Przejdź do zawartości

Wojewodowie ruscy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sprzątanie Wikipedii
Ten artykuł należy dopracować:
podział niepotrzebny, województwo ruskie zarówno przed 1569, jak i po unii lubelskiej należało do Korony Królestwa Polskiego.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Województwo ruskie – jednostka administracyjna Korony Królestwa Polskiego w okresie I Rzeczypospolitej, prowincja małopolska, istniejące w latach 1434–1772. Województwo powstało na mocy przywileju króla Władysława II Jagiełły. Stolicą województwa był Lwów, sejmiki generalne województwa odbywały się w Sądowej Wiszni.

Wojewodowie województwa ruskiego Królestwa Polskiego i I Rzeczypospolitej

[edytuj | edytuj kod]
Monarcha # Wojewoda Portret Herb Lata sprawowania urzedu Lata życia
Władysław II Jagiełło/

Władysław III Warneńczyk

1 Jan Mężyk z Dąbrowy[a]

Jan Mężyk z Dąbrowy h. Wadwicz[1]

1432/13 grudnia 1433 –

22 lutego 1437[2]

ok. 1370 –

1437

Władysław III Warneńczyk/

Kazimierz IV Jagiellończyk

2 Piotr Odrowąż ze Sprowy i Zagórza

Piotr Odrowąż ze Sprowy i Zagórza h. Odrowąż

2 października 1437 –

6 września 1450[2]

zm. 6 września 1450[2], w bitwa pod Krasną w Vaslui
Kazimierz IV Jagiellończyk 3 Andrzej Odrowąż

Andrzej Odrowąż ze Sprowy h. Odrowąż[3]

15 maja 1451 –

11 marca 1465/1 maja 1465[2]

zm. 1 maja 1465[2]
4 Stanisław z Chodcza

Stanisław Chodecki h. Ogończyk[4]

21 czerwca 1465[2]/ w marcu 1466[5] –

10 stycznia 1474/pomiędzy 28 stycznia a 11 sierpnia 1474[2]

zm. pomiędzy 28 stycznia a 11 sierpnia 1474[2]
5 Spytek z Jarosławia

Spytek Jarosławski h. Leliwa[6]

18 marca 1474 –

2 lipca 1479[7]

ok. 1436 –

1519

6 Jan Odrowąż ze Sprowy

Jan Odrowąż ze Sprowy h. Odrowąż[3]

19 listopada 1479 –

21 marca 1485[7]

zm. 21 marca 1485[7]
Kazimierz IV Jagiellończyk/

Jan I Olbracht

7 Jan z Pilczy

Jan z Pilczy, Pilecki h. Leliwa[8]

7 czerwca 1485 –

1 czerwca 1496[7]

ok. 1405 –

1476

Jan I Olbracht 8 Mikołaj Tęczyński[b]

Mikołaj Tęczyński h. Topór[9]

11 maja 1497 –

16 sierpnia 1497/przed 14 grudnia 1498[7]

zm. przed 14 grudnia 1498[7]
9 Jakub z Buczcza

Jakub Buczcki h. Abdank[10]

6 maja 1499 –

1 kwietnia 1501/przed 2 sierpnia 1501[7]

zm. przed 2 sierpnia 1501[7]
Aleksander Jagiellończyk/

Zygmunt I Stary

10 Jan Amor z Tarnowa

Jan Amor Tarnowski h. Leliwa[11]

14 lutego 1502 –

2 marca 1507[7]

zm. między 18 maja a 16 października 1514
Zygmunt I Stary 11 Stanisław Kmita

Stanisław Kmita h. Szerniawa[12]

24 marca 1507 –

2 lutego 1511/przed 18 marca 1511[7]

ok. 1450 –

przed 18 marca 1511

12 Jan Odrowąż ze Sprowy

Jan Odrowąż ze Sprowy h. Odrowąż[3]

5 maja 1511 –

20 czerwca 1513/pomiędzy 23 czerwca a 31 lipca 1513[7]

zm. pomiędzy 23 czerwca a 31 lipca 1513[7]
13 Otto z Chodcza

Otto Chodecki h. Ogończyk[4]

pomiędzy 12 lutego a 5 marca 1515 –

2 kwietnia 1527[13]

przed 1474 –

12 marca 1534, Komarno

14 Jan Amor Tarnowski

Jan Amor Tarnowski h. Leliwa[11]

2 kwietnia 1527 –

20 października 1535[13]

1488, Tarnów –

16 maja 1561, Wiewiórka

15 Jan Tęczyński

Jan Tęczyński h. Topór[11]

24 października 1535 –

9 stycznia 1537[13]

1492 –

między 8 –21 lipca 1541

16 Stanisław Odrowąż ze Sprowy[c]

Stanisław Odrowąż ze Sprowy h. Odrowąż[14]

