Stanisław Tołłoczko: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
ort., drobne redakcyjne, drobne techniczne |
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, drobne techniczne, poprawa linków |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Syn Jana Tołłoczki i Karoliny z Jaskłowskich. Jego ojciec brał udział w [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]] w 1863 za co został przez Rosjan zesłany na Sybir, a majątek [[Rakowica Mała|Rakowica]] koło Brześcia miał być skonfiskowany<ref name=":0">Materiały do Dziejów Sztuki Sakralnej, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, |
Syn Jana Tołłoczki i Karoliny z Jaskłowskich. Jego ojciec brał udział w [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]] w 1863 za co został przez Rosjan zesłany na Sybir, a majątek [[Rakowica Mała|Rakowica]] koło Brześcia miał być skonfiskowany<ref name=":0">{{Cytuj | tytuł = Materiały do Dziejów Sztuki Sakralnej, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, część V, tom 1 | redaktor = Marcin Zgliński | miejsce = Kraków | wydawca = Międzynarodowe Centrum Kultury | data = 2013 | isbn = 978-83-63463-10-6}}</ref>. Stanisław w 1893 ukończył Cesarski [[Uniwersytet Warszawski]] z tytułem kandydata nauk przyrodniczych. W 1896 uzyskał tytuł naukowy doktora filozofii na [[Uniwersytet w Getyndze|Uniwersytecie w Getyndze]]. Został asystentem na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], gdzie w 1901 habilitował się uzyskując tytuł docenta chemii fizycznej. W 1905 powołany na profesora [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Lwowskiego]], a w jego strukturze został kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej, od 1918 do 1935 na przemianowanym Uniwersytecie Jana Kazimierza w ramach [[Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie|Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego]]. Od 1914 do 1917 pełnił funkcję dziekana [[Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Lwowskiego|Wydziału Filozoficznego]] lwowskiego uniwersytetu. |
||
W 1923 był wiceprezesem zarządu lwowskiego [[Polskie Towarzystwo Chemiczne|Polskiego Towarzystwa Chemicznego]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = |
W 1923 był wiceprezesem zarządu lwowskiego [[Polskie Towarzystwo Chemiczne|Polskiego Towarzystwa Chemicznego]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Memorjał Oddziału Lwowskiego Pol. Tow. Chemicznego do Ministerstwa Przemysłu i Handlu w Warszawie w sprawie laboratorjum naukowo-doświadczalnego w Państwowej Fabryce Olejów Mineralnych w Drohobyczu| czasopismo = Przemysł Chemiczny | wolumin = 7 | strony = 191–193 | data = 1923 | url = http://bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/6375/pch23_nr07.pdf| data dostępu = 2020-02-16}}</ref>. W 1935 wybrany na prezesa PTCh. Był kierownikiem I Instytutu Chemicznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Członek przybrany Towarzystwa Naukowego we Lwowie, członek czynny Towarzystwa Naukowego w Warszawie, w latach 1912–1913 prezes [[Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika|Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika]]. W latach 1908–1914 redaktor „[[Kosmos (czasopismo)|Kosmosu]]”. |
||
Zajmował się głównie kinetyką reakcji chemicznych. Wraz z [[Jan Sten|Ludwikiem Brunerem]] był autorem wielokrotnie wznawianych podręczników [[chemia nieorganiczna|chemii nieorganicznej]] (przy współpracy [[Wiktor Kemula|Wiktora Kemuli]])<ref name="BN1">{{Cytuj stronę | url = https:// |
Zajmował się głównie kinetyką reakcji chemicznych. Wraz z [[Jan Sten|Ludwikiem Brunerem]] był autorem wielokrotnie wznawianych podręczników [[chemia nieorganiczna|chemii nieorganicznej]] (przy współpracy [[Wiktor Kemula|Wiktora Kemuli]])<ref name="BN1">{{Cytuj stronę | url = https://katalogi.bn.org.pl/discovery/search?query=any,contains,To%C5%82%C5%82oczko,%20Stanis%C5%82aw%20(1868-1935)&tab=LibraryCatalog&search_scope=NLOP_IZ_NZ&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&lang=pl&offset=0 | tytuł = Tołłoczko, Stanisław (1868-1935) | opublikowany = Katalog Biblioteki Narodowej | data dostępu = 2020-02-16 }}</ref> i [[chemia nieorganiczna|organicznej]]{{r|BN1}} (wydania powojenne w opracowaniu [[Bogusław Bobrański|Bogusława Bobrańskiego]])<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Chemia organiczna. Wyd. 7 dawnego podręcznika L. Brunera i St. Tołłoczki, uzup. i oprac. Bogusław Bobrański, PWN 1954| url = https://katalogi.bn.org.pl/discovery/fulldisplay?docid=alma991045820029705066&context=L&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&lang=pl&search_scope=NLOP_IZ_NZ&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=LibraryCatalog&query=any,contains,To%C5%82%C5%82oczko,%20Stanis%C5%82aw%20(1868-1935)&offset=0 | opublikowany = Katalog Biblioteki Narodowej | data = | data dostępu = 2020-02-16 }}</ref><ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Bogusław Bobrański, Stanisław Tołłoczko, Chemia organiczna. Na podst. wyd. 7 podręcznika L. Brunera i S. Tołłoczki uzup. przez B. Bobrańskiego, PWN 1957| url = https://katalogi.bn.org.pl/discovery/fulldisplay?docid=alma991045952149705066&context=L&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&lang=pl&search_scope=NLOP_IZ_NZ&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=LibraryCatalog&query=any,contains,To%C5%82%C5%82oczko,%20Stanis%C5%82aw%20(1868-1935)&sortby=date_d&facet=frbrgroupid,include,28396924617947774&offset=0 | opublikowany = Katalog Biblioteki Narodowej | data = | data dostępu = 2020-02-16 }}</ref>. |
