Virgilia Peterson-Sapieha: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
akt., źródła/przypisy, ujednoznacznienie
Bonvol (dyskusja | edycje)
poprawki redakcyjne i techniczne, usunąłem cytat (na cytaty jest pl.wikiquote.org)
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 27: Linia 27:
|www =
|www =
}}
}}
'''Virgilia Peterson-Sapieha,''' księżna (ur. [[16 maja]] [[1904]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], zm. [[24 grudnia]]<ref>- https://prabook.com/web/virgilia.peterson/1048235
'''Virgilia Peterson-Sapieha,''' (ur. [[16 maja]] [[1904]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], zm. [[24 grudnia]]<ref>- https://prabook.com/web/virgilia.peterson/1048235


- https://www.newspapers.com/clip/7636832/peterson-virgilia-1966-obit/ ("died Saturday", nekrolog opublikowany 27 grudnia 1966, sobota przypadała więc na 24 grudnia)
- https://www.newspapers.com/clip/7636832/peterson-virgilia-1966-obit/ ("died Saturday", nekrolog opublikowany 27 grudnia 1966, sobota przypadała więc na 24 grudnia)


- https://www.nytimes.com/1966/12/27/archives/virgilia-peterson-is-dead-at-62-was-author-and-literary-critic.html</ref> [[1966]] tamże) – pisarka amerykańska, dziennikarka telewizyjna, córka amerykańskiego neurologa i psychiatry z NY, szefa Amerykańskiego Towarzystwa Neurologicznego<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Anna Mieszczanek |tytuł = Przedwojenni. |data = 2020 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wyd. Muza |s = s.126-160}}</ref>.
- https://www.nytimes.com/1966/12/27/archives/virgilia-peterson-is-dead-at-62-was-author-and-literary-critic.html</ref> [[1966]] tamże) – księżna, pisarka amerykańska, dziennikarka telewizyjna, córka amerykańskiego neurologa i psychiatry z Nowego Jorku, przewodniczącego Amerykańskiego Towarzystwa Neurologicznego<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Anna Mieszczanek |tytuł = Przedwojenni. |data = 2020 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wyd. Muza |s = 126-160}}</ref>.


Była żoną księcia [[Paweł Maria Sapieha|Pawła Marii Sapiehy h. Lis]], z którym poznała się w trakcie studiów w [[Grenoble]], matką [[Maria Krystyna Sapieha|Marii Krystyny]] i [[Mikołaj Fryderyk Sapieha|Mikołaja Fryderyka]] - znanego fotografika. Rodzice Pawła juniora nie byli zadowoleni z wyboru syna. Na ślub, latem 1933 r., przyjechała do Londynu tylko matka Pawła - Matylda Sapieżyna. Ojciec pozostał w domu wymawiając się złym stanem zdrowia. W latach 1933–1936 mieszkała z mężem i córką w [[Pałac na Karłuszowcu|pałacu na Karłuszowcu]] należącym do rodziny [[Edgar Henckel-Gaschin von Donnersmarck|von Donnersmarck]] (dziś część miasta [[Tarnowskie Góry]]), gdzie jej mąż był dyrektorem Koncernu kopalń i fabryk chemicznych należących do jego niemieckiego kuzyna [[Edgar Henckel-Gaschin von Donnersmarck|Edgara Henckel von Donnersmarck]]. W 1936 r. przeniosła się wraz rodziną na stałe do Siedlisk, po tym, jak mąż stracił posadę dyrektora po przejęciu spółki niemieckiego kuzyna przez nazistów<ref name=":0" />.
Była żoną księcia [[Paweł Maria Sapieha|Pawła Marii Sapiehy h. Lis]], z którym poznała się w trakcie studiów w [[Grenoble]], matką [[Maria Krystyna Sapieha|Marii Krystyny]] i [[Mikołaj Fryderyk Sapieha|Mikołaja Fryderyka]] znanego fotografika. Rodzice Pawła juniora nie byli zadowoleni z wyboru syna. Na ślub, latem 1933, przyjechała do Londynu tylko matka Pawła Matylda Sapieżyna. Ojciec pozostał w domu, wymawiając się złym stanem zdrowia. W latach 1933–1936 mieszkała z mężem i córką w [[Pałac na Karłuszowcu|pałacu na Karłuszowcu]], należącym do rodziny [[Edgar Henckel-Gaschin von Donnersmarck|von Donnersmarck]] (dziś część miasta [[Tarnowskie Góry]]), gdzie jej mąż był dyrektorem koncernu kopalń i fabryk chemicznych należących do jego niemieckiego kuzyna [[Edgar Henckel-Gaschin von Donnersmarck|Edgara Henckel von Donnersmarck]]. W 1936 przeniosła się wraz rodziną na stałe do Siedlisk, po tym, jak mąż stracił posadę dyrektora po przejęciu spółki niemieckiego kuzyna przez nazistów<ref name=":0" />.