6 września 1537 –

9 września 1542/przed 11 marca 1543[13]

zm. przed 11 marca 1543[13]
17 Stanisław Odrowąż ze Sprowy

Stanisław Odrowąż ze Sprowy h. Odrowąż[14]

11 marca 1543 –

30 września 1544/przed 7 marca 1545[13]

1509 –

przed 7 marca 1545[13]

Zygmunt I Stary/

Zygmunt II August

18 Piotr Firlej

Piotr Firlej h. Lewart[15]

15 kwietnia 1545 –

1 września 1553[13]

zm. 1 września 1553[13]
Zygmunt II August 19 Mikołaj Sieniawski

Mikołaj Sieniawski h. Leliwa[16]

18 listopada 1553 –

28 stycznia 1569/przed 6 maja 1569[13]

1489 –

przed 6 maja 1569[13]

Zygmunt II August/

Henryk III Walezy

20 Jerzy Jazłowiecki z Buczacza

Jerzy Jazłowiecki h. Abdank[17]

ok. 3 września 1569 –

8 marca 1575/wiosną 1575[13]

zm. wiosną 1575[13]
Stefan Batory 21 Hieronim Sieniawski[d]

Hieronim Sieniawski h. Leliwa[16]

10 maja/28 czerwca 1576 –

11 sierpnia 1582/przed 15 sierpnia 1582[18]

zm. przed 15 sierpnia 1582[18]
Stefan Batory/

Zygmunt III Waza

22 Stanisław Żółkiewski[e]

Stanisław Żółkiewski h. Lubicz[19]

26 listopada 1585 –

25 lipca 1588[18]

zm. 25 lipca 1588[18]
Zygmunt III Waza 23 Mikołaj Herburt

Mikołaj Herbut h. Herbut[20]

25 listopada/7 października 1588 –

2 marca 1602/przed 25 czerwca 1602[18]

zm. przed 25 czerwca 1602[18]
24 Stanisław Golski

Stanisław Golski h. Rola[21]

10 stycznia 1604 –

19 sierpnia 1612/przed 6 października 1612[18]

zm. przed 25 czerwca 1612[18]
25 Jan Daniłowicz

Jan Daniłowicz h. Sas[22]

13 kwietnia 1613 –

24 kwietnia 1624/przed 19 maja 1628[18]

zm. przed 19 maja 1628[18]
Zygmunt III Waza/

Władysław IV Waza

26 Stanisław Lubomirski

Stanisław Lubomirski h. Szerwina bez krzyża[23]

8 lutego 1629 –

19 stycznia 1638[24]

1583 –

17 czerwca 1649

Władysław IV Waza 27 Konstanty Wiśniowiecki

Konstanty Wiśniowiecki h. (własnego) Korybut[25]

1638 –

31 maja 1641

1564 –

31 maja 1641

Władysław IV Waza/

Jan II Kazimierz Waza

28 Jakub Sobieski

Jakub Sobieski h. Janina[26]

8 czerwca 1641 –

4 kwietnia 1646[24]

5 maja 1591, Żółkiew –

23 czerwca 1646, Żółkiew

Jan II Kazimierz Waza 29 Jeremi Michał Korybut Wiśniowiecki

Jeremi Michał Korybut Wiśniowiecki h. Korybut[25]

ukr. Єремі́я-Миха́йло Корибут-Вишневе́цький

Zwany Jaremą lub Młotem na Kozaków

4 kwietnia 1646 –

20 sierpnia 1651[24]

17 sierpnia 1612, Łubnie[27] –

20 sierpnia 1651[24], pod Pawołoczą

30 Stanisław Lanckoroński

Stanisław Lanckoroński h. Zadora[28]

30 grudnia 1651 –

23 sierpnia 1656/przed 19 lutego 1657[24]

1590 –

przed 19 lutego 1657[29][24]

31 Stefan Czarniecki

Stefan Czarniecki h. Łodzia[30]

3 marca 1657 –

22 lipca 1664[24]

1599, Czarnca –

16 lutego 1665[31], Sokołówka

Jan II Kazimierz Waza/

Michał Korybut Wiśniowiecki/

Jan III Sobieski

32 Stanisław Jan Jabłonowski

Stanisław Jan Jabłonowski h. Prus III[32]

21 lipca 1664 –

30 stycznia 1692[24]

3 kwietnia 1634, Łucza k. Jabłonowa –

2 kwietnia 1702, Lwów[33]

Jan III Sobieski/

August II Mocny

33 Marek Matczyński

Marek Matczyński h. Jastrzębiec[34]

30 stycznia 1692 –

10 lutego 1697[24]

1631 –

10 lutego 1697[24]

August II Mocny/

Stanisław Leszczyński/

August II Mocny

34 Jan Stanisław Jabłonowski

Jan Stanisław Jabłonowski h. Prus III[35]