||
Zmarł 5 marca 1935, a 7 marca odbył się jego pogrzeb. Pochowany w kaplicy w pobliżu majątku rodzinnego w Rakowicy (obecnie na terenie Białorusi)<ref name=":0" />. |
Zmarł 5 marca 1935, a 7 marca odbył się jego pogrzeb. Pochowany w kaplicy w pobliżu majątku rodzinnego w Rakowicy (obecnie na terenie Białorusi)<ref name=":0" />. |
||
== Odznaczenia == |
== Odznaczenia == |
||
* 1932 – [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]], za działalność naukową i pedagogiczną<ref>{{Monitor Polski|1932|259|295}}</ref>. |
* 1932 – [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]], za działalność naukową i pedagogiczną<ref>Zarządzenie o nadaniu Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski ({{Monitor Polski|1932|259|295}}).</ref>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 21:27, 16 lut 2020
Data i miejsce urodzenia |
(dts) |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
(dts) |
Zawód, zajęcie |
chemik |
Narodowość | |
Uczelnia | |
Wyznanie |
rzymsko-katolickie |
Odznaczenia | |
Stanisław Tołłoczko (ur. 22 sierpnia 1868 w Czelejowie koło Brześcia, zm. 5 marca 1935 we Lwowie) – polski chemik, profesor.
Życiorys
Syn Jana Tołłoczki i Karoliny z Jaskłowskich. Jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym w 1863 za co został przez Rosjan zesłany na Sybir, a majątek Rakowica koło Brześcia miał być skonfiskowany[1]. Stanisław w 1893 ukończył Cesarski Uniwersytet Warszawski z tytułem kandydata nauk przyrodniczych. W 1896 uzyskał tytuł naukowy doktora filozofii na Uniwersytecie w Getyndze. Został asystentem na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1901 habilitował się uzyskując tytuł docenta chemii fizycznej. W 1905 powołany na profesora Uniwersytetu Lwowskiego, a w jego strukturze został kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej, od 1918 do 1935 na przemianowanym Uniwersytecie Jana Kazimierza w ramach Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego. Od 1914 do 1917 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego lwowskiego uniwersytetu.
W 1923 był wiceprezesem zarządu lwowskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego[2]. W 1935 wybrany na prezesa PTCh. Był kierownikiem I Instytutu Chemicznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Członek przybrany Towarzystwa Naukowego we Lwowie, członek czynny Towarzystwa Naukowego w Warszawie, w latach 1912–1913 prezes Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika. W latach 1908–1914 redaktor „Kosmosu”.
Zajmował się głównie kinetyką reakcji chemicznych. Wraz z Ludwikiem Brunerem był autorem wielokrotnie wznawianych podręczników chemii nieorganicznej (przy współpracy Wiktora Kemuli)[3] i organicznej[3] (wydania powojenne w opracowaniu Bogusława Bobrańskiego)[4][5].
Zmarł 5 marca 1935, a 7 marca odbył się jego pogrzeb. Pochowany w kaplicy w pobliżu majątku rodzinnego w Rakowicy (obecnie na terenie Białorusi)[1].
Odznaczenia
- 1932 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, za działalność naukową i pedagogiczną[6].
Przypisy
- ↑ a b Marcin Zgliński (red.), Materiały do Dziejów Sztuki Sakralnej, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, część V, tom 1, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 2013, ISBN 978-83-63463-10-6 .
- ↑ Memorjał Oddziału Lwowskiego Pol. Tow. Chemicznego do Ministerstwa Przemysłu i Handlu w Warszawie w sprawie laboratorjum naukowo-doświadczalnego w Państwowej Fabryce Olejów Mineralnych w Drohobyczu. „Przemysł Chemiczny”. 7, s. 191–193, 1923. [dostęp 2020-02-16].
- ↑ a b Tołłoczko, Stanisław (1868-1935). Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2020-02-16].
- ↑ Chemia organiczna. Wyd. 7 dawnego podręcznika L. Brunera i St. Tołłoczki, uzup. i oprac. Bogusław Bobrański, PWN 1954. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2020-02-16].
- ↑ Bogusław Bobrański, Stanisław Tołłoczko, Chemia organiczna. Na podst. wyd. 7 podręcznika L. Brunera i S. Tołłoczki uzup. przez B. Bobrańskiego, PWN 1957. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2020-02-16].
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295).
Bibliografia
- Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 11, str. 566, PWN, Warszawa 1968
- Zgon ś. p. prof. U. J. K. dr. Stanisława Tołłoczki, „Gazeta Lwowska”, nr 53, 6 marca 1935, s. 2 [dostęp 2020-02-16] .
- Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 36. ISBN 978-83-7188-964-6.
Linki zewnętrzne
- Prace Stanisława Tołłoczki [online], Polona.pl [dostęp 2020-02-16] . w serwisie
- Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Polscy chemicy
- Wykładowcy Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Lwowskiego
- Wykładowcy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Urodzeni w 1868
- Zmarli w 1935