Hiena (rodzaj ssaków): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m Poprawiam Szablon:Uwagi i dodaję nagłówek, poprawiam Szablon:Przypisy i dodaję nagłówek
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 6: Linia 6:
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Полосатая гиена 2.jpg
|grafika = Полосатая гиена 2.jpg
|opis grafiki = Przedstawiciel rodzaju – '''[[hiena pręgowana]]''' (''Hyaena hyaena'')
|opis grafiki = Przedstawiciel rodzaju – '''[[hiena pręgowana]]''' (''H. hyaena'')
|typ = [[strunowce]]
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
Linia 18: Linia 18:
|typ nomenklatoryczny = ''Canis hyaena'' <small>Linnaeus, 1758</small>
|typ nomenklatoryczny = ''Canis hyaena'' <small>Linnaeus, 1758</small>
|synonimy =
|synonimy =
* ''Hyena''{{u|a}} <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1821</small>
* ''Hyena'' <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1821</small>
* ''Euhyaena''{{u|b}} <small>[[Hugh Falconer|Falconer]], 1868</small>{{r|Falconer}}
* ''Euhyaena'' <small>[[Hugh Falconer|Falconer]], 1868</small>{{r|Falconer}}
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony =
|podtaksony =
Linia 28: Linia 28:
}}
}}
__BEZSPISU__
__BEZSPISU__
'''Hiena'''{{r|miiz}} (''Hyaena'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[hienowate|hienowatych]] (Hyaenidae).
'''Hiena'''{{r|Cichocki&inni}} (''Hyaena'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[hienowate|hienowatych]] (Hyaenidae).


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Afryka|Afryce]] i [[Azja|Azji]]{{r|miiz|msw}}.
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Afryka|Afryce]] i [[Azja|Azji]]{{r|hmw1}}.

== Morfologia ==
Długość ciała 100–136 cm, długość ogona 18,7–40 cm, wysokość w kłębie 66–79 cm; maa ciała 26–47,5 kg{{r|hmw1}}.


== Systematyka ==
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
=== Etymologia ===
[[język grecki|Greckie]] {{grc|ύαινα}} ''ýaina'' – hiena; nazwa nadana z powodu szczeciniastej grzywy u hieny pręgowanej, podobnej do świńskiej ({{grc|υς}} ''ys'' – wieprz; żeński przyrostek {{grc|αινα}} ''aina''){{r|Palmer}}.
* ''Hyaena'' (''Hyena''): {{gr.|ύαινα}} ''ýaina'' – hiena; nazwa nadana z powodu szczeciniastej grzywy u hieny pręgowanej, podobnej do świńskiej (υς ''ys'' – wieprz; żeński przyrostek αινα ''aina''){{odn|Palmer|1904|s=[http://biodiversitylibrary.org/item/88553#page/341/mode/1up 333]}}.
⚫
* ''Euhyaena'': ευ ''eu'' – całkiem, typowy; rodzaj ''Hyaena'' <small>Brisson, 1762</small>{{odn|Palmer|1904|s=[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/283/mode/1up 275]}}. Gatunek typowy: ''Hyaena striata'' <small>Zimmermann, 1777</small> (= ''Canis hyaena'' <small>Linnaeus, 1758</small>).
=== Podział systematyczny ===
=== Podział systematyczny ===
Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|miiz|msw}}:
Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|Cichocki&inni|msw3}}:
* ''Hyaena brunnea'' – [[hiena brunatna]]
* ''Hyaena brunnea'' – [[hiena brunatna]]
* ''Hyaena hyaena'' – [[hiena pręgowana]]
* ''Hyaena hyaena'' – [[hiena pręgowana]]