24 września 1697 –

28 kwietnia 1731[36]

1669 –

28 kwietnia 1731[36], Lwów

August II Mocny/

Stanisław Leszczyński/

August III Sas/

Stanisław August Poniatowski

35 Aleksander August Czartoryski

August Aleksander Czartoryski h. Pogoń Litewska[30]

12 listopada 1731 –

4 kwietnia 1782[36]

9 listopada 1697, Warszawa –

4 kwietnia 1782[36]

Stanisław August Poniatowski 36 Stanisław Szczęsny Potocki

Stanisław Feliks (Szczęsny) Potocki h. Pilawa[37]

10 maja 1782 –

16 czerwca 1788[36]

20 lutego 1751, Tartaków/Krystynopol –

14 marca 1805, Tulczyn

37 Jan Kicki

Jan Kicki h. Gozdawa[38]

4 lutego 1791 –

1792/koniec XVIII w.[36]

zm. pod koniec XVIII w.[36]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Pierwszą jego pewną i pełną datą jest wzmianka spod 13 grudnia 1433, Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 158.
  2. ↑ Informacja podana przez Kaspra Niesieckiego w jego Herbarzu polski na temat śmierci M. Tęczyńskiego podczas wyprawy bukowieńskiej za Jana I Olbrachta jest nieprawdziwa. Również błędna jest widomość nt. sprawowania urzędu wojewody ruskiego przez Jana Fredrę (w spisie, w artykule wcześniej widniał Andrzej Fredo), gdyż nie znajduje ona potwierdzenia źródłowego, Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 159.
  3. ↑ W publikacji K. Maleczyńskiego, pt. Urzędnicy grodzcy i ziemscy lwowscy w latach 1352–1783 autor połączył dwóch Stanisławów w jednego Stanisława Odrowąża, Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 160.
  4. ↑ Hieronim Sieniawski w 1575, wówczas jeszcze kasztelan kamieniecki, został wybrany przesz szlachtę ruską podczas sejmiku w Wiszni (31 grudnia) jako nowy wojewoda ruski. Działanie to podyktowane wielką potrzebą jaką były zagrożenia bezkrólewia, wywołane ucieczką Henryka III Walezego do Francji, a także potrzebą udania się pospolitego ruszenia pod wodzą wojewody do Warszawy. Jego elekcja miała zostać potwierdzona podczas zjazdu w Andrzejowie (1 lutego 1576) i króla elekta (Stefana Batorego), Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 161.
  5. ↑ W Herbarzu polski Kaspra Niesieckiego pojawia się wzmianka jakoby w 1586 wojewodą ruskim miał być Mikołaj Lanckoroński nie znajduje poświadczenia w źródłach, Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 161.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 324.
  2. ↑ a b c d e f g h Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 158.
  3. ↑ a b c Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 371.
  4. ↑ a b Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 318.
  5. ↑ Urzędnicy podolscy XIV – XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Janas, W. Kałczewski, J. Kurtyka, A. Sochacka, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1998, s. 141.
  6. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 342.
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 159.
  8. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 377.
  9. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 399.
  10. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 315.
  11. ↑ a b c Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 398.
  12. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 348.
  13. ↑ a b c d e f g h i j k l m Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 160.
  14. ↑ a b Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 372.
  15. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 329.
  16. ↑ a b Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 387.
  17. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 344.
  18. ↑ a b c d e f g h i j Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 161.
  19. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 410.
  20. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 337.
  21. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 333.
  22. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 323.
  23. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 359.
  24. ↑ a b c d e f g h i j Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 162.
  25. ↑ a b Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 404.
  26. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 389.
  27. ↑ Czamańska I., Wiśniowieccy – monografia rodu, Poznań 2007, s. 164.
  28. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 356.
  29. ↑ Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795. Materiały źródłowe, Warszawa 2017, s. 227.
  30. ↑ a b Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 321.
  31. ↑ Urzędnicy województw kijowskiego i czernichowskiego XV-XVIII. Spisy, oprac. E. Janas, W. Kłaczewski, Kórnik 2002, s. 68.
  32. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 341.
  33. ↑ Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795. Materiały źródłowe, Warszawa 2017, s. 246.
  34. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 365.
  35. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 340.
  36. ↑ a b c d e f g Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 163.
  37. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 381.
  38. ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987, s. 347.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Urzędnicy województwa ruskiego XIV – XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K, Przyboś, Wrocław 1987.
  • Czamańska I., Wiśniowieccy – monografia rodu, Poznań 2007.
  • Urzędnicy województw kijowskiego i czernichowskiego XV-XVIII. Spisy, oprac. E. Janas, W. Kłaczewski, Kórnik 2002.
  • Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795. Materiały źródłowe, Warszawa 2017.
Wojewodowie I Rzeczypospolitej

Wojewodowie ruscy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wojewodowie_ruscy&oldid=75811897”