Stanisław Lubomirski (wojewoda krakowski): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Fundacje: drobne redakcyjne |
ilustracja |
||
| Linia 17: | Linia 17: | ||
|galeria_commons= |
|galeria_commons= |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Nowy Wiśnicz.jpg|thumb|right|Zamek w Nowym Wiśniczu]] |
|||
'''Stanisław Lubomirski''' herbu [[Drużyna (herb szlachecki)|Szreniawa bez Krzyża]] (ur. [[1583]] roku – zm. [[16 czerwca]] [[1649]] roku) – [[Wojewodowie krakowscy|wojewoda krakowski]] od [[1638]] roku, [[wojewodowie ruscy|ruski]] w latach [[1629]]-1638, [[podczaszy wielki koronny]] w [[1620]] roku, [[krajczy wielki koronny]] w [[1619]] roku, starosta generalny krakowski w latach 1638-[[1646]], starosta [[zastaw spiski|spiski]] w [[1605]] roku, starosta sandomierski w [[1613]] roku, starosta lelowski w [[1620]] roku, starosta białocerkiewski w 1620 roku, starosta zatorski w [[1633]] roku, starosta krzepicki w [[1634]] roku, starosta niepołomicki w [[1635]] roku, starosta grybowski w 1638 roku.<ref>Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 238.</ref> |
'''Stanisław Lubomirski''' herbu [[Drużyna (herb szlachecki)|Szreniawa bez Krzyża]] (ur. [[1583]] roku – zm. [[16 czerwca]] [[1649]] roku) – [[Wojewodowie krakowscy|wojewoda krakowski]] od [[1638]] roku, [[wojewodowie ruscy|ruski]] w latach [[1629]]-1638, [[podczaszy wielki koronny]] w [[1620]] roku, [[krajczy wielki koronny]] w [[1619]] roku, starosta generalny krakowski w latach 1638-[[1646]], starosta [[zastaw spiski|spiski]] w [[1605]] roku, starosta sandomierski w [[1613]] roku, starosta lelowski w [[1620]] roku, starosta białocerkiewski w 1620 roku, starosta zatorski w [[1633]] roku, starosta krzepicki w [[1634]] roku, starosta niepołomicki w [[1635]] roku, starosta grybowski w 1638 roku.<ref>Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 238.</ref> |
||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
== Działalność wojskowa i polityczna == |
== Działalność wojskowa i polityczna == |
||
Dowodził jako [[regimentarz]] w [[1621]] wojskami koronnymi i litewskimi [[bitwa pod Chocimiem (1621)|pod Chocimiem]] po śmierci [[Jan Karol Chodkiewicz|Jana Karola Chodkiewicza]]. W [[1625]] został [[Wojewodowie ruscy|wojewodą ruskim]], w [[1638]] krakowskim, a w [[1647]] r. otrzymał od cesarza [[Ferdynand III Habsburg|Ferdynanda III]] tytuł [[książę]]cy. Był najpotężniejszym [[magnat]]em w [[Małopolska|Małopolsce]], pomnożył majątek swego rodu |
Dowodził jako [[regimentarz]] w [[1621]] wojskami koronnymi i litewskimi [[bitwa pod Chocimiem (1621)|w bitwie pod Chocimiem]] po śmierci [[Jan Karol Chodkiewicz|Jana Karola Chodkiewicza]]. W [[1625]] został [[Wojewodowie ruscy|wojewodą ruskim]], w [[1638]] krakowskim, a w [[1647]] r. otrzymał od cesarza [[Ferdynand III Habsburg|Ferdynanda III]] tytuł [[książę]]cy. <br /> |
||
Był najpotężniejszym [[magnat]]em w [[Małopolska|Małopolsce]], pomnożył majątek swego rodu. Cieszył się wielką popularnością wśród [[szlachta|szlachty]], był też szczodrym dobrodziejem kościołów. |
|||
== Fundacje == |
== Fundacje == |
||
| Linia 44: | Linia 45: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* Piotr S. Szlezynger "Fundacje architektoniczne Stanisława Lubomirskiego, wojewody i starosty generalnego krakowskiego" |
* Piotr S. Szlezynger "Fundacje architektoniczne Stanisława Lubomirskiego, wojewody i starosty generalnego krakowskiego" Tom 168 z Monografia (Politechnika Krakowska) Seria Architektura, Politechnika Krakowska, 1994 |
||
Tom 168 z Monografia (Politechnika Krakowska) Seria Architektura, Politechnika Krakowska, 1994 |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 10:31, 26 sty 2012
.PNG)
| |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
1583 |
| Data śmierci |
16 czerwca 1649 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Dzieci |
Jerzy Sebastian Lubomirski |
Stanisław Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 1583 roku – zm. 16 czerwca 1649 roku) – wojewoda krakowski od 1638 roku, ruski w latach 1629-1638, podczaszy wielki koronny w 1620 roku, krajczy wielki koronny w 1619 roku, starosta generalny krakowski w latach 1638-1646, starosta spiski w 1605 roku, starosta sandomierski w 1613 roku, starosta lelowski w 1620 roku, starosta białocerkiewski w 1620 roku, starosta zatorski w 1633 roku, starosta krzepicki w 1634 roku, starosta niepołomicki w 1635 roku, starosta grybowski w 1638 roku.[1]
Obrońca Chocimia przed Turkami (1621), uważany za jednego z najbardziej wpływowych ludzi w Polsce. Właściciel 18 miast, 313 wsi i 163 folwarków.
