Zamek w Tykocinie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
geo, foto updates |
ilustracja |
||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
== Próby rekonstrukcji == |
== Próby rekonstrukcji == |
||
[[Plik:Tykocin Wilk.jpg|thumb|230px|Widok dawnego wyglądu zamku wg. W.Paszkowskiego]] |
|||
W [[1965]] roku nastąpiła pierwsza próba rekonstrukcji zamku do poziomu fundamentów i murów przyziemia; zaniechana z powodu braku dokładnych planów i opisów zamku. Kolejną próbę podjęto, kiedy zamek i okoliczny teren przeszedł w ręce prywatnego przedsiębiorcy (Jacek Nazarko) z Białegostoku. W [[2002]] roku wmurowano kamień węgielny pod odbudowę tykocińskiego zamku. Prace przy rekonstrukcji ruszyły z miejsca. Na podstawie zachowanych planów warowni, odnalezionych w archiwum w Petersburgu, została odtworzona mieszkalna część zamku (skrzydło zachodnie w stylu późnego gotyku). |
W [[1965]] roku nastąpiła pierwsza próba rekonstrukcji zamku do poziomu fundamentów i murów przyziemia; zaniechana z powodu braku dokładnych planów i opisów zamku. Kolejną próbę podjęto, kiedy zamek i okoliczny teren przeszedł w ręce prywatnego przedsiębiorcy (Jacek Nazarko) z Białegostoku. W [[2002]] roku wmurowano kamień węgielny pod odbudowę tykocińskiego zamku. Prace przy rekonstrukcji ruszyły z miejsca. Na podstawie zachowanych planów warowni, odnalezionych w archiwum w Petersburgu, została odtworzona mieszkalna część zamku (skrzydło zachodnie w stylu późnego gotyku). |
||
Wersja z 14:56, 7 lut 2011
 Zrekonstruowany zamek w Tykocinie - widok od strony wschodniej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Ważniejsze przebudowy |
1550-1582; 1611-1632; rekonstrukcja - od 2002 |
| Zniszczono | |
| Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Polski  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
| Strona internetowa | |
Zamek w Tykocinie - zamek królewski z XV wieku położony na prawym brzegu rzeki Narwi w miejscowości Tykocin w województwie podlaskim.
Budowa i dzieje zamku
Zamek zbudowany został w 1433 roku przez wojewodę trockiego i wileńskiego Jana Gasztołda na miejscu drewnianej warowni z 1 ćw. XIV w. Rozbudowany w latach 1550-1582 na polecenie króla Zygmunta Augusta. Rozbudową kierował inżynier wojskowy i budowniczy królewski, Hiob Bretfus. Za panowania Zygmunta Augusta pełnił role królewskiej rezydencji, mieszcząc główny arsenał koronny, skarbiec i bibliotekę sprowadzoną z Wilna. W latach 1611-1632 przebudowany przez starostę Wiesiołowskiego i otoczony fortyfikacją z bastionami.
W czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku zamek obsadziły wojska Radziwiłłów. 31 grudnia 1655, kiedy zamek oblegały wojska konfederacji tyszowieckiej, zmarł tu Janusz Radziwiłł. Ostatecznie został zdobyty 27 stycznia 1657 roku. Wybuch prochu podczas zdobywania spowodował śmierć wielu obrońców zamku oraz częściowe zniszczenie jego samego.
Za zasługi w wojnie zamek wraz z ziemiami został ofiarowany Stefanowi Czarnieckiemu i przez niego odbudowany po 1698 roku. W listopadzie 1705 roku miała miejsce narada króla Augusta II Mocnego z carem Piotrem I Wielkim, na którym ustanowiono na zamku w Tykocinie Order Orła Białego.
W 1734 roku zamek został zniszczony przez pożar. Od tego czasu nie zamieszkana budowla zaczęła popadać w ruinę. W 1750 roku zaczęto rozbiórkę zamku, a okoliczni mieszkańcy wykorzystywali materiał do budowy nowych domów. W 1771 roku pozostałości zamku zostały zniszczone przez powódź. W tym roku rozpoczęto budowę Zespołu Klasztornego Misjonarzy Bernardynów, gdzie z polecenia Jana Klemensa Branickiego zostały rozebrane i wykorzystane przy budowie cegły z zamku. W 1914 roku, podczas I wojny światowej pozostałości murów posłużyły niemieckim żołnierzom do budowy dróg, natomiast ziemię z dwóch bastionów wykorzystano do usypywania grobli.
 |
Próby rekonstrukcji
W 1965 roku nastąpiła pierwsza próba rekonstrukcji zamku do poziomu fundamentów i murów przyziemia; zaniechana z powodu braku dokładnych planów i opisów zamku. Kolejną próbę podjęto, kiedy zamek i okoliczny teren przeszedł w ręce prywatnego przedsiębiorcy (Jacek Nazarko) z Białegostoku. W 2002 roku wmurowano kamień węgielny pod odbudowę tykocińskiego zamku. Prace przy rekonstrukcji ruszyły z miejsca. Na podstawie zachowanych planów warowni, odnalezionych w archiwum w Petersburgu, została odtworzona mieszkalna część zamku (skrzydło zachodnie w stylu późnego gotyku).
Wspomniany przedsiębiorca zainwestował w odbudowę ok. 12 mln złotych, zamierzając stworzyć w tym miejscu centrum hotelowo-turystyczne. W trakcie odbudowy teren znajdował się pod nadzorem archeologów, a odkryte znaleziska mają być w przyszłości eksponowane w zamkowym muzeum. Tym samym zamek ma szansę stać się jedną z większych historycznych atrakcji turystycznych na Podlasiu. Od 2006 roku w okolicach zamku odbywa się cyklicznie bitwa stanowiąca rekonstrukcję historycznego oblężenia twierdzy w Tykocinie.
Architektura zamku
Zamek został zbudowany na planie zbliżonym do trapezu z dziedzińcem i 4 cylindrycznymi wieżami w narożach. Kompleks zabudowań zamkowych otaczały fortyfikacje z murowanymi bastejami oraz połączone kurtynami cztery ziemne bastiony z wewnętrznymi drewnianymi konstrukcjami wzmacniającymi. Twierdza obejmowała obszar o powierzchni ponad 6 hektarów. Długość jednego boku fortecy wynosiła ok. 250 m. Wnętrza zamku były bogato dekorowane.