne) |
||
* [[1992 w literaturze|1992]] ''Il tarlo della conscienza'' (z przedmową [[Gustaw Herling-Grudziński|Gustawa Herlinga-Grudzińskiego]]) |
* [[1992 w literaturze|1992]] ''Il tarlo della conscienza'' (z przedmową [[Gustaw Herling-Grudziński|Gustawa Herlinga-Grudzińskiego]]) |
||
* [[1995 w literaturze|1995]] ''Che cosa rimane. Taccuini 1955-1971'' (z przedmową [[Wojciech Karpiński|Wojciecha Karpińskiego]]) |
* [[1995 w literaturze|1995]] ''Che cosa rimane. Taccuini 1955-1971'' (z przedmową [[Wojciech Karpiński|Wojciecha Karpińskiego]]) |
||
* 2013 ''Fra me e te la verità, lettere a Muska'' (red. Wojciech Karpiński i Cesare Panizza, posłowie Wojciech Karpiński) |
|||
Trzy tomy wydane w latach 1976-1978 opracowała po śmierci pisarza wdowa po nim, Miriam Chiaromonte. |
Trzy tomy wydane w latach 1976-1978 opracowała po śmierci pisarza wdowa po nim, Miriam Chiaromonte. |
||
Linia 32: | Linia 35: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* [[Wojciech Karpiński]], ''Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”''' [w:] tegoż, ''Herb wygnania'', Warszawa 2012. |
* [[Wojciech Karpiński]], ''Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”''' [w:] tegoż, ''Herb wygnania'', Warszawa 2012. |
||
* Wojciech Karpiński, ''Czytanie Chiaromontego'' [w:] tegoż, ''Twarze'', Warszawa 2012. |
* Wojciech Karpiński, ''Czytanie Chiaromontego'' [w:] tegoż, ''Twarze'', Warszawa 2012 ([http://www.wojciechkarpinski.com/sylwetki1/czytanie-chiaromontego tekst dostępny online]) |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.treccani.it/enciclopedia/nicola-chiaromonte_(Dizionario-Biografico)/ | tytuł = Nicola Chiaromonte in Dizionario Biografico — Treccani | data dostępu = 2015-03-03 | autor = Piero Craveri | opublikowany = | praca = | data = | język = it }} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.treccani.it/enciclopedia/nicola-chiaromonte_(Dizionario-Biografico)/ | tytuł = Nicola Chiaromonte in Dizionario Biografico — Treccani | data dostępu = 2015-03-03 | autor = Piero Craveri | opublikowany = | praca = | data = | język = it }} |
||
Wersja z 23:05, 7 mar 2015
Nicola Chiaromonte (ur. 12 lipca 1905 w Rapolla, zm. 18 stycznia 1972 w Rzymie) – włoski eseista i działacz antyfaszystowski.
W 1934 roku Chiaromonte opuścił Włochy, sprzeciwiając się w faszystowskiemu rządowi Benita Mussoliniego. Walczył podczas hiszpańskiej wojny domowej po stronie republikańskiej w eskadrze André Malraux. W 1941 roku przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie był ważną postacią wśród lewicowych ruchów sprzeciwiających się stalinizmowi. W latach 1956-1968 z Ignazio Silonem współredagował włoski miesięcznik Tempo presente[1].
Zmarł na atak serca[2] w Rzymie, podczas nagrywania wywiadu radiowego[3].
Chiaromonte za swojego mistrza i „przewodnika duchowego” uważał Andreę Caffiego (1886-1955), „włosko-rosyjskiego kosmopolitę, człowieka skrytego, o zadziwiającej kulturze i szerokości zainteresowań”[4], którego poznał w Paryżu w 1932 roku. Do śmierci Caffiego Chiaromonte toczył z nim dyskusje na tematy polityczne, społeczne i kulturalne[5]. Książka Critica della violenza (Krytyka przemocy) Caffiego z 1966 roku została przygotowana do druku i opatrzona przedmową przez Chiaromontego[6].
Wybrane publikacje
W języku oryginalnym
- 1960 La situazione drammatica
- 1970 The Paradox of History: Stendhal, Tolstoy, Pasternak and others
- 1971 Credere e non credere
- 1976 Scritti politici e civili (pisma polityczne)
- 1976 The Worm of Consciousness and Other Essays (red. Miriam Chiaromonte, wstęp Mary McCarthy)
- 1976 Scritti sul teatro (pisma teatralne)
- 1978 Silenzio e parole (pisma literacko-filozoficzne)
- 1992 Il tarlo della conscienza (z przedmową Gustawa Herlinga-Grudzińskiego)
- 1995 Che cosa rimane. Taccuini 1955-1971 (z przedmową Wojciecha Karpińskiego)
- 2013 Fra me e te la verità, lettere a Muska (red. Wojciech Karpiński i Cesare Panizza, posłowie Wojciech Karpiński)
Trzy tomy wydane w latach 1976-1978 opracowała po śmierci pisarza wdowa po nim, Miriam Chiaromonte.
W języku polskim
Obie pozycje przełożył i opracował Stanisław Kasprzysiak.
- ↑ Nota biograficzna [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, ss. 404-406.
- ↑ Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”' [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012, s. 61.
- ↑ Gustaw Herling-Grudziński, Z dziennika pisanego nocą, wpis z 18 stycznia 1972 [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 5.
- ↑ Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy” [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012, s. 64.
- ↑ Gino Bianco, Chiaromonte i Caffi — wzajemne listy [w:] Nicola Chiaromonte, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 388.
- ↑ Nicola Chiaromonte, Andrea Caffi [w:] tegoż, Granice duszy, Warszawa 1996, s. 217.
Bibliografia
- Wojciech Karpiński, Nicola Chiaromonte i jego „Notesy”' [w:] tegoż, Herb wygnania, Warszawa 2012.
- Wojciech Karpiński, Czytanie Chiaromontego [w:] tegoż, Twarze, Warszawa 2012 (tekst dostępny online)
- Piero Craveri: Nicola Chiaromonte in Dizionario Biografico — Treccani. [dostęp 2015-03-03]. (wł.).