Pochodzenie i rodzina
Syn Sebastiana i Anny z Branickich. W wieku jedenastu lat został wysłany na naukę do Monachium, by uczyć się w tamtejszym kolegium jezuitów. Towarzyszyli mu znajomi ojca, wyznaczeni na preceptorów Józef Kępiński i Jan Gębczyński. Po dwóch latach nauki opuścił Monachium by kontynuować studia w Padwie.
Mąż Zofii Ostrogskiej. Ojciec Jerzego Sebastiana (1616-1667), (marszałka wielkiego koronnego i hetmana polnego), Konstantego Jacka (1620-1663) – krajczego i podczaszego koronnego oraz Aleksandra Michała (ok. 1614-1677) – wojewody krakowskiego.
Jego córkami były: Konstancja i Anna Krystyna Lubomirska, którą poślubił Albrecht Stanisław Radziwiłł.
Działalność wojskowa i polityczna
Dowodził jako regimentarz w 1621 wojskami koronnymi i litewskimi w bitwie pod Chocimiem po śmierci Jana Karola Chodkiewicza. W 1625 został wojewodą ruskim, w 1638 krakowskim, a w 1647 r. otrzymał od cesarza Ferdynanda III tytuł książęcy.
Był najpotężniejszym magnatem w Małopolsce, pomnożył majątek swego rodu. Cieszył się wielką popularnością wśród szlachty, był też szczodrym dobrodziejem kościołów.
Fundacje
- klasztor i kolegium pijarów w Podolińcu na Spiszu.
- Inicjator rozbudowy zamku w Łańcucie i pierwszy z tego rodu pan na Łańcucie. Wybudował tam też potężne fortyfikacje bastionowe.
- rozbudowa zamku w Nowym Wiśniczu
- klasztor i kościoła Karmelitów Bosych w Nowym Wiśniczu
- kościół parafialny w Nowym Wiśniczu
- kaplica św. Karola Boromeusza w kościele pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach
- kościół w Berdyczowie
- przebudował w stylu barokowym Willę Decjusza w Krakowie
- rezydencja w Kolbuszowej
- kościół w Szczepanowie
Bibliografia
- Piotr S. Szlezynger "Fundacje architektoniczne Stanisława Lubomirskiego, wojewody i starosty generalnego krakowskiego" Tom 168 z Monografia (Politechnika Krakowska) Seria Architektura, Politechnika Krakowska, 1994
- ↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 238.
- Krajczowie wielcy koronni
- Podczaszowie wielcy koronni
- Polscy książęta Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Starostowie generalni krakowscy
- Starostowie krzepiccy
- Starostowie lelowscy
- Starostowie sandomierscy
- Starostowie spiscy
- Starostowie zatorscy
- Wojewodowie krakowscy
- Wojewodowie ruscy
- Regimentarze wojsk koronnych
- Regimentarze wojsk litewskich
- Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1620-1621 (strona polska)
- Lubomirscy
- Ludzie związani z Jarosławiem
- Urodzeni w 1583
- Zmarli w 1649