We wrześniu [[1939]], po napaści Niemiec na Polskę, Pawła zmobilizowano, a Virgilia została z dziećmi i teściową w majątku w Siedliskach. W czasie bombardowań niemieckich razem z dziećmi i służbą uciekała do lasu. Dała w majątku schronienie 180 osobom - żonom i dzieciom oficerów, które w drugim tygodniu wojny dotarły do Siedlisk pieszo z Wielkopolski. Po [[Agresja ZSRR na Polskę|napaści Rosjan na Polskę]], 17 września 1939 r., Paweł zabrał rodzinę do [[Lwów|Lwowa]], a później przez Rumunię i Francję dostali się do [[Stany Zjednoczone|USA]]. Ich małżeństwo skończyło się rozwodem w 1950 r<ref name=":0" />. Była zamężna trzykrotnie, [[Paweł Maria Sapieha|Paweł Sapieha]] był jej drugim mężem.
We wrześniu [[1939]], po napaści Niemiec na Polskę, Pawła zmobilizowano, a Virgilia została z dziećmi i teściową w majątku w Siedliskach. W czasie bombardowań niemieckich razem z dziećmi i służbą uciekała do lasu. Dała w majątku schronienie 180 osobom żonom i dzieciom oficerów, które w drugim tygodniu wojny dotarły do Siedlisk pieszo z Wielkopolski. Po [[Agresja ZSRR na Polskę|napaści Rosjan na Polskę]], 17 września 1939, Paweł zabrał rodzinę do [[Lwów|Lwowa]], a później przez Rumunię i Francję dostali się do [[Stany Zjednoczone|USA]]. Ich małżeństwo skończyło się rozwodem w 1950<ref name=":0" />. Była zamężna trzykrotnie, [[Paweł Maria Sapieha|Paweł Sapieha]] był jej drugim mężem.


Z czasów ich małżeństwa pochodzą dwie z jej książek, opisujących stosunki społeczne wśród polskiego ziemiaństwa przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]]:
Z czasów ich małżeństwa pochodzą dwie z jej książek, opisujących stosunki społeczne wśród polskiego ziemiaństwa przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]]:

*''Polish Profile'', Londyn 1940 (pol. tłum. ''Amerykańska księżna'', wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019)
*''Polish Profile'', Londyn 1940 (pol. tłum. ''Amerykańska księżna'', wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019)
*''Beyond this Shore'', New York, 1942
*''Beyond this Shore'', New York, 1942
Linia 44: Linia 43:
W latach 1952-1954 prowadziła w telewizji [[American Broadcasting Company|ABC]] program ''Author Meets the Critics''.
W latach 1952-1954 prowadziła w telewizji [[American Broadcasting Company|ABC]] program ''Author Meets the Critics''.


