Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku Podlaskim: Różnice pomiędzy wersjami

Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
w Bielsku Podlaskim
	konkatedra
Państwo	Polska
Miejscowość	Bielsk Podlaski
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	warszawsko-bielska
katedra	od 1951
Wezwanie	Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
Wspomnienie liturgiczne	8/21 września
	Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne ikony	Bielska Ikona Matki Bożej
Historia
Data zakończenia budowy	XVII - XVIII w.
Aktualne przeznaczenie	świątynia prawosławna
Fundator	Wasylisa Holszańska
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Liczba ikonostasów	1
Liczba naw	3
Dzwonnica; • typ dzwonnicy	; drewniana, konstrukcja zrębowa
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 22:27, 18 paź 2012

Zabytek

Cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Bielsku Podlaskim – prawosławna cerkiew konkatedralna oraz parafialna. Należy do dekanatu Bielsk Podlaski diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Świątynia znajduje się przy ulicy Jagiellońskiej.

Historia

Pierwszą świątynię pod tym wezwaniem w Bielsku można odnosić prawdopodobnie do świątyni zniszczonej wraz z bielskim grodem w czasie najazdu tatarskiego w 1240. Przed 1289 książę włodzimierski Włodzimierz Wasylkowicz dla odbudowanej już cerkwi przekazał swój dar „w postaci ksiąg i ikon” o czym wspomina wzmianka z Latopisu Halicko-Wołyńskiego.

Następna wzmianka o cerkwi pod tym samym wezwaniem pochodzi z II połowy XV w., gdy księżna Wassa ufundowała cerkiew zamkową. Wassa zmarła przed 1484 i ciało fundatorki zostało pogrzebane pod prezbiterium cerkwi. Decyzja Aleksandra Jagiellończyka z 1506 o przeniesieniu świątyni z Góry Zamkowej na Stare Miasto (dzisiaj ulica Jagiellońska) została zrealizowana dopiero w 1562. Wraz z cerkwią zostało uroczyście przeniesione i ciało fundatorki, księżnej Wassy.

Obecnie istniejąca świątynia wzniesiona została w XVII lub XVIII wieku i jest najstarszą drewnianą świątynią w mieście.

Świątynię remontowano w latach 1937, 1968 i ostatnio w 2000-2001. Cerkiew od 1951 pełni funkcję drugiej katedry biskupiej diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew wpisano do rejestru zabytków 29 października 1966 pod nr A-38^[1].

Architektura

Konstrukcja zrębowa, szalowana, na planie wydłużonego prostokąta, z zamkniętym prosto prezbiterium i prostokątną zakrystią. Trójnawowa z wieżą frontową. Oddzielnie stojąca dzwonnica ma konstrukcję zrębową.

W cerkwi znajduje się – uważana za cudowną – Bielska Ikona Matki Bożej.

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

[1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

[1]