== Uwagi ==
{{Uwagi|
* <ref name="a">Inny wariant nazwy ''Hyaena''.</ref>
⚫
* <ref name="b">Greckie {{grc|ευ}} ''eu'' – całkiem, typowy; rodzaj ''Hyaena'' <small>Brisson, 1762</small>, hiena. Gatunek typowy: ''Hyaena striata'' <small>Zimmermann, 1777</small> (= ''Canis hyaena'' <small>Linnaeus, 1758</small>).</ref>
}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 52: Linia 50:
# <ref name="Brisson">{{cytuj książkę| autor = M.J. Brisson| tytuł = Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus |url = http://biodiversitylibrary.org/item/89810#page/180/mode/1up|rok = 1762|wydawca = Apud Theodorum Haak|miejsce = Lugduni Batavorum|wydanie = Editio altera auctior|isbn = |strony = 168|cytat = |język = la}}</ref>
# <ref name="Brisson">{{cytuj książkę| autor = M.J. Brisson| tytuł = Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus |url = http://biodiversitylibrary.org/item/89810#page/180/mode/1up|rok = 1762|wydawca = Apud Theodorum Haak|miejsce = Lugduni Batavorum|wydanie = Editio altera auctior|isbn = |strony = 168|cytat = |język = la}}</ref>
# <ref name="Falconer">{{cytuj pismo |autor = H. Falconer|tytuł = Notes of Hyæna|url = http://biodiversitylibrary.org/item/104176#page/626/mode/1up|czasopismo = Palaeontological memoirs and notes| wolumin = 2|wydanie = |strony = 464|rok = 1868|doi = |język = en}}</ref>
# <ref name="Falconer">{{cytuj pismo |autor = H. Falconer|tytuł = Notes of Hyæna|url = http://biodiversitylibrary.org/item/104176#page/626/mode/1up|czasopismo = Palaeontological memoirs and notes| wolumin = 2|wydanie = |strony = 464|rok = 1868|doi = |język = en}}</ref>
# <ref name="Palmer">{{cytuj książkę| autor = T.S. Palmer| autor link = Theodore Sherman Palmer|tytuł = Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals|url = http://biodiversitylibrary.org/item/88553#page/341/mode/1up|rok = 1904|wydawca = Government Printing Office|miejsce = Washington |seria = North American Fauna|isbn = |strony = 333|cytat = |język = en}}</ref>
# <ref name="Cichocki&inni">{{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 146| język = pl | język2 = en}}</ref>
⚫
# <ref name="msw3">{{MSW3 | id = 14000685| nazwa = ''Hyaena''| data = 2016-04-10}}</ref>
# <ref name="miiz">Systematyka i nazwy polskie za: {{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska, A. Jasiński, W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 146}}</ref>
# <ref name="hmw1">{{Cytuj książkę | autor = D.E. Wilson & R.A. Mittermeier | tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = K.E. Holekamp & J.M. Kolowski| rozdział = Family Hyaenidae (Hyenas)| część = 1 | tytuł części = Carnivores | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 256–258| isbn = 978-84-96553-49-1 | rok = 2009 | język = en}}</ref>
⚫
# <ref name="msw">{{MSW3 | id = 14000685| nazwa = ''Hyaena''| data = 2016-04-10}}</ref>
}}
}}

== Bibliografia ==
# {{cytuj książkę| odn = tak | imię = T.S. | nazwisko = Palmer| autor link = Theodore Sherman Palmer|tytuł = Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/9/mode/1up|rok = 1904|wydawca = Government Printing Office|miejsce = Waszyngton |seria = North American Fauna| strony = 71-718 |język = en}}


[[Kategoria:Hienowate]]
[[Kategoria:Hienowate]]

Wersja z 17:54, 30 sty 2018

Hiena
Hyaena[1]
Brisson, 1762[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – hiena pręgowana (H. hyaena)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Rodzina

hienowate

Rodzaj

hiena

Typ nomenklatoryczny

Canis hyaena Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki
  • H. brunnea
  • H. hyaena
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Hiena[4] (Hyaena) – rodzaj ssaka z rodziny hienowatych (Hyaenidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce i Azji[5].

Morfologia

Długość ciała 100–136 cm, długość ogona 18,7–40 cm, wysokość w kłębie 66–79 cm; maa ciała 26–47,5 kg[5].

Systematyka

Etymologia

  • Hyaena (Hyena): gr. ύαινα ýaina – hiena; nazwa nadana z powodu szczeciniastej grzywy u hieny pręgowanej, podobnej do świńskiej (υς ys – wieprz; żeński przyrostek αινα aina)[6].
  • Euhyaena: ευ eu – całkiem, typowy; rodzaj Hyaena Brisson, 1762[7]. Gatunek typowy: Hyaena striata Zimmermann, 1777 (= Canis hyaena Linnaeus, 1758).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[4][8]:

Przypisy

  1. ↑ Hyaena, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Wyd. Editio altera auctior. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 168. (łac.).
  3. ↑ H. Falconer. Notes of Hyæna. „Palaeontological memoirs and notes”. 2, s. 464, 1868. (ang.). 
  4. ↑ a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 146. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. ↑ a b K.E. Holekamp & J.M. Kolowski: Family Hyaenidae (Hyenas). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 256–258. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  6. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 333.
  7. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 275.
  8. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Hyaena. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2016-04-10]

Bibliografia

  1. T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 71-718, seria: North American Fauna. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hiena_(rodzaj_ssaków)&oldid=52357989”