==Cytaty==
== Publikacje ==
''However often marriage is dissolved, it remains indissoluble. Real divorce, the divorce of heart and nerve and fiber, does not exist, since there is no divorce from memory.'' (''A matter of life and dead'')

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* M. Sapieżyna, ''My i nasze Siedliska'', Kraków, 2003
* M. Sapieżyna, ''My i nasze Siedliska'', Kraków, 2003
* V. Sapieha, ''Polish Profile'', New York, 1940
* V. Sapieha, ''Polish Profile'', New York, 1940
Linia 56: Linia 49:
* V. Sapieha, ''A Matter of Life and Death'', New York, 1961
* V. Sapieha, ''A Matter of Life and Death'', New York, 1961
* V. Sapieha, ''Amerykańska księżna. Z Nowego Jorku do Siedlisk'', wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019.
* V. Sapieha, ''Amerykańska księżna. Z Nowego Jorku do Siedlisk'', wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 19:16, 18 gru 2020

Virgilia Peterson-Sapieha
Data i miejsce urodzenia

16 maja 1904
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

24 grudnia 1966
Nowy Jork

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Virgilia Peterson-Sapieha, (ur. 16 maja 1904 w Nowym Jorku, zm. 24 grudnia[1] 1966 tamże) – księżna, pisarka amerykańska, dziennikarka telewizyjna, córka amerykańskiego neurologa i psychiatry z Nowego Jorku, przewodniczącego Amerykańskiego Towarzystwa Neurologicznego[2].

Była żoną księcia Pawła Marii Sapiehy h. Lis, z którym poznała się w trakcie studiów w Grenoble, matką Marii Krystyny i Mikołaja Fryderyka – znanego fotografika. Rodzice Pawła juniora nie byli zadowoleni z wyboru syna. Na ślub, latem 1933, przyjechała do Londynu tylko matka Pawła – Matylda Sapieżyna. Ojciec pozostał w domu, wymawiając się złym stanem zdrowia. W latach 1933–1936 mieszkała z mężem i córką w pałacu na Karłuszowcu, należącym do rodziny von Donnersmarck (dziś część miasta Tarnowskie Góry), gdzie jej mąż był dyrektorem koncernu kopalń i fabryk chemicznych należących do jego niemieckiego kuzyna Edgara Henckel von Donnersmarck. W 1936 przeniosła się wraz rodziną na stałe do Siedlisk, po tym, jak mąż stracił posadę dyrektora po przejęciu spółki niemieckiego kuzyna przez nazistów[2].

We wrześniu 1939, po napaści Niemiec na Polskę, Pawła zmobilizowano, a Virgilia została z dziećmi i teściową w majątku w Siedliskach. W czasie bombardowań niemieckich razem z dziećmi i służbą uciekała do lasu. Dała w majątku schronienie 180 osobom – żonom i dzieciom oficerów, które w drugim tygodniu wojny dotarły do Siedlisk pieszo z Wielkopolski. Po napaści Rosjan na Polskę, 17 września 1939, Paweł zabrał rodzinę do Lwowa, a później przez Rumunię i Francję dostali się do USA. Ich małżeństwo skończyło się rozwodem w 1950[2]. Była zamężna trzykrotnie, Paweł Sapieha był jej drugim mężem.

Z czasów ich małżeństwa pochodzą dwie z jej książek, opisujących stosunki społeczne wśród polskiego ziemiaństwa przed wybuchem II wojny światowej:

  • Polish Profile, Londyn 1940 (pol. tłum. Amerykańska księżna, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019)
  • Beyond this Shore, New York, 1942

W latach 1952-1954 prowadziła w telewizji ABC program Author Meets the Critics.

Publikacje

  • M. Sapieżyna, My i nasze Siedliska, Kraków, 2003
  • V. Sapieha, Polish Profile, New York, 1940
  • V. Sapieha, Beyond this Shore, New York, 1942
  • V. Sapieha, A Matter of Life and Death, New York, 1961
  • V. Sapieha, Amerykańska księżna. Z Nowego Jorku do Siedlisk, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2019.

Przypisy

  1. - https://prabook.com/web/virgilia.peterson/1048235 - https://www.newspapers.com/clip/7636832/peterson-virgilia-1966-obit/ ("died Saturday", nekrolog opublikowany 27 grudnia 1966, sobota przypadała więc na 24 grudnia) - https://www.nytimes.com/1966/12/27/archives/virgilia-peterson-is-dead-at-62-was-author-and-literary-critic.html
  2. a b c Anna Mieszczanek, Przedwojenni., Warszawa: Wyd. Muza, 2020, s. 126-160.