@@ Linia 26: / Linia 26: @@
  |dekret wydał              =
  |data rozpoczęcia budowy   =
- |data zakończenia budowy   = koniec XVI w.
+ |data zakończenia budowy   = XVII - XVIII w.
  |data konsekracji          =
  |data zamknięcia           =
@@ Linia 77: / Linia 77: @@
 Świątynia znajduje się przy ulicy Jagiellońskiej.
+=== Historia ===
-Obecnie istniejąca wzniesiona została w XVII lub XVIII w. i jest najstarszą drewnianą [[świątynia|świątynią]] w mieście. Konstrukcja [[wieńcowa|zrębowa]], [[szalowanie|szalowana]], na planie wydłużonego prostokąta, z zamkniętym prosto [[prezbiterium]] i prostokątną [[zakrystia|zakrystią]]. [[nawa|Trójnawowa]] z [[wieża|wieżą]] frontową. Oddzielnie stojąca [[dzwonnica]] ma konstrukcję zrębową.
+Pierwszą świątynię pod tym wezwaniem w Bielsku można odnosić prawdopodobnie do świątyni zniszczonej wraz z bielskim grodem w czasie najazdu tatarskiego w 1240. Przed 1289 [[Księstwo Wołyńskie|książę włodzimierski]] [[Włodzimierz Iwan Wasylkowicz|Włodzimierz Wasylkowicz]] dla odbudowanej już cerkwi przekazał swój dar „''w postaci ksiąg i ikon''” o czym wspomina wzmianka z [[latopis|Latopisu]] [[Źródła opisujące początki państw słowiańskich|Halicko-Wołyńskiego]].
-W cerkwi znajduje się – uważana za cudowną – Bielska Ikona Matki Bożej.
+Następna wzmianka o cerkwi pod tym samym wezwaniem pochodzi z II połowy XV w., gdy księżna [[Wasylisa Holszańska|Wassa]] ufundowała cerkiew zamkową. Wassa zmarła przed 1484 i ciało fundatorki zostało pogrzebane pod prezbiterium cerkwi. Decyzja [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]] z 1506 o przeniesieniu świątyni z Góry Zamkowej na Stare Miasto (dzisiaj ulica Jagiellońska) została zrealizowana dopiero w 1562. Wraz z cerkwią zostało uroczyście przeniesione i ciało fundatorki, księżnej Wassy.
-Świątynię remontowano w 1937, 1968 i ostatnio w 2000-2001. Cerkiew od 1951 pełni funkcję drugiej [[katedra (budynek)|katedry]] [[biskup]]iej [[diecezja warszawsko-bielska|diecezji warszawsko-bielskiej]] [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny|Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego]].
+Obecnie istniejąca świątynia wzniesiona została w XVII lub XVIII wieku i jest najstarszą drewnianą [[świątynia|świątynią]] w mieście.
-Pierwszą świątynię pod tym wezwaniem można odnosić prawdopodobnie do świątyni zniszczonej wraz z grodem w czasie najazdu tatarskiego w 1240. Przed 1289 [[Księstwo Wołyńskie|książę włodzimierski]] [[Włodzimierz Iwan Wasylkowicz|Włodzimierz Wasylkowicz]] dla odbudowanej już cerkwi przekazał swój dar „''w postaci ksiąg i ikon''”. Mówi o tym [[latopis|Latopis]] [[Źródła opisujące początki państw słowiańskich|Halicko-Wołyński]].
+Świątynię remontowano w latach 1937, 1968 i ostatnio w 2000-2001. Cerkiew od 1951 pełni funkcję drugiej [[katedra (budynek)|katedry]] [[biskup]]iej [[diecezja warszawsko-bielska|diecezji warszawsko-bielskiej]] [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny|Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego]].
-Następna wzmianka o cerkwi pochodzi z II połowy XV w., gdy księżna [[Wasylisa Holszańska|Wassa]] ufundowała cerkiew zamkową. Wassa zmarła przed 1484 i ciało fundatorki zostało pogrzebane pod prezbiterium cerkwi. Decyzja [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]] z 1506 o przeniesieniu świątyni z Góry Zamkowej na Stare Miasto (dzisiaj ulica Jagiellońska) została zrealizowana dopiero w 1562. Wraz z cerkwią zostało uroczyście przeniesione i ciało fundatorki, księżnej Wassy.
 Cerkiew wpisano do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków]] 29 października 1966 pod nr A-38<ref>{{zabytek|podlaskie}}</ref>.
+=== Architektura ===
+Konstrukcja [[wieńcowa|zrębowa]], [[szalowanie|szalowana]], na planie wydłużonego prostokąta, z zamkniętym prosto [[prezbiterium]] i prostokątną [[zakrystia|zakrystią]]. [[nawa|Trójnawowa]] z [[wieża|wieżą]] frontową. Oddzielnie stojąca [[dzwonnica]] ma konstrukcję zrębową.
+W cerkwi znajduje się – uważana za cudowną – Bielska Ikona Matki Bożej.
 {{Przypisy}}