Stanisław Lubomirski (wojewoda krakowski): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat., drobne merytoryczne |
→Fundacje: drobne redakcyjne |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
== Fundacje == |
== Fundacje == |
||
* klasztor i [[Kolegium Pijarów w Podolińcu|kolegium]] [[Pijarzy|pijarów]] w [[Podoliniec|Podolińcu]] na [[Spisz]]u. |
|||
* Inicjator rozbudowy [[Zamek w Łańcucie|zamku w Łańcucie]] i pierwszy z tego rodu pan na Łańcucie. Wybudował tam też potężne fortyfikacje bastionowe. |
|||
* rozbudowa zamku w Nowym Wiśniczu |
|||
* klasztor i kościoła Karmelitów Bosych w Nowym Wiśniczu |
|||
* kościół parafialny w Nowym Wiśniczu |
|||
* kaplica św. Karola Boromeusza w kościele pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników w [[Niepołomice|Niepołomicach]] |
|||
* kościół w Berdyczowie |
|||
* przebudował w stylu barokowym [[Willa Decjusza|Willę Decjusza]] w Krakowie |
|||
* rezydencja w [[Kolbuszowa|Kolbuszowej]] |
|||
* kościół w [[Szczepanów|Szczepanowie]] |
|||
== Bibliografia == |
|||
* Piotr S. Szlezynger "Fundacje architektoniczne Stanisława Lubomirskiego, wojewody i starosty generalnego krakowskiego" |
|||
Tom 168 z Monografia (Politechnika Krakowska) Seria Architektura, Politechnika Krakowska, 1994 |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
{{wikiquote|dopełniacz=|Stanisława Lubomirskiego}} |
{{wikiquote|dopełniacz=|Stanisława Lubomirskiego}} |
Wersja z 10:21, 26 sty 2012
Stanisław Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 1583 roku – zm. 16 czerwca 1649 roku) – wojewoda krakowski od 1638 roku, ruski w latach 1629-1638, podczaszy wielki koronny w 1620 roku, krajczy wielki koronny w 1619 roku, starosta generalny krakowski w latach 1638-1646, starosta spiski w 1605 roku, starosta sandomierski w 1613 roku, starosta lelowski w 1620 roku, starosta białocerkiewski w 1620 roku, starosta zatorski w 1633 roku, starosta krzepicki w 1634 roku, starosta niepołomicki w 1635 roku, starosta grybowski w 1638 roku.[1]
Obrońca Chocimia przed Turkami (1621), uważany za jednego z najbardziej wpływowych ludzi w Polsce. Właściciel 18 miast, 313 wsi i 163 folwarków.
Pochodzenie i rodzina
Syn Sebastiana i Anny z Branickich. W wieku jedenastu lat został wysłany na naukę do Monachium, by uczyć się w tamtejszym kolegium jezuitów. Towarzyszyli mu znajomi ojca, wyznaczeni na preceptorów Józef Kępiński i Jan Gębczyński. Po dwóch latach nauki opuścił Monachium by kontynuować studia w Padwie.
Mąż Zofii Ostrogskiej. Ojciec Jerzego Sebastiana (1616-1667), (marszałka wielkiego koronnego i hetmana polnego), Konstantego Jacka (1620-1663) – krajczego i podczaszego koronnego oraz Aleksandra Michała (ok. 1614-1677) – wojewody krakowskiego.
Jego córkami były: Konstancja i Anna Krystyna Lubomirska, którą poślubił Albrecht Stanisław Radziwiłł.
Działalność wojskowa i polityczna
Dowodził jako regimentarz w 1621 wojskami koronnymi i litewskimi pod Chocimiem po śmierci Jana Karola Chodkiewicza. W 1625 został wojewodą ruskim, w 1638 krakowskim, a w 1647 r. otrzymał od cesarza Ferdynanda III tytuł książęcy. Był najpotężniejszym magnatem w Małopolsce, pomnożył majątek swego rodu, cieszył się wielką popularnością wśród szlachty, był też szczodrym dobrodziejem kościołów.
Fundacje
- klasztor i kolegium pijarów w Podolińcu na Spiszu.
- Inicjator rozbudowy zamku w Łańcucie i pierwszy z tego rodu pan na Łańcucie. Wybudował tam też potężne fortyfikacje bastionowe.
- rozbudowa zamku w Nowym Wiśniczu
- klasztor i kościoła Karmelitów Bosych w Nowym Wiśniczu
- kościół parafialny w Nowym Wiśniczu
- kaplica św. Karola Boromeusza w kościele pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach
- kościół w Berdyczowie
- przebudował w stylu barokowym Willę Decjusza w Krakowie
- rezydencja w Kolbuszowej
- kościół w Szczepanowie
Bibliografia
- Piotr S. Szlezynger "Fundacje architektoniczne Stanisława Lubomirskiego, wojewody i starosty generalnego krakowskiego"
Tom 168 z Monografia (Politechnika Krakowska) Seria Architektura, Politechnika Krakowska, 1994
- ↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 238.
- Krajczowie wielcy koronni
- Podczaszowie wielcy koronni
- Polscy książęta Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Starostowie generalni krakowscy
- Starostowie krzepiccy
- Starostowie lelowscy
- Starostowie sandomierscy
- Starostowie spiscy
- Starostowie zatorscy
- Wojewodowie krakowscy
- Wojewodowie ruscy
- Regimentarze wojsk koronnych
- Regimentarze wojsk litewskich
- Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1620-1621 (strona polska)
- Lubomirscy
- Ludzie związani z Jarosławiem
- Urodzeni w 1583
- Zmarli